Laagfrequent geluid (LFG) is geluid met lage tonen: tonen met een frequentie lager dan 125 Hertz (Hz (Hertz)). Geluid met een frequentie lager dan 20 Hz wordt infrasoon geluid genoemd. Dit is alleen waarneembaar voor mensen als het heel luid is; de waarneming is dan niet als geluid te herkennen maar meer als ‘druk op de oren’ of als trilling.
Bronnen van laagfrequent geluid
De meeste geluidbronnen produceren een combinatie van gewoon geluid en LFG. De hoeveelheid LFG verschilt per bron. Natuurlijke bronnen van LFG zijn bijvoorbeeld wind, golven op het strand, zee en onweer. Andere bekende bronnen van LFG zijn wegverkeer, railverkeer, vliegverkeer, windturbines, industrie, transformatoren, warmtepompen, airconditioning, zuigercompressoren, generatoren, wasmachines, muziek bij festivals en discotheken en mechanische ventilatie. Het aantal geluidbronnen dat LFG produceert lijkt toe te nemen.
Met geluidwerende maatregelen is het makkelijker om hoge dan om lage tonen te dempen. Daardoor kunnen de lage tonen (LFG) meer opvallen (Campmans, 2018). Het is soms moeilijk om een LFG-bron op te sporen. Dit komt doordat LFG zeer ver kan dragen: tot wel enkele kilometers van de bron.
Gezondheidseffecten van laagfrequent geluid
Het aantal meldingen bij GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en over het horen van een bromtoon neemt toe (Dusseldorp en anderen, 2019). Aangetoonde gezondheidseffecten van LFG zijn hinder en, in mindere mate, slaapverstoring. Hinder is vaak het gevolg van mechanisch gegenereerd laagfrequent geluid, bijvoorbeeld van een koelkast of een stationair draaiende motor. Hoewel ook over andere gezondheidseffecten is gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften, zijn deze bevindingen bij herhaald onderzoek niet teruggevonden of de studies waren van onvoldoende kwaliteit.
Er bestaat geen regelgeving met betrekking tot laagfrequent geluid in Nederland.
In 2021 heeft het RIVM, op verzoek van de ministeries IenW (Infrastructuur en Waterstaat), EZK (Economische Zaken en Klimaat) en VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), onderzoek gedaan naar de stand van zaken voor LFG en de effecten daarvan. In het rapport ‘Onderzoeksprogramma Laagfrequent geluid (LFG): Stand van zaken en aanbevelingen voor vervolgonderzoek’ stelt het RIVM voor om in Nederland meer onderzoek te doen naar de blootstelling aan laagfrequent geluid (LFG) en de gezondheidseffecten daarvan.
In het rapport beschrijft het RIVM wat we weten over LFG, het aantal meldingen over LFG, LFG-bronnen, de gezondheidseffecten van LFG, de mogelijke maatregelen om LFG te verminderen en het juridisch kader bij LFG.
Afgeronde studies naar laagfrequent geluid
Op Laagfrequent geluid en bromtonen | RIVM staat meer informatie specifiek gericht op geluidgehinderden (of personen die last hebben van LFG) en professionals. De informatie is in 2022 verzameld op verzoek van de GGD’en. Het betreft kennis over LFG en bromtonen , LFG en organisaties die een rol kunnen spelen om mensen te helpen.
In september 2020 is een vernieuwde versie van de Factsheet Laagfrequent geluid gepubliceerd.
In 2019 is een overzicht verschenen van internationaal onderzoek over de gezondheidseffecten van geluid. Hierin staan ook de effecten van LFG beschreven.