De specifieke eisen voor het inzenden van monstermaterialen voor diagnostisch onderzoek en de voorwaarden voor kosteloze uitvoering van bepalingen vindt u op deze pagina.
Aanwijzingen voor inzenders
Overleg bij twijfel eerst telefonisch met betreffend(e) contactpersoon.
Daar waar in de aanwijzigingen geen temperatuur wordt genoemd kan worden uitgegaan van kamertemperatuur of speelt temperatuur geen rol.
- Stuur alle materialen in speciaal RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu-verpakkingsmateriaal met een RIVM-aanvraagformulier.
- Gebruik alleen de door het RIVM in de verpakking meegeleverde buisjes
- Neem de in te zenden materialen lege artis af
- Zend bij elk monster een volledig ingevuld RIVM-aanvraagformulier mee
- Vermeld op de buisjes duidelijk de naam van de patiënt, geboortedatum, datum van afname en materiaalsoort
- Verifieer of de buizen goed afgesloten zijn
- Patiëntmaterialen kunt u 7 dagen per week insturen.
Indien specifieke afname, bewaar of verzendcondities gewenst zijn dan staat dit vermeld bij 'materiaal eisen' (zie verder op deze pagina) of worden deze beschikbaar gesteld met de in te zenden verpakkingsmateriaal of via
- https://www.rivm.nl/Onderwerpen/B/Bloedonderzoek_zwangeren/Voor_professionals/Draaiboek
- https://www.rivm.nl/Onderwerpen/D/Downscreening/Voor_professionals/Draaiboek
- https://www.rivm.nl/Onderwerpen/H/Hielprik/Waarom_een_hielprik
Inzenden voor spoedbepaling
Het is mogelijk een cito/spoedaanvraag aan te melden. U belt hiervoor IDSCentrum Infectieziekteonderzoek, Diagnostiek en laboratorium Surveillance-administratie, tel: 030-274 2169. Zij verwijzen u door naar de juiste afdeling die de spoedaanvraag in behandeling neemt. Iedere (spoed)aanvraag moet bij verzending voorzien zijn van een aanvraagformulier. Aan een Cito-bepaling zijn extra kosten verbonden.
Bij een cito/spoedbepaling verzendt u het pakket per koerier. Deze levert het pakket af bij de portier van het RIVM. Vermeldt daarom op de buitenkant van het spoedpakket altijd
- Naam inzender
- Telefoonnummer inzender
- Naam ontvanger
- Telefoonnummer ontvanger
Mondeling aanmelden
Het is mogelijk mondeling monsters aan te melden. U belt hiervoor IDS-administratie, tel: 030-274 2169. Zij verwijzen u door naar de juiste afdeling die de spoedaanvraag in behandeling neemt. Iedere (spoed)aanvraag moet bij verzending voorzien zijn van een aanvraagformulier.
Verpakkingsmateriaal
Verpakkingsmateriaal vraagt u per email aan.
Materiaaleisen
Monstermaterialen voor
Voorwaarden kosteloos onderzoek
|
Micro-organisme |
Onderzoek |
Voorwaarden |
|---|---|---|
|
Bacillus anthracