Aanpak

Aspecten van de healing environment zijn als volgt:

• Het Imaging Center is het eerste gebouw, aangelegd aan de grote Botanische Tuin. Samen met de nieuwe gebouwen die in de toekomst zullen worden gebouwd, zal de Botanische Tuin worden omgevormd tot een omsloten binnentuin met een aangename verblijfskwaliteit voor zowel patiënten, zorgprofessionals, onderzoekers en overige bezoekers.
• Er zijn korte looplijnen en heldere logistieke afwikkeling. Het Imaging Center is ingedeeld in verschillende zones, waarbij een duidelijke scheiding is gemaakt tussen personeels- en patiëntenstromen.
• Sommige ruimtes hebben geen daglichttoetreding vanwege de functie van de ruimte (bijv. waar MRI magnetic resonance imaging (magnetic resonance imaging)’s staan). Aan de achterzijde van deze ruimtes zijn zitplekken voor medewerkers gemaakt, aan het glas.
• Het gehele gebouw kenmerkt zich door veel daglicht en uitzicht. Op het glas zit folie, waardoor wel van binnen naar buiten kan worden gekeken, maar er ook een zekere mate van privacy ontstaat. Van buitenaf kan je niet alles zien wat binnen gebeurt. Het vele daglicht zorgt voor geruststelling bij patiënten.
• Het licht wordt gefilterd, zodat de ogen er adaptief goed mee om kunnen gaan en zodat het gebouw niet te veel opwarmt, waardoor het weer gekoeld moet worden.
• Er is een prettige ontvangstruimte/vide waar gebruik is gemaakt van zachte tinten. Er kan door de gehele ruimte heen worden gekeken (doorzicht). Patiënten worden hier ontvangen door een hostess.
• Er is overzicht gecreëerd zodat men niet lang hoeft te zoeken waar ze moeten zijn. De incheckbalie is goed vindbaar en er is een duidelijk overzicht van alle verdiepingen. Afdelingen waar de meeste toeloop is (waar de MRI’s staan) zijn heel toegankelijk gemaakt op de begane grond en eerste verdieping.
• Er zijn prettige wachtplekken gecreëerd aan het atrium, waar licht en overzicht is en waar mensen op een prettige manier kunnen zitten. Er is keuze uit open plekken (lange tafels) waar mensen contact kunnen zoeken met elkaar en inhammen waar mensen zich kunnen terugtrekken. Zo wordt rekening met de verschillende manieren waarop mensen omgaan met stress.

Het Amsterdam UMC Universitair Medisch Centrum (Universitair Medisch Centrum) Imaging Center is de winnaar van Architectenweb Zorggebouw van het jaar 2020 doordat ze erin geslaagd zijn een voor patiënten geruststellend gebouw te creëren.

Doel en doelgroep

Het doel is dat patiënten die die zich in een kwetsbare positie begeven zich op hun gemak kunnen voelen in een transparant gebouw met veel daglicht en tevens plekken met privacy.

Doelgroep

Het gebouw is bedoeld voor patiënten en medewerkers zoals zorgprofessionals en onderzoekers.
 

Werking

Literatuuronderzoek

• Een betere oriëntatie in het gebouw verhoogt de tevredenheid van het (zorg)personeel. Een overzichtelijke indeling van de werkvloer of plattegrond kan daarbij helpen. Hierbij valt ook te denken aan meer patiënten op een kamer of een uniforme indeling van eenpersoonskamers (1).
• Uitzicht op de natuur heeft een positief effect op gezondheid en welzijn van patiënten en zorgpersoneel (1-3). 
• Uitzicht beïnvloedt ook de werkzaamheden van personeel positief (3).
• Daglicht en helder kunstlicht hebben een positief effect op gezondheid en welzijn van zowel patiënten als personeel (1, 3).
• Privacy bevordert het gevoel van welbevinden van patiënten (3).

Bronnen

1. Wat Werkt Dossier Architectuur 
2. Wat Werkt Dossier Natuur 
3. Herweijer (2016)

Aansluiting met andere Green Deal doelen

• Het Imaging Center is toekomstbestendig gebouwd. De robuuste basis (zowel bouwkundig als installatietechnisch) zorgt ervoor dat installaties makkelijk kunnen worden aangepast. Zelfs zware componenten zoals MRI magnetic resonance imaging (magnetic resonance imaging)-apparatuur kan vervangen/verplaatst worden zonder relatief lastige bouwkundige maatregelen.
• M.b.v. warmteterugwinning en zonnepanelen wordt bijgedragen aan minder CO2 carbon dioxide (carbon dioxide) uitstoot. 
• Door de ligging van het Imaging Center is het makkelijk bereikbaar met het OV openbaar vervoer (openbaar vervoer). Wanneer meer mensen met het OV het Imaging Center bezoeken kan dit ook bijdragen aan minder CO2 uitstoot.
• De glazen gevel is voorzien van een reflecterende print. Hiermee wordt het daglicht gefilterd en een substantieel deel van de warmte gereflecteerd. Opwarming wordt zo gereduceerd.
• Er is een retentiedak toegepast waarmee de gevallen neerslag gebufferd wordt en gedoseerd op het riool wordt afgegeven. Zo wordt overbelasting van het riool voorkomen.

Aandachtspunten uitvoering programma

Randvoorwaarden

• Menselijke aandacht is niet vervangbaar. Een mooi gebouw moet alsnog worden aangekleed met menselijke aandacht (hostess).
• De positie van het gebouw is erg belangrijk. Denk hierbij aan ligging (dichtbij OV openbaar vervoer (openbaar vervoer), makkelijk vindbaar) en positionering (aan botanische tuin).

Succesfactoren

• Het compacte volume van dit gebouw binnen een mega ziekenhuis zorgt voor overzicht en toegankelijkheid.
• De drie-eenheid (productie, klinische zorg en (klinisch) onderzoek) is erg bijzonder. Men ontvangt de beste zorg met de beste persoonlijke aandacht in een licht en ruimtelijk gebouw.

Leerpunten

• Het is een lang proces geweest (bijna 10 jaar van het initiatief tot oplevering). Dit moet een flexibel proces zijn; gedurende het ontwerp en daarna moeten nog wijzigingen kunnen worden aangebracht.

Meer informatie

Meer informatie is op te vragen via Tom Vlemingh, architect.