‘Ethische dilemma’s in de infectieziektebestrijding’

De infectieziektebestrijding zit vol met kleinere en grotere ethische en morele dilemma’s. Hoe spreek je bijvoorbeeld over kwetsbaren wanneer het gaat over vaccinatie? Of hoe kan of moet je omgaan met doelgroepen die andere normen en waarden hebben? Hoe verdeel je schaarse middelen?

Regelmatig botsen individuele en maatschappelijke belangen, of belangen van verschillende groepen. Je bent immers vaak met de gezondheid van de samenleving als geheel bezig.

Bij een ethische reflectie op een moreel dilemma zoek je samen met betrokkenen op een systematische wijze naar de ‘juiste’ handelswijze binnen de gegeven context. Op 25 maart 2025 zullen we die reflectie met elkaar opzoeken en staan we stil bij verschillende ethische dilemma’s.

Meld je nu aan!

Vul het aanmeldingsformulier in en meld je aan voor de Transmissiedag.

08:30

Registratie en ontvangst deelnemers

09:30-09:35

Opening: dagvoorzitter, Babette Rump (Public Health specialist (MD)/ Ethicist)

09:35-10:00

Welkom en introductie: Dr. Tjalling LeenstraLandelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding RIVM )

10:00-10:30

Interview met: Simone Kukenheim (Directeur Publieke Gezondheid (DPG) GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) Flevoland voorheen wethouder zorg, jeugdzorg, GGD en (beroeps)onderwijs in Amsterdam)

10:30–10:45

Pauze met koffie & thee

10:50-11:50

Workshopsessie 1 en semi-plenair

12:00-13:00

Lunch met postersessie met aanwezigheid van betrokken onderzoeker

13:00-13:45

‘Hoe maak je publieke gezondheidszorg ’publiek’?:  Prof. Dr. Klasien Horstman (Prof. Philosophy and Sociology of Public Health, Maastricht University)

13:50-14:50

Workshopsessie 2 en semi-plenair

15:00-15:20

Pauze met koffie & thee

15:20-16:00

Drie plenaire poster pitches van 10 minuten | Uitreiking Jim van Steenbergen posterprijs 

16:00-16:30

Uitsmijter: Prof. Dr. Marcel Verweij ( Department of Philosophy and Religious Studies / Ethiek Instituut)

16:30-18:00

Afsluiting met aansluitend borrel en napraten

 

Je kunt hier je keuzes maken voor het volgen van twee workshops. Op de Transmissiedag volg je workshop 1 en een workshop naar keuze. Echter, afhankelijk van de beschikbare ruimte is hier wat variatie mogelijk. Daarom vragen wij je drie voorkeuren voor workshops aan te geven.  


Workshop 1: Semi-plenair  

Casuïstiekbespreking met ethische dilemma’s

Sluit aan bij de bespreking van ethische dilemma's in infectieziektebestrijdingscasuïstiek in een plenaire setting met experts. 


Workshop 2: 

Iedereen is kwetsbaar, maar sommigen zijn kwetsbaarder dan anderen: (moreel) filosofische handvatten voor de praktijk

In deze workshop worden enkele conceptuele ‘tools’ uit de (morele) filosofie besproken die vervolgens toegepast worden op casussen/ervaringen uit de eigen praktijk. Zo worden impliciete denkbeelden en morele uitgangspunten expliciet waardoor ze bevraagd kunnen worden en kunnen helpen bij het rechtvaardigen van keuzes. 

Workshopleider:
Savannah van Kuppenveld (PhD Doctor of Philosophy (Doctor of Philosophy )-kandidaat ‘Ethiek van Pandemieën, Universiteit Utrecht) 


Workshop 3: 

Praktijktoepassing van waarden

Welke waarden spelen een rol bij besluitvorming over vaccinaties? Hoe ziet dit eruit in de praktijk? En, wat kunnen we hiervan leren?  

In deze workshop gaan we in op deze vragen aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. 

Workshopleider:
Daphne Bussink-Voorend (Arts M+G i.o. en RadboudUMC) en Kelli Tiggelman, ((jeugd)arts M+G, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) Gelderland-Midden en AJN Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland (Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland))


Workshop 4:  

Doelgroepgerichte aanpak in de Amsterdamse praktijk

In deze workshop wordt ingegaan op hoe ga je te werk bij doelgroepgerichte benadering? Welke stappen doorloop je in de voorbereiding? Welke resultaten heb je opgehaald en hoe ga je dit vervolgens dit in de praktijk uitvoeren? 

Workshopleider:
Anouk Wisse (JGZ Jeugdgezondheidszorg (Jeugdgezondheidszorg), GGD Amsterdam) 


Workshop 5:   

Wat is goede zorg? Veranderende inzichten in soa seksueel overdraagbare aandoening (seksueel overdraagbare aandoening )-bestrijding

Soa-bestrijding is een dynamisch en voortdurend evoluerend onderdeel van de infectieziektebestrijding. Sinds de hiv humaan immunodeficientievirus (humaan immunodeficientievirus)-pandemie en recentelijk COVID-19 is er steeds meer aandacht voor infecties die samenhangen met intimiteit. Dit brengt niet alleen nieuwe inzichten, maar ook ethische en morele vraagstukken met zich mee.

