Risico's
In de loop van de zwangerschap kan de baby geïnfecteerd worden. Syfilis kan tot een spontane miskraam leiden en kan ernstige aangeboren afwijkingen veroorzaken.
Risico voor zwangere (zelf)
Ja, maar voor de zwangere vrouw verloopt de ziekte niet ernstiger dan bij niet zwangere vrouwen.
Risico voor het ongeboren kind
De foetus kan transplacentair geïnfecteerd raken met als gevolg abortus, intra-uteriene groeivertraging of vruchtdood, of congenitale afwijkingen.
Risico voor pasgeborene
Bij de partus kan, met name bij genitale laesies, de pasgeborene geïnfecteerd worden.
Advies
De ziekte moet zo vroeg mogelijk in de zwangerschap behandeld worden, liefst voor de 14e week.
Iedere zwangere wordt bij de eerste controle getest op syfilis. Als blijkt dat er sprake is van syfilis, dan wordt er doorverwezen naar een arts en volgt een behandeling met antibiotica. Ook de partner moet worden onderzocht en eventueel behandeld.
Naar de pagina Zwangerschap en infectieziekten
Professionals
Screening en behandeling van de zwangere met syfilis kan congenitale syfilis voorkomen.
bron: RIVM prenatale screening. Screening van alle zwangeren gebeurt met de TPHA (Treponema pallidum passive particle agglutination)/TPPA (Treponema pallidum passive particle agglutination). Bij een negatieve test vindt geen vervolgonderzoek plaats. Bij een positieve test worden vervolgens de FTA (fluorescent treponemal antibody) en VDRL (Venereal Disease Research Laboratory) bepaald. De FTA is een bevestigingstest van de TPHA, de VDRL is een maat voor activiteit van de ziekte.
bron: LCI-richtlijn
Een zwangere heeft eenmalig onbeschermd seksueel contact gehad met een partner met een besmettelijke vorm van syfilis
De transmissiekans van man naar vrouw wordt geschat op 45%. Bij zwangeren is de diagnostiek niet anders dan bij niet-zwangeren. Voor de serologie wordt TPPA of TPHA als screeningstest gebruikt. Als de uitslag hiervan positief is, dan volgen FTA abs en VDRL of RPR (rapid plasma reagin). De incubatietijd is 10-90 dagen, dus bij een negatieve test dient de serologie 3 maanden na het risico-contact herhaald te worden. Met behulp van donkerveldmicroscopie kunnen spirocheten in exsudaat van het primaire ulcus of condylomata lata worden aangetoond. Een profylactische behandeling met eenmalig intramusculaire injectie met benzathine benzylpenicilline 2,4 miljoen eenheden is te overwegen.
Welke diagnostiek wordt ingezet bij zwangere met klachten?
Deze is niet anders dan bij niet zwangeren. Serologie: TPPA of TPPA als screeningstest. Indien positief: FTA abs en VDRL of RPR. Met behulp van donkerveldmicroscopie kunnen spirocheten in exsudaat van het primaire ulcus of condylomata lata worden aangetoond.
Wat is de behandeling van syfilis bij zwangeren?
De behandeling van een zwangere is niet anders dan die van een niet-zwangere, met uitzondering van de behandeling van een vroege syfilis. Een zwangere met een vroege syfilis krijgt in plaats van één injectie driemaal een injectie met benzathine benzylpenicilline 2,4 miljoen eenheden op dag 1, 8 en 15. (LCI-richtlijn). Na de behandeling volgt een driemaandelijkse serologiecontrole (VDRL : titer moet dalen).
Moet het kind een profylactische behandeling krijgen?
Elke pasgeborene van een moeder die tijdens of voor de zwangerschap bekend syfilisseropositief was, moet na geboorte door een kinderarts worden onderzocht. Het is de taak van de behandelend arts of verloskundige om tijdig een kinderarts in consult te vragen.
Het onderzoek van de neonaat bestaat uit lichamelijk onderzoek en aanvullend laboratoriumonderzoek. Essentieel is dat de resultaten van het syfilisserologisch onderzoek bij de neonaat direct na de geboorte worden vergeleken met die van het tegelijkertijd afgenomen bloed bij de moeder. Er zijn verschillende situaties mogelijk, zie hiervoor bijlage van de LCI-richtlijn.
Mag een patiënte met syfilis borstvoeding geven?
Ja, tenzij er actieve syfilitische laesies zijn aan de borst.
Andere richtlijnen
- NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap)-standaard: standaard M82, soa (seksueel overdraagbare aandoening) consult
- NVDV (Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venerologie)-richtlijn: soa