Wijzigingsdatum 14-08-2023 | 11:45

Wat is belangrijk om te weten over luchtkwaliteit en gezondheid? Hieronder is meer te lezen over dit onderwerp. Extra informatie is te vinden door te klikken op de onderwerpen in het menu.

Lucht is overal. De lucht die wij allemaal inademen bestaat uit gezonde stoffen, zoals zuurstof. Maar in de lucht zitten ook ongezonde stoffen. Dat wordt luchtverontreiniging genoemd. Luchtverontreiniging is slecht voor onze gezondheid. De Rijksoverheid, provincies en gemeenten willen de gezondheid van mensen verbeteren. Daarbij gebruiken ze de kennis van het RIVM. Wij geven inzicht in welke stoffen in de lucht terechtkomen en in welke hoeveelheden. Ook onderzoeken wij of mensen ziek worden als ze deze stoffen inademen.

Luchtkwaliteit vroeger en nu

De lucht in Nederland is nu al veel schoner dan 50 jaar geleden. Auto’s en vrachtauto’s stoten minder ongezonde stoffen uit. Ook bedrijven, schepen en vliegtuigen zijn veel schoner. Maar ook al is de lucht nu schoner dan vroeger, nog steeds kunnen mensen ziek worden van de lucht die ze inademen.

Nederlanders leven gemiddeld enkele maanden korter door het inademen van ongezonde stoffen. Daarnaast kunnen mensen ziek worden als ze langere tijd deze stoffen inademen. Bestaande ziekten kunnen ook erger worden, bijvoorbeeld ziekten van het hart- en vaatstelsel, de luchtwegen en de longen. Denk hierbij aan astma en COPD Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische bronchitis of longemfyseem) (Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische bronchitis of longemfyseem) ).

Wat doet het RIVM aan luchtkwaliteit en gezondheid?

Het RIVM deelt kennis over luchtkwaliteit en gezondheid met overheden, specialisten en burgers. Deze kennis gaat over wat ongezonde stoffen zijn en hoeveel hiervan in de lucht zitten. Maar ook waar deze stoffen vandaan komen, zoals van auto’s, houtkachels, bedrijven en vee. Het RIVM onderzoekt waar en hoeveel mensen de ongezonde stoffen inademen. Verder weten we steeds beter welke gezondheidsklachten bij mensen ontstaan door luchtverontreiniging.

De Rijksoverheid, provincies en gemeenten kunnen de luchtkwaliteit verbeteren, mede met de kennis van het RIVM. Zij nemen maatregelen om de hoeveelheid ongezonde stoffen in de lucht te verminderen. Een voorbeeld hiervan is dat de overheid eisen kan stellen aan hoe vervuilend (vracht)auto’s in een gebied mogen zijn. Of ze informeert burgers over luchtverontreiniging en de bijdrage van bronnen, zoals houtstook, door voorlichtingsmateriaal beschikbaar te stellen. Via voorlichting kunnen gemeenten hun burgers bewuster maken van de schadelijke effecten. Burgers kunnen dan kiezen om hun stookgedrag aan te passen.

De volgende animatie laat zien hoe het RIVM bijdraagt aan de kennis over luchtkwaliteit en gezondheid.

Luchtkwaliteit en gezondheid

In deze animatievideo van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, het RIVM, wordt uitgelegd waarom het RIVM onderzoek doet naar luchtkwaliteit, hoe zij deze metingen uitvoert en wat zij met deze informatie doet. In eenvoudige animaties in heldere, ingetogen kleuren als blauw, geel, wit en rood wordt dit proces verbeeld.

Het logo van Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu verschijnt, een onderdeel van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Beeldtitel:
Luchtkwaliteit en gezondheid

VOICE-OVER: "Goede luchtkwaliteit is belangrijk voor onze gezondheid. Om de luchtkwaliteit te verbeteren en overheden, professionals en burgers daarover te adviseren, moeten we een goed beeld hebben van de luchtkwaliteit en gezondheidseffecten.

Daarom houdt het RIVM bij hoeveel verontreinigende stoffen naar de lucht worden uitgestoten. Ook onderzoeken we hoeveel van deze stoffen in de lucht zitten, waar mensen worden blootgesteld, en wat de gezondheidseffecten daarvan zijn.

Bij vrijwel alles wat we doen, komen vervuilende stoffen vrij. Dit noemen we emissie. Denk aan de uitstoot van het verkeer, de industrie en veehouderij. Allemaal bronnen die onze luchtkwaliteit negatief beïnvloeden.

Het RIVM houdt de emissies van honderden stoffen bij. Zo weten we waar die stoffen vandaan komen. We kijken ook naar de concentraties van die stoffen. Dus: welke hoeveelheden bevinden zich waar, en op welk moment in de lucht?

Om dat nauwkeurig te kunnen bepalen, voeren we metingen uit die voldoen aan internationale afspraken. Maar we kunnen niet overal meten. Daarom gebruiken we ook berekeningen met modellen.

De modellen verbeteren we weer met de meetgegevens. Zo krijgen we een volledig beeld van de luchtkwaliteit in Nederland. Nu, en wat we in de komende jaren verwachten.

Hoeveel verontreiniging mensen binnenkrijgen, ofwel de blootstelling, hangt af van wat zij inademen. Dit bepalen we door de concentraties van vervuilende stoffen te combineren met gegevens over hoeveel mensen er op welke plek wonen. Uiteindelijk onderzoekt het RIVM de gezondheidseffecten van blootstelling aan die stoffen.

Hoe schadelijk is het als iemand wordt blootgesteld aan vervuilende stoffen in de lucht? De data over gezondheid komt van het Centraal Bureau voor de Statistiek of verzamelt RIVM zelf. Door gegevens over blootstelling en gezondheidsklachten te combineren weten we of, en zo ja welke effecten mensen ondervinden. Het RIVM deelt deze kennis met overheden, professionals en burgers.

Beleidsmakers kunnen hiermee maatregelen nemen. Zo draagt het RIVM bij aan het verbeteren van de luchtkwaliteit met uiteindelijk als doel: het realiseren van gezondheidswinst.

Meer weten? Kijk voor meer informatie op op www.rivm.nl/lucht."

Het logo van Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu verschijnt, een onderdeel van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Zie ook