In deze verkenningen brengt het RIVM de milieubelasting per gemeente of provincie in kaart. Dit biedt inzicht in bronnen van verontreiniging binnen en buiten de eigen regio. Zo kunnen bestuurders schaarse middelen inzetten voor de meest effectieve maatregelen. Ook ondersteunt het de afweging van verschillende belangen in een omgevingsvisie. 

Momenteel maakt het RIVM regionale milieuverkenningen op het gebied van luchtkwaliteit en geluid. In de toekomst breiden we dit uit met broeikasgasemissies, geur en waterkwaliteit. De verkenningen zijn bedoeld om een beeld te krijgen van de milieukwaliteit in een gemeente of provincie. Dit kan beleidsmakers bijvoorbeeld helpen bij het opstellen van een omgevingsvisie. Deze milieuverkenningen zijn niet bedoeld om milieuverontreiniging te toetsen aan normen of grenswaarden. Steeds vaker vormen regionale milieuverkenningen een integraal onderdeel van bredere leefomgevingsstudies, zoals bij GO!-Utrecht.

Luchtkwaliteit

Gemeenten en provincies kunnen met lokale beleidsmaatregelen de luchtkwaliteit beïnvloeden. Met een regionale luchtkwaliteitsverkenning maakt het RIVM inzichtelijk in welke mate lokale, nationale en internationale bronnen bijdragen aan de luchtverontreiniging in een stad of provincie. Daarmee kunnen gemeenten en provincies bepalen in hoeverre zij de luchtkwaliteit met lokaal beleid kunnen verbeteren.

Het RIVM maakt de regionale luchtkwaliteitsverkenningen door onze landelijke luchtkwaliteitskaarten Grootschalige Concentratiekaarten Nederland (GCN Grootschalige Concentratiekaarten Nederland (Grootschalige Concentratiekaarten Nederland)-kaarten) lokaal toe te passen. De GCNGrootschalige Concentratiekaarten Nederland-kaarten zijn gebaseerd op een combinatie van modelberekeningen en metingen en zijn bedoeld voor het geven van een grootschalig beeld van de luchtkwaliteit in Nederland. In de regionale luchtverkenningen leveren we gegevens en helpen we overheden met de interpretatie van de resultaten. 

Geluid

Geluid is bij uitstek een lokaal milieuprobleem: het draagt niet verder dan hooguit enkele kilometers. In onze regionale geluidverkenningen berekenen wij de geluidsbelasting voor bijvoorbeeld een provincie. Hierdoor krijgen bestuurders inzicht in de geluidniveaus binnen een gebied en bijdrage hieraan van verschillende bronnen. We gebruiken hiervoor ons STAMINAStandard Model Instrumentation for Noise Assessments-model dat speciaal ontwikkeld is om omgevingsgeluid in Nederland in kaart te brengen. STAMINAStandard Model Instrumentation for Noise Assessments maakt het mogelijk om uiteenlopende informatie over geluid samen te voegen, bijvoorbeeld van vliegverkeer, wegverkeer en spoorwegen. Hierdoor kan een totaalbeeld van de geluidsbelasting worden berekend.