Op deze pagina vindt u vragen en antwoorden over griep en de vaccinatie tegen griep voor mensen jonger dan 60 jaar. Bent 60 jaar of ouder, of wordt u 60 vóór 1 mei, dan krijgt u een uitnodiging voor de gratis griepprik. Meer informatie hierover vindt u op de speciale pagina over de griepprik.

Griep algemeen

1. Wat is griep en hoe ernstig is het?
2. Waar wordt griep door veroorzaakt?
3. Hoe kun je je tegen griep beschermen?
4. Hoe vaak komt griep in Nederland voor?
5. Wie kan griep krijgen?
6. Is griep besmettelijk?
7. Ik heb al een keer griep gehad, kan ik het nog een keer krijgen?

Vaccinatie tegen griep

1. Hoe goed werkt de griepprik?
2. Hoe snel werkt de griepprik?
3. Zijn er mensen voor wie de griepprik niet geschikt is?
4. Ik kom niet in aanmerking voor een gratis griepprik van de overheid. Kan ik dan toch de griepprik krijgen?
5. Moet ik de griepprik altijd zelf betalen als ik niet in aanmerking kom voor de gratis griepprik?
6. Ik ben zwanger, mag ik dan een griepprik krijgen?
7. Als ik ingeënt ben tegen de griep, kan ik dan geen griep meer krijgen?
8. Is het inenten tegen de griep veilig?
9. Welke bijwerkingen kunnen er mogelijk worden verwacht?
10. Wie kan worden ingeënt tegen griep?
11. Hoe lang werkt de griepprik?
12. Moet ik elk jaar opnieuw een griepprik krijgen?
13. Hoe kan ik mezelf of mijn kinderen laten vaccineren tegen griep?
14. Zijn er andere manieren om tegen de griep te beschermen?

Het vaccin

1. Welke griepvaccins zijn geregistreerd voor gebruik in Nederland?
2. Is het griepvaccin goedgekeurd voor gebruik in Nederland?
3. Hoeveel dosis van het vaccin is er nodig?
4. Waaruit bestaat het griepvaccin?

Griep algemeen

Wat is griep en hoe ernstig is het?
Griep, ook wel influenza genoemd, is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen die wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Meestal is griep onschuldig, de meeste mensen genezen zonder medische behandeling. Maar voor ouderen en mensen met een chronische ziekte, zoals hart- en longziekten, kunnen de griepklachten ernstiger zijn. Mensen noemen verkouden zijn, hoesten en koorts ook vaak 'griep'. Maar een verkoudheid wordt veroorzaakt door andere virussen.

naar boven

Waar wordt griep door veroorzaakt?
Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Er zijn verschillende soorten influenzavirussen, namelijk A, B en C. Deze virussen veranderen steeds een beetje. Het virus zit in de keel, neus en luchtwegen van iemand die besmet is. Door hoesten, niezen en praten, komen kleine druppeltjes met het virus in de lucht. Je kunt deze druppeltjes inademen en zo besmet raken. Het virus kan ook op de handen en op voorwerpen komen. Op die manier kan je ook besmet raken. Niet iedereen wordt ziek na besmetting.

naar boven

Hoe kun je je tegen griep beschermen?
Er bestaat een vaccinatie tegen griep: de griepprik. Mensen hebben elk jaar een griepprik nodig. Dat komt omdat de influenzavirussen elk jaar weer anders zijn. De griepprik beschermt na 2 weken. Iemand die de griepprik heeft gehad, kan soms toch griep krijgen. Er zijn dan meestal wel minder klachten.

naar boven

Hoe vaak komt griep in Nederland voor?
De griep komt elk jaar voor in Nederland, vooral in de wintermaanden. Meer informatie vindt u op de speciale pagina met de actuele stand van zaken van de griep in Nederland  

naar boven

Wie kan griep krijgen?
Iedereen kan griep krijgen. Als mensen dicht op elkaar wonen of werken is de kans groter om besmet te raken. Mensen met chronische ziekten zoals hartproblemen, een longziekte, nierziekte of suikerziekte hebben een grotere kans op een longontsteking door het griepvirus. Dat geldt ook voor oudere mensen.

