Bij Defensie is CARC (Chemical Agent Resistant Coating) als topcoating toegepast op metalen oppervlakken. In CARC zit de schadelijke stof hexamethyleen di-isocyanaat (HDI (hexamethyleen diiscocyanaat)). Het RIVM heeft onderzoek naar HDI op de POMS (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties van Defensie gecoördineerd.
Wat is CARC (Chemical Agent Resistant Coating)?
CARC (Chemical Agent Resistant Coating) is een soort verf, een topcoating. Dat is de bovenste verflaag op een oppervlak. CARC wordt ook wel als topverflaag aangebracht op metalen oppervlakken van legervoertuigen. CARC was hiervoor heel geschikt. Het heeft namelijk de eigenschap dat biologische en chemische middelen nauwelijks door een CARC-laag heen kunnen dringen.
Waarom onderzoek?
Een aantal Defensieterreinen werd tussen 1984 en 2006 gebruikt voor opslag en onderhoud van Amerikaans Defensiematerieel. Op deze POMS (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties werd gebruik gemaakt van chemische stoffen, waaronder CARC. Een bepaald bestanddeel van de coating heeft zeer schadelijke eigenschappen: hexamethyleen di-isocyanaat, afgekort HDI (hexamethyleen diiscocyanaat). Tijdens onderhoudswerk kunnen werknemers dit HDI hebben binnengekregen. Hun gezondheid is hierdoor mogelijk beschadigd. Het RIVM onderzocht op de POMS-locaties welke ziekten in verband kunnen worden gebracht met HDI.
Ziek door HDI uit CARC
HDI is in verband gebracht met verschillende ziekten. Inademing van HDI kan leiden tot klachten van de ogen, neus en longen. Deze klachten kunnen ontstaan door irritatie of allergie. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld jeukende of tranende ogen (conjunctivitis) ontstaan of een loopneus (rhinitis). Ook kan HDI astma veroorzaken, bij deze aandoening hebben mensen last van kortademigheid en/of benauwdheid.
Als HDI in contact met de huid komt, kunnen klachten ontstaan. De huid kan rood worden, gaan jeuken of opzwellen. Deze aandoening wordt contacteczeem genoemd en kan ontstaan door irritatie of allergie.
HDI kan de longaandoening hypersensitivity pneumonitis (voorheen ook wel extrinsieke allergische alveolitis genoemd; EAA) veroorzaken. Dit is een zeldzame aandoening van de longen, die wordt veroorzaakt door ontsteking.
Er zijn geen aanwijzingen dat HDI kanker kan veroorzaken.
Animatievideo HDI
*Muziek speelt*
Logo Rijksinstituut voor Volkgsgezondheid, en Milieu staat in beeld.
Beeldmerk van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Beeldtekst: Onderzoek: relatie tussen mogelijke ziektes en HDI uit CARC op POMS-locaties Defensie.
2020.
Margriet Melis - RIVM:
Een aantal Defensie terreinen werden tussen 1984 en 2006 gebruikt voor opslag en onderhoud van Amerikaans defensiematerieel.
Op deze zogenaamde POMS-locaties kwamen werknemers in aanraking met chemische stoffen.
Sommigen werden ziek en dat riep vragen op.
Het RIVM onderzocht wat het gebruik van CARC, de topcoat op het materieel, voor gevolgen ka=n hebben voor de gezondheid van werknemers.
Specifiek keken ze naar het bestanddeel HDI.
Een aantal werknemers is tijdens hun onderhoudswerkzaamheden op de POMS-locaties in aanraking gekomen met HDI.
Het RIVM onderzocht welke ziekten je kunt krijgen door blootstelling aan HDI.
En vervolgens is gekeken of medewerkers op de POMS-locaties een ziekte kunnen hebben gekregen door blootstelling aan HDI.
Beeldtekst: Dit is wat we weten over HDI.
Voiceover:
In CARC zaten grote hoeveelheden HDI.
HDI vormt in verbinding met andere stoffen uit CARC een ondoordringbare toplaag.
Bepaalde ziekten en aandoeningen kunnen mogelijk veroorzaakt worden door blootstelling hieraan.
De kans om ziek te worden door HDI wordt groter als je hoger, vaker en langer bent blootgesteld aan deze stof.
Je kunt het in je lichaam krijgen door inademing en huidcontact.
Vooral de verspuiters zijn direct blootgesteld aan HDI.
Werknemers die de verf opbrachten met rollers en kwasten zijn er in mindere mate direct mee in contact gekomen.
