Binnenlandse signalen

Gele koorts na reis naar Suriname

Een jonge vrouw werd begin maart 2017 opgenomen in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Zij had sinds 4 dagen hoofdpijn, hoge koorts (40°C) en leverinsufficiëntie. Zij was diezelfde dag teruggekomen uit Suriname, waar zij gedurende 2 weken op familiebezoek was. Zij verbleef in Paramaribo. Ze bezocht ook de directe omgeving van Paramaribo en maakte wandelingen in Brownsberg en reed in een auto langs het Brokopondoproject. In de differentiële diagnostiek werd gele koorts meegenomen vanwege de reisgeschiedenis en het klinisch beeld van hoge koorts, leukopenie, trombopenie en leverfunctiestoornissen. De patiënte was niet gevaccineerd tegen gele koorts. Met moleculaire diagnostiek (PCRen sequencing), uitgevoerd in het Erasmus MC Erasmus University Medical Center (Erasmus University Medical Center) te Rotterdam, werd gelekoortsvirus-RNA ribonucleic acid (ribonucleic acid) aangetoond.

Gelekoortsvirus is een flavivirus dat endemisch voorkomt in dieren in Suriname, maar er zijn in de afgelopen 45 jaar geen patiënten gemeld. Wel is er een gelekoortsuitbraak gaande in Brazilië. Gele koorts wordt overgedragen door (sub)tropische muggen. Er is nooit directe overdracht van het gelekoortsvirus van mens op mens aangetoond. Conform de richtlijnen van het Landelijk Centrum Reizigersadvisering wordt voor alle reizigers naar Suriname gelekoortsvaccinatie geadviseerd. (Bronnen: UMCG Universitair Medisch Centrum Groningen (Universitair Medisch Centrum Groningen), GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) Haaglanden, Erasmus MC, RIVM, Eurosurveillance, EDCD-RRA)

Toename van resistente hiv humaan immunodeficientievirus (humaan immunodeficientievirus) in Aruba

Een studie onder 104 nieuw gediagnosticeerde hivpatiënten in Aruba in de periode 2010 – 2015 toonde een toename van hivresistentie tegen de non-nucleoside reverse transcriptaseremmers (NNRTIs). In 2015 bleek 45% van de nieuwe hivpatiënten al voor behandeling geïnfecteerd te zijn met een virus dat resistent was tegen NNRTIs. NNRTIs zijn onderdeel van de combinatietherapie die geadviseerd wordt door de World Health Organization (WHO World Health Organization (World Health Organization)). Bij patiënten die geïnfecteerd waren met dit resistente virus was er vaker sprake van therapiefalen. Op basis van deze bevindingen worden hivpatiënten in Aruba nu behandeld volgens Europese richtlijnen met een combinatietherapie gebaseerd op integraseremmers en waarbij NNRTIs worden afgeraden voordat resistentie is bepaald. Uit de studie blijkt dat het resistente virus waarschijnlijk vanuit omringende landen geïmporteerd is naar Aruba. De onderzoekers waarschuwen daarom voor mogelijke resistentie bij patiënten afkomstig uit de Caribische regio. (Bronnen: UMC Universitair Medisch Centrum (Universitair Medisch Centrum) Utrecht, Clinical Infectious Diseases)

Rotavirusseizoen in de Virologische Weekstaten

In de Virologische Weekstaten is vanaf week 2 2017 sprake van een toename van de circulatie van rotavirus hetgeen past in de jaarlijkse seizoentrend voor deze ziekte (Figuur 1). In 2014 en 2016 werd rotavirus veel minder gezien dan gebruikelijk maar in 2015 was het aantal meldingen normaal. Dit duidt mogelijk op een verschuiving naar eens in de 2 jaar een rotavirusseizoen in Nederland. Rotavirusvaccinatie maakt geen deel uit van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP Rijksvaccinatie programma (Rijksvaccinatie programma)) in Nederland. (Bron: Virologische Weekstaten)

 

Buitenlandse signalen

Mazelenuitbraak in Wallonië na import uit Roemenië

Sinds 20 december 2016 is er een mazelenuitbraak in Belgisch Wallonië. Tot en met 8 maart 2017 zijn 163 patiënten gemeld, waaronder 15 gezondheidszorgwerkers. De helft van de patiënten is opgenomen in het ziekenhuis. De indexpatiënt had Roemenië bezocht tijdens de incubatieperiode en wordt derhalve als besmet in Roemenië beschouwd.