In deze workshop nemen we je mee in een belangrijke paradigmaverschuiving: het stoppen met chlamydia-diagnostiek bij mensen zonder klachten. Hoe ga je als professional om met veranderende richtlijnen? Je reflecteert op je eigen houding ten opzichte van professionele verandering en ethische dilemma’s om een antwoord te zoeken op de vraag: wat is goede zorg? 

Workshopleider:
Hanna Bos, arts M+G IZB Infectieziektebestrijding (Infectieziektebestrijding)


Workshop 6:    

Communicatiemiddelen Rijksvaccinatieprogramma: afwegingen en dilemma’s  

Hoe zorg je ervoor dat de communicatiemiddelen voor ouders over het RVP Rijksvaccinatie programma (Rijksvaccinatie programma) aansluit bij hun behoeften? Op welke manier hou je hierbij rekening met twijfelaars? En hoe kun je inspelen op de afname van het vertrouwen, in vaccinaties én de overheid?  

Workshopleiders:
Lea Visser en Femke van Hamond (communicatie RIVM) 


Workshop 7:  

Rioolwateronderzoek: moreel beraad, en nu?

Workshopleiders:
RAC Regionale Arts Consulenten (Regionale Arts Consulenten) en REC

Ook dit jaar kun je een poster indienen over infectieziektebestrijdingsonderzoek en infodemie projecten binnen de openbare gezondheidszorg. Inzendingen die specifiek betrekking hebben op het thema ‘ethische dilemma's in de infectieziektebestrijding’ zijn zeer welkom.  Een selectie hiervan zal plenair worden gepresenteerd tijdens een plenaire sessie waarna de Jim van Steenbergen posterprijs zal worden uitgereikt.  

Let op: De indiener dient er zelf zorg voor te dragen dat de poster op de Transmissiedag in geprinte of gedrukte vorm aanwezig is op staand A0-formaat.   

De uiterste inleverdatum voor abstracts en posters is zondag 9 maart 2025. Het indienen van abstracts en de benodigde informatie doet u via dit formulier.

De Jim van Steenbergenprijs is een prijs voor de beste poster die vanaf 2017 op de jaarlijkse Transmissiedag infectieziekten wordt uitgereikt. De jury bestaat uit professionals uit de infectieziekte bestrijding voor 2025 zijn dit: Winnaar Jim van Steenbergenprijs 2024 (Eveline Hoevenaars); Wetenschapscommissie NVIB (Volker Hackert ); REC/RAC Regionale Arts Consulenten (Regionale Arts Consulenten) (Jizzo Bosdriesz); RIVM EPI Centrum Epidemiologie en Surveillance van infectieziekten (Centrum Epidemiologie en Surveillance van infectieziekten)/IDS Centrum Infectieziekteonderzoek, Diagnostiek en laboratorium Surveillance (Centrum Infectieziekteonderzoek, Diagnostiek en laboratorium Surveillance)/LCI Landelijke coördinatie infectieziektebestrijding (Landelijke coördinatie infectieziektebestrijding) (Bettie Voordouw (IDS) en Monica Wong (LCI)). Alle inzendingen worden individueel volgens score model beoordeeld en vervolgens worden gezamenlijk een top 3 aangewezen. De criteria voor de selectie van de top 3 posters zijn o.a. wetenschappelijke kwaliteit, innovatieve aanpak, relevantie voor de dagelijkse praktijk van infectieziektebestrijding en helderheid van de inzending.  Uiteraard dient u een digitale versie van de poster te uploaden als u wilt meedingen naar de Jim van Steenbergenprijs. 

Deze drie genomineerde posters door de vakjury worden plenair gepitcht tijdens het onderdeel ‘plenaire poster pitches’.   

Het publiek van de Transmissiedag stemt na de pitches voor 1 van de 3 posterpresentatoren. Degene met de meeste stemmen wordt winnaar van de Jim van Steenbergenprijs.  

Wie is Jim van Steenbergen?  

Dokter Jim van Steenbergen (1950) is een arts infectieziektebestrijding die in 1995 verantwoordelijk werd en vorm gaf aan het toen opgerichte LCI, de Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding van het RIVM Centrum voor infectieziektebestrijding. Vanaf 2011 was Jim ook als onderzoeker werkzaam aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).  

Jim vertelt in een interview vlak voor zijn pensioen:  'Het blijkt dat niet iedereen gemotiveerd is om zijn werk continu te verbeteren. Toch is niet alles slecht. Nederlanders staan bekend als mopperaars, brommers en zeurders over wat niet goed is, maar het resultaat van al dat gezeur is dat er wel heel veel dingen verbeteren. Sinds ik begon met werken: er is enorm veel gebeurd in de ontwikkeling van de infectieziektebestrijding maar het is ook goed om te blijven mopperen.'  
Het tekent Jim dat hij collega’s oproept om kritisch en nieuwsgierig te blijven en soms zelfs te mopperen. Daar komen mooie projecten uit voort waarvan de inzendingen voor de jaarlijkse posterprijs goede voorbeelden zijn.  

De prijs  

De winnaar gaat niet alleen voor de eer, maar krijgt naast het bekende beeldje ook een waardebon van € 1500,- te besteden aan een congres/symposium op het gebied van infectieziektebestrijding.  

Posterprijswinnaars   

2017: Rosa Joosten  

2018: Timo Boelsums  

2019: Stijn Raven   

2023: Paulien Tolsma

2024: Eveline Hoevenaars