naar boven

Is griep besmettelijk?
Ja, griep is besmettelijk. Het griepvirus zit in druppeltjes snot, slijm en speeksel. Door praten, hoesten of niezen worden de virussen verspreid. Dit gebeurt vooral in ruimten waar mensen dicht bij elkaar zitten en waar slecht geventileerd wordt, bijvoorbeeld in een trein of bus, een school of kinderdagverblijf. Ook worden virussen overgedragen via handen en voorwerpen, zoals een deurknop. Als iemand bijvoorbeeld na het vastpakken van de deurknop, zijn mond, neus of ogen aanraakt, kan hij besmet worden. Goede hygiëne kan verspreiding en besmetting beperken.

naar boven

Ik heb al een keer griep gehad, kan ik het nog een keer krijgen?
Ja, omdat er verschillende soorten influenzavirussen zijn die steeds veranderen, kan iemand telkens opnieuw griep krijgen.

naar boven

Vaccinatie tegen griep

Hoe goed werkt de griepprik?
Door de griepprik heb je minder kans om griep te krijgen. De prik zorgt er ook voor dat iemand minder ernstig ziek wordt als hij/zij toch de griep krijgt. Deskundigen voorspellen ieder jaar welke griepvirussen komende winter het meest voor zullen komen. Deeltjes van die virussen worden gebruikt voor de griepprik. Maar soms past de griepprik niet goed bij de griepvirussen van het griepseizoen. Bijvoorbeeld wanneer het griepvirus is veranderd. Dan werkt de griepprik minder goed. Hoe goed de griepprik werkt, is afhankelijk van de overeenkomst tussen de griepvirussen die onder de mensen rondgaan en de griepvirussen die in de griepprik zitten. De griepprik helpt niet tegen verkoudheid en andere virussen die hoesten veroorzaken.

naar boven

Hoe snel werkt de griepprik?
De griepprik werkt 2 weken nadat de prik is gegeven. Dan heeft het lichaam genoeg afweerstoffen gemaakt om het griepvirus onschadelijk te maken.

naar boven

Zijn er mensen voor wie de griepprik niet geschikt is?
Ja, voor sommige mensen is de griepprik niet geschikt. Kinderen die jonger zijn dan 6 maanden, mensen die allergisch zijn voor het antibioticum neomycine en mensen die hoge koorts hebben mogen geen griepprik krijgen. Als u allergisch bent voor kippenei-eiwit kunt u een allergische reactie krijgen van de griepprik. U kunt met uw arts overleggen of de griepprik voor u geschikt is.

naar boven

Ik kom niet in aanmerking voor een gratis griepprik van de overheid. Kan ik dan toch de griepprik krijgen?
Ja, dat kan, in overleg met uw huisarts. U moet de prik dan wel zelf betalen. De griepprik is alleen op recept verkrijgbaar, via een (huis)arts, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) of vaccinatiecentrum. Voor informatie over de prijs van de vaccinaties kunt u contact opnemen met uw apotheek of vaccinatiecentrum. Op deze website vindt u een overzicht van de geregistreerde vaccins met een link naar de bijsluiter. Houd er rekening mee dat wanneer een vaccin geregistreerd is, dit niet automatisch betekent dat het ook verkrijgbaar is in Nederland.

