Vogelgriep H5N1 gaat elk jaar langere tijd rond bij wilde watervogels in Nederland. Eerder werd vooral vogelgriep H5N1 waargenomen tijdens het trekseizoen van vogels, maar inmiddels is vogelgriep H5N1 ook in de zomer aanwezig in Nederland. Dit maakt de kans dat het virus een pluimveebedrijf besmet groter. Tijdens uitbraken op (pluim)veebedrijven kunnen mensen ook besmet worden met het virus. Daarom is het belangrijk om te weten of er, naast dieren, ook mensen zijn die mogelijk besmet zijn met vogelgriep. In Nederland is het H5N1 vogelgriepvirus nog nooit bij mensen gevonden. Op deze pagina leest u meer over het onderzoek naar mogelijke H5N1-infecties bij mensen die zijn blootgesteld aan het virus. Hierbij worden sinds november van 2023 ook mensen getest die (nog) geen luchtwegklachten hebben.
Testen bij klachten
In Nederland onderzoeken we of er mogelijk een vogelgriepvirusinfectie is door monitoring van mensen die wonen of werken bij pluimveebedrijven waar een vogelgriepuitbraak heeft plaatsgevonden. Bij de passieve monitoring worden mensen getest als ze klachten hebben die passen bij vogelgriep. Dit zijn bijvoorbeeld luchtwegklachten zoals keelpijn en hoesten en/of een oogontsteking. Ook andere mensen die contact hebben gehad met vogelgriep besmette vogels of (pluim)vee of zoogdieren kunnen zich bij de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) melden wanneer ze deze klachten ontwikkelen om getest te worden.
Altijd testen bij vogelgriep
Sinds november van 2023 is er ook actieve monitoring gestart. Dit betekent dat de bewoners en werknemers (waaronder ook dierenartsen) van een bedrijf met vogelgriep altijd een test kunnen doen als ze onbeschermd zijn blootgesteld aan besmette dieren. Oók als iemand (nog) geen klachten heeft. De bewoners en werknemers nemen dan bij zichzelf een keel-neusmonster en een vingerprik-bloedmonster af. Deze monsters gaan voor onderzoek naar het RIVM. Op deze manier kan een mogelijke infectie eerder worden aangetoond en worden ook infecties zonder duidelijke (luchtweg)klachten opgemerkt.
Extra tests
Test iemand positief? Dan neemt de GGD zo snel mogelijk een tweede monster af. Drie tot vier weken later neemt de GGD ook nog een bloedmonster af. Hierdoor weten we of het om een echte vogelgriepinfectie ging, of dat het virus in de omgeving was en in de neus aanwezig was zonder dat er echt sprake was van een infectie.
Resultaten actieve monitoring 2023 - 2025
Sinds november 2023 tot en met 27 oktober 2025 stuurden 35 personen in Nederland een luchtwegmonster in voor onderzoek als onderdeel van de actieve monitoring. In diezelfde periode werden 7 blootgestelde patiënten met klachten bij het RIVM getest. In geen van deze monsters vonden we vogelgriepvirus. Ondanks deze meer intensieve monitoring zijn er in Nederland dus nog geen besmettingen van vogelgriepvirus H5N1 bij mensen gevonden.