Dat geldt ook voor werknemers die bezig waren met het schuren, stralen en lassen van geverfde oppervlakten.
De kwaliteitsinspecteurs kunnen indirect in aanraking zijn gekomen met HDI.
Daarnaast was er een groep die niet is blootgesteld.
Zij werkten bijvoorbeeld op kantoor.
HDI kon bij de werknemers astma, neus- en oogslijmvliesontsteking en de longaandoening hypersensitivity pneumonitis veroorzaken.
Bij werknemers met directe blootstelling op de huid kon het leiden tot contacteczeem.
Lassers, stralers en kwaliteitsinspecteurs hadden geen huidcontact met HDI.
Daarom is het onwaarschijnlijk dat zij contacteczeem konden krijgen op de POMS-locaties.
De kans om ziek te worden door HDI hangt af van de manier waarop werknemers eraan zijn blootgesteld.
Maar andere factoren spelen hierbij ook een rol.
Zoals blootstelling aan andere stoffen en persoonlijke gevoeligheid.
Ziekteverschijnselen treden tot na één jaar na blootstelling op.
Werknemers kunnen dus niet meer ziek worden door eerdere blootstelling aan HDI op de POMS-locaties.
Margriet Melis - RIVM:
Met deze conclusies over het bestanddeel HDI uit CARC is het onderzoek naar het gebruik van CARC op de POMS-locaties afgerond.
Er is onvoldoende informatie beschikbaar over andere stoffen in CARC en de samenstelling daarvan.
Daardoor is onderzoek naar blootstelling niet mogelijk en daarom kan ook geen uitspraak gedaan worden of werknemers op de POMS-locaties ziek kunnen zijn geworden door andere stoffen uit CARC.
Logo Rijksinstituut voor Volkgsgezondheid, en Milieu staat in beeld.
Beeldmerk van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Beeldtekst: voor meer informatie kijk op www.rivm.nl/chroom6
Contact met HDI verschilt per functie
De kans om ziek te worden is groter als een werknemer meer, vaker en/of langer contact met HDI (hexamethyleen diiscocyanaat) had. Vooral de werknemers die de CARC (Chemical Agent Resistant Coating)-laag op het materieel spoten, hadden contact met HDI. Zij ademden de stof in tijdens het spuiten en hun huid kwam ermee in contact. Werknemers die de verf opbrachten met rollers en kwasten kwamen er in mindere mate direct mee in contact. Dat geldt ook voor werknemers die geverfde oppervlakken bewerkten. Bijvoorbeeld door schuren, stralen en lassen. De werknemers die het spuitwerk moesten controleren, de quality inspectors, kunnen er indirect contact mee hebben gehad. In de infographic ziet u per functie in hoeverre zij contact hadden met HDI.
Infographic blootstelling HDI
CARC-onderzoek afgerond
CARC (Chemical Agent Resistant Coating) bevat behalve HDI (hexamethyleen diiscocyanaat) ook nog andere stoffen, zoals aromatische oplosmiddelen en kobaltverbindingen. Uit het onderzoek blijkt dat er over deze stoffen onvoldoende informatie beschikbaar is om het contact en eventuele gezondheidsrisico’s voor de POMS (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties te kunnen beoordelen. Het onderzoek naar CARC bij Defensie is daarom afgerond.
Bent u ziek?
Als u gezondheidsklachten heeft, ga dan naar een arts. Als u denkt dat uw klachten kunnen komen door HDI (hexamethyleen diiscocyanaat), zeg dit tegen uw arts. Uw arts kan u indien nodig verwijzen naar de juiste medisch specialist.
Heeft u juridische vragen?
Het RIVM kan u niet helpen met juridische zaken. Hierbij verwijzen wij u naar juridische informatie die voor u relevant kan zijn:
- Maastricht University beschrijft uw juridische positie in het rapport "Aansprakelijkheid voor het laten werken met hexamethyleen di-isocyanaat (HDI) op POMS (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-sites".
- Mogelijk komt u in aanmerking voor een financiële regeling van Defensie. Hierover leest u meer op de website van het Informatiepunt Chroom-6 en CARC (Chemical Agent Resistant Coating) Defensie.
Heeft u vragen over het onderzoek naar HDI?
U kunt uw vragen stellen bij het Informatiepunt Chroom-6 en CARC, wat is belegd bij het CAOP (Centrum voor Arbeidsverhoudingen en Overheidspersoneel). Het informatiepunt legt uw vraag neer bij de juiste persoon of instantie en zorgt dat u een reactie krijgt.