Let op: het is dit jaar goed mogelijk dat de apotheek aangeeft dat ze geen griepvaccins hebben. Dit komt door een internationaal tekort aan vaccins. Mensen die een uitnodiging van hun huisarts krijgen voor de griepprik omdat ze een medische aandoening hebben en/of ouder zijn dan 60 jaar en zorgmedewerkers krijgen voorrang.

naar boven

Moet ik de griepprik altijd zelf betalen als ik niet in aanmerking kom voor de gratis griepprik?
Meestal wel. Soms betaalt de zorgverzekeraar de griepprik. Bel met uw zorgverzekeraar of kijk in de voorwaarden van uw zorgverzekering of dit ook voor u geldt. Er zijn ook werkgevers die hun werknemers gratis een griepprik aanbieden.

naar boven

Ik ben zwanger, mag ik dan een griepprik krijgen?
Ja, voor zover bekend heeft de griepprik geen nadelige gevolgen voor de zwangere vrouw en het ongeboren kind. Al tientallen jaren krijgen zwangere vrouwen die tot de doelgroep behoren de griepprik. Als u zwanger bent, kunt u dus gewoon de griepprik halen.

naar boven

Als ik ingeënt ben tegen de griep, kan ik dan geen griep meer krijgen?
Door de griepprik heeft u minder kans dat u griep krijgt. Maar het kan gebeuren dat u toch griep krijgt. Dit kan verschillende oorzaken hebben:

• U kunt besmet zijn met een ander virus dan het influenzavirus. Veel virussen veroorzaken klachten die lijken op griep. De griepprik beschermt alleen tegen het influenzavirus.
• Het kan ook zijn dat u de griepprik te laat heeft gehad. Het duurt 2 weken voordat uw lichaam voldoende afweerstoffen heeft gemaakt om u te beschermen tegen griep. Dus als u binnen die 2 weken na de prik met het influenzavirus besmet wordt, kunt u toch griep krijgen.
• De griepprik werkt minder goed als uw eigen afweersysteem niet goed werkt. Bijvoorbeeld door ouderdom, ziekte of medicijnen. Er worden dan onvoldoende afweerstoffen gemaakt. U kunt dan dus toch griep krijgen. Als u toch griep krijgt, kan de griepprik ervoor zorgen dat u minder ernstig ziek wordt.
• U kunt besmet worden met een influenzavirus dat niet in de griepprik zit. Dan krijgt u toch griep.

naar boven

Is het inenten tegen de griep veilig?
Zoals bij alle vaccins die geregistreerd zijn voor gebruik in Nederland, is de veiligheid van de griepprik uitgebreid onderzocht en veilig bevonden.

naar boven

Welke bijwerkingen kunnen er mogelijk worden verwacht?
Zoals bij alle vaccins, kan ook de griepprik milde bijwerkingen veroorzaken zoals roodheid, pijn en zwelling op de plek waar geprikt is. Van de griepprik kunt u géén griep krijgen. Soms voelen mensen zich de dag na de griepprik niet lekker. Ze hebben hoofdpijn, spierpijn, weinig energie en lichte koorts. Dit gebeurt dan vooral bij kinderen die nog nooit eerder griep of een griepprik hebben gehad. In zeer zeldzame gevallen worden mogelijke ernstige bijwerkingen gemeld.

Voor meer informatie en een overzicht van de meldingen van vermoede bijwerkingen na een vaccinatie kunt u terecht op de website van het Bijwerkingencentrum Lareb. Het gaat bij deze meldingen om het vermoeden van de melder dat het een bijwerking zou kunnen zijn. De relatie met het vaccin staat dus niet vast. Het kan ook gaan om een lichamelijke reactie die om een andere reden toevallig op hetzelfde moment plaatsvindt als de vaccinatie. Een uitgebreide beschrijving van mogelijke bijwerkingen is te vinden in de bijsluiter van het vaccin.

naar boven

Wie kan worden ingeënt tegen griep?
Vanaf de leeftijd van 6 maanden kan iemand worden ingeënt tegen de griep. Overleg met uw (huis)arts of u of uw kind de griepprik kan ontvangen.

naar boven

Hoe lang werkt de griepprik?
De griepprik biedt ongeveer een half jaar bescherming.

naar boven

Moet ik elk jaar opnieuw een griepprik krijgen?
Ja, de griepprik wordt elk jaar opnieuw gegeven. Dat komt omdat influenzavirussen steeds een beetje veranderen. Heeft u griep gehad, of heeft u een griepprik gekregen? Dan heeft uw lichaam afweerstoffen aangemaakt tegen de influenzavirussen die díe griep hebben veroorzaakt of die in die griepprik zaten. In een ander jaar kunnen er weer andere influenzavirussen zijn. U heeft daarom elk jaar een nieuwe griepprik nodig.

naar boven

Hoe kan ik mezelf of mijn kinderen laten vaccineren tegen griep?
U kunt er – in overleg met uw arts – voor kiezen om gebruik te maken van deze vaccinatie. Deze moet u dan zelf te betalen. De vaccins zijn alleen op recept verkrijgbaar, via een (huis)arts, GGDof vaccinatiecentrum. Voor informatie over de prijs van de vaccinaties kunt u contact opnemen met uw apotheek of vaccinatiecentrum. Houd er rekening mee dat wanneer een vaccin geregistreerd is, dit niet automatisch betekent dat het ook verkrijgbaar is in Nederland.

naar boven

Zijn er andere manieren om tegen de griep te beschermen?
Ja, er zijn ook andere manieren om de kans op besmetting met het griepvirus te verkleinen. Zoals goede hygiëne. Vooral handen wassen is belangrijk. Zie ook de speciale pagina over handen wassen. Er zijn geen manieren om de griep helemaal te voorkomen.

naar boven

Het vaccin

Welke griepvaccins zijn geregistreerd voor gebruik in Nederland?
In Nederland zijn vijf griepvaccins geregistreerd voor gebruik.

Geregistreerde vaccins in Nederland

Klik op de merknaam voor de bijsluiter van het vaccin.

*Voor dit vaccin is er aanvullende monitoring. Dat betekent dat patiënten en zorgverleners gevraagd worden om extra alert te zijn op bijwerkingen. Meld die bijwerkingen bij Bijwerkingencentrum Lareb.

Houd er rekening mee dat wanneer een vaccin geregistreerd is, dit niet automatisch betekent dat het ook verkrijgbaar is in Nederland.

naar boven

Is het griepvaccin goedgekeurd voor gebruik in Nederland?
Ja, de griepvaccins zijn goedgekeurd voor gebruik in Nederland. Ze kunnen gebruikt worden vanaf 6 maanden en ouder.

naar boven

Hoeveel dosis van het vaccin is er nodig?
Voor een goede bescherming is één dosis griepvaccin nodig bij volwassenen en kinderen vanaf 6 jaar. Kinderen onder de 6 jaar die voor het eerst tegen griep worden ingeënt, krijgen een tweede dosis na 4 weken om genoeg antistoffen aan te maken.

naar boven

Waaruit bestaat het griepvaccin?
In de griepprik zit een vloeistof met daarin onzichtbaar kleine deeltjes van verschillende soorten griepvirussen. Deze deeltjes zijn onschadelijk. Een griepvaccin bevat drie soorten bestanddelen:

• Antigenen: dit zijn onschadelijk gemaakte delen van het griepvirus waartegen bescherming (immuniteit) wordt opgewekt.
• Hulpstoffen: dit zijn stoffen die aan het vaccin worden toegevoegd om het vaccin beter te laten werken, de houdbaarheid te verlengen, het vaccin stabiel te houden, de toediening te vergemakkelijken, etc. Het zijn stoffen die goed zijn onderzocht en waar al jarenlang ervaring mee is.
• Reststoffen: dit zijn zeer kleine hoeveelheden van stoffen die gebruikt zijn bij de productie van het vaccin. Deze reststoffen worden, voordat het vaccin in gebruik wordt genomen, zoveel mogelijk verwijderd. Echter, zeer kleine hoeveelheden kunnen nog achter blijven. Het gaat dan om hoeveelheden die geen schade kunnen veroorzaken.

In de bijsluiters staat beschreven uit welke bestanddelen griepvaccins precies bestaan. Meer informatie over de verschillende bestanddelen en hun functie is te vinden op de pagina bestanddelen van vaccins.