De patiënten zijn van verschillende leeftijden en de meeste zijn ongevaccineerd. Ze zijn allemaal geïnfecteerd met de genotype B3-stam, identiek aan de stam die ook circuleerde in Italië en Oostenrijk eind 2016, en nog steeds circuleert in Roemenië waar een grote mazelenuitbraak gaande is. Tussen 1 januari 2016 en 10 maart 2017 zijn er 3446 patiënten gerapporteerd in Roemenië, waarvan 17 zijn overleden. Zevenendertig van de 42 districten in Roemenië rapporteren patiënten en de meeste patiënten komen uit Caras Severin, een district grenzend aan Servië. Het is waarschijnlijk dat ook in andere Europese landen mazelenclusters ontstaan via mensen die in Roemenië zijn geweest. (Bronnen: EDCD CDTR, Roemeense Ministerie van Volksgezondheid)

Groep A-streptokokken in Belgie

Sinds december 2016 zijn 72 Streptococcus pyogenes-isolaten ingestuurd naar het Belgische Nationaal Referentie Centrum (NRC Nationaal Referentie Centrum (Nationaal Referentie Centrum)). De isolaten komen van 4 patiënten met STSS streptokokken toxisch shocksyndroom (streptokokken toxisch shocksyndroom), 6 met fasciitis, 3 met meningitis en 59 met sepsis. Dit is een hoger aantal invasieve groep A streptokokken isolaten dan in voorgaande jaren. Elf patiënten zijn overleden in de periode december 2016-februari 2017, waaronder 3 kinderen onder de 3 jaar. Bij het NRC wordt emm-typeringsonderzoek uitgevoerd en voorlopige resultaten laten zien dat de toename niet is gerelateerd aan een nieuw emm-type of subtype. Er is geen sprake van een grote verandering in emm-types vergeleken met voorgaande jaren. De isolaten zijn uit alle regio’s in België opgestuurd, en zover bekend, is er geen epidemiologische link. (Bron: ProMed)

Uitbraak van Seoulvirus-infecties in de Verenigde Staten en Canada

De Centers for Disease Control and Prevention (CDC Centers for Disease Control and Prevention (Centers for Disease Control and Prevention)) doet onderzoek in 15 staten in de Verenigde Staten naar een uitbraak van Seoulvirusinfecties. Op 14 maart waren er in 7 staten 17 patiënten met een recente infectie. Twee patiënten zijn in het ziekenhuis opgenomen, de anderen hadden ofwel milde(re) of geen klachten. Het virus is ook in ratten (Rattus norvegicus) gevonden die als huisdier werden gehouden of waarmee gefokt werd. De CDC helpt bij het uitzoeken van de distributiekanalen waarlangs de ratten worden verhandeld. Een epidemiolo­gische link leidde naar Ontaria in Canada, waar 3 mensen en enkele ratten positief testten voor Seoulvirus. Seoulvirus behoort tot de hantavirussen en heeft ratten als dierreservoir. Het virus wordt uitgescheiden via urine, feces en speeksel van geïnfecteerde ratten. Ongeveer 10% van met Seoulvirus besmette patiënten krijgt griepachtige klachten met koorts en bij 1% van hen ontstaat een ernstig ziektebeeld dat wordt veroorzaakt door nierfalen. (Bronnen: CDC, PHAC public health agency of canada (public health agency of canada))

Internationaal patiënten-cluster van nieuw Salmonella-serotype 11:z41:enz15

Tussen maart 2016 en februari 2017 zijn 40 patiënten gemeld met salmonellose veroorzaakt door een nieuw serotype 11:z41:enz15. De meldingen komen uit Griekenland (n=22), Duitsland (n=10), Tsjechië (n=5) en Luxemburg (n=3). Onderzoek – PFGE pulsed-field gel electroforese (pulsed-field gel electroforese) (PFGE) en whole genome sequencing (WGS whole genome sequencing (whole genome sequencing)) – heeft uitgewezen dat de isolaten genetisch (vrijwel) identiek zijn. In een case-casestudie in Griekenland werd een associatie met de consumptie van tahini gevonden. De epidemiologische gegevens van de patiënten uit de andere 3 landen bevestigen dit. Een Duits bedrijf trof het nieuwe Salmonella-type aan tijdens een controle van geïmporteerd sesamzaad. WGS-onderzoek toonde vervolgens aan dat dit type identiek was aan de humane isolaten. Hoewel het aantal nieuwe patiënten laag was in de afgelopen 3 maanden, lijkt de uitbraak nog niet voorbij. Omdat sesamzaad lang houdbaar is, is de verwachting dat er nog besmette partijen op de markt aanwezig zijn. (Bronnen:EDCD-RRA, RASFF)

Auteur

D. Nijsten, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM

Correspondentie

danielle.nijsten@rivm.nl