Hier vindt u een overzicht van de huidige wettelijke kaders voor geluid afkomstig van luchtvaart. De bescherming tegen luchtvaartgeluid wordt door diverse wetten en regels geregeld zoals de wet luchtvaart, internationale wet- en regelgeving op dit gebied en de omgevingswet.
Bescherming tegen luchtvaartgeluid
De Wet luchtvaart vormt met de onderliggende regelgeving het nationale kader voor de vergunningverlening voor de luchtvaart en voor de bescherming van de omgeving tegen luchtvaartgeluid. Dit is voor regionale luchthavens vastgelegd in Luchthavenbesluiten (LHB) en voor Schiphol in het Luchthavenindelingbesluit Schiphol (LIB) en Luchthavenverkeerbesluit Schiphol (LVB). Deze bescherming uit zich in beperkingen voor zowel de luchtvaart als voor ruimtelijke ontwikkelingen, zoals woningbouw.
Voor de ruimtelijke ontwikkelingen geldt dat rondom luchthavens gebieden zijn vastgesteld waar beperkingen gelden om geluidgevoelige gebouwen toe te laten, zoals woningen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de beperkingen zoals die voor de verschillende luchthavens gelden.
Tabel - Normenkader voor geluid voor het toelaten van nieuwe woningen nabij luchthavens.
| Categorie Luchthavens | Geen nadere afweging nodig | Niet toegelaten behoudens uitzonderingen | Uitzonderingen |
|---|---|---|---|
| Schiphol (LIB) | Buiten de buitengrens LIB 5-gebied. Voor woningbouwlocaties binnen bestaand stedelijk gebied is buiten de grens van het LIB 4-gebied geen afweging nodig. | Binnen LIB 4-gebied. |
|
| Andere burgerluchthaven (Besluit burgerluchthavens) | Buiten 48 Lden-contour, zoals hieronder genoemd. In het gebied binnen de 48 Lden en buiten de 56Lden -contour, zoals hieronder genoemd. Mag maar hoeft de provincie geen beperkingen te stellen. | Binnen 56 Lden, zoals hieronder genoemd. |
|
| Militaire luchthaven (Besluit militaire luchthavens) | Buiten de 35 Ke-contour. | Binnen 35 Ke-contour. |
De regels en grenswaarden voor het vliegverkeer geven de milieugebruiksruimte per luchthaven. De regels en grenswaarden verschillen per luchthaven. Voorbeelden voor de regels en grenswaarden zijn:
- Een maximumaantal vliegtuigbewegingen.
- Regels aan het baan- en luchtruimgebruik.
- Grenswaarden voor de berekende geluidbelasting op jaarbasis.
- De grenswaarden voor geluid zijn gebaseerd op geluidberekeningen met een voorgeschreven rekenmodel. De berekende geluidbelasting op basis van het feitelijke vliegverkeer wordt met hetzelfde rekenmodel aan de grenswaarden getoetst. Er zijn geen grenswaarden voor gemeten geluidniveaus.
In de Wet luchtvaart is voor Schiphol geregeld dat bij een aanpassing van een besluit het beschermingsniveau voor de omgeving nooit lager mag zijn dan dat van het eerste besluit. Dit beschermingsniveau is voor geluid uitgedrukt in onder andere het aantal woningen binnen de 58 Lden-contour en het (berekend) aantal ernstig gehinderden binnen de 48 Lden-contour. Deze gelijkwaardigheid wordt getoetst op basis van dezelfde woningsituatie als waarmee de normen zijn vastgesteld. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van de meest actuele inzichten zoals de meest recente woningbestanden. Er zijn geen normen voor de geluidbelasting op individuele woningen.
Om de luchthavenbesluiten aan te kunnen passen, is doorgaans een milieu-effectrapportage (m.e.r.) of een m.e.r.-beoordeling vereist. Hierbij worden de effecten op de omgeving in kaart gebracht. Het bevoegd gezag besluit over de aanpassing van luchthavenbesluiten. Voor Schiphol, de regionale luchthavens van nationale betekenis en de militaire luchthavens is de rijksoverheid bevoegd. Voor de overige luchthavens is de provincie het bevoegd gezag.
Geluidcumulatie
Het RIVM houdt zich ook bezig met geluidcumulatie. Dat is het gecombineerd effect op de hinder of gezondheid door de samenloop van verschillende geluidbronnen De grenswaarden die daarin gesteld worden, gelden afzonderlijk per geluidbronsoort. Voorbeelden van geluidbronsoorten zijn: wegverkeer, luchtvaart, windturbines. Maar er zijn situaties waar het geluid van meerdere bronnen samenkomt. Voor die situatie stelt de wet dat het bevoegd gezag kwalitatief moet motiveren wat aanvaardbaar is voor het geluid van al die bronnen samen. Binnen een bepaald gebied rondom luchthavens dient daarbij ook het luchtvaartgeluid te worden betrokken.
De wet- en regelgeving bestaat uit een set kaders op internationaal (ICAO), EU (Europese Unie) en nationaal niveau. De wet- en regelgeving vormt een basis om de omgeving te beschermen, om ruimte voor de luchtvaart te vergunnen en om (individuele) vliegtuigen te certificeren. Partijen zoals luchthavens, luchtvaartmaatschappijen en vliegtuigfabrikanten gebruiken de wet- en regelgeving voor de naleving. Als laatste in de keten is de handhaving gebaseerd op de regels.