Wat en waarom
Voor een gezond en duurzaam landbouwsysteem is het nodig de hele voedselproductieketen integraal te benaderen: van de manier waarop voedingsstoffen worden gebruikt, hoe er wordt geteeld, het voedsel dat de leverancier ervan maakt, tot wat de consument met het eten doet. Dit is nodig om te voorkomen dat het milieu aangetast wordt en dat elders in de wereld bodems uitgeput raken en water schaars wordt. Er is een sterke verbinding van landbouw en de effecten op natuur en biodiversiteit. Duurzaam gebruik van natuurlijk kapitaal is een belangrijke doelstelling. Met technische oplossingen alleen kunnen de doelen voor duurzaamheid waarschijnlijk niet worden gehaald. Het gaat ook om gezonde keuzes en het verminderen van voedselverspilling.
Het RIVM benadert landbouw in samenhang met omgevingskwaliteit, natuur/biodiversiteit en gezondheid en combineert hiervoor de relevante deskundigheid. De expertise zetten we in voor een integrale analyse en geven we inzicht en handelingsperspectieven voor burgers, bedrijven en bestuurders. Welke afwegingen zijn gunstig voor zowel milieu als mens? Door mee te werken aan een gezonde en duurzame landbouw draagt het RIVM vanuit Nederland bij aan de Europese en internationale doelen voor klimaat en duurzaamheid (18 VN (Verenigde Naties)-doelstellingen: de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s)).
Hoe en met wie
Voor de integrale benadering worden voedselkeuze en productiewijze in samenhang beschouwd. Het RIVM brengt bijvoorbeeld de bijdrage van de landbouw aan luchtverontreiniging in kaart, evenals de uitspoeling van nitraat, de uitstoot van broeikasgassen, het gebruik van bestrijdingsmiddelen en het optreden van ziekten die van dier op mens kunnen worden overgedragen. Verder adviseren we hoe duurzame landbouw kan bijdragen aan het behoud van de landschappelijke waarden. Ook brengen we de gevolgen voor het milieu van voedselproducten in beeld.
Het RIVM werkt in dit expertiseveld samen met verschillende kennispartners, universiteiten en onderzoekscentra, zoals in het Nationale Wetenschapsagenda (NWA) programma 'Transitie naar een duurzaam voedselsysteem'. Ook zijn we internationaal actief, bijvoorbeeld voor het Europese klimaat- en luchtbeleid, de voedsel en landbouworganisatie van de VN (FAO (Food and Agriculture Organization) Food and Agriculture Organization ) en het Europese Agentschap voor Voedselveiligheid (EFSA (Europese Voedselveiligheidsautoriteit) Europese Voedselveiligheidsautoriteit ).
Daarnaast is het Kennisplatform veehouderij en humane gezondheid bij het RIVM in beheer, een samenwerkingsverband van kennis- en praktijkorganisaties. Hierin wordt bestaande wetenschappelijke kennis ontsloten, gebundeld en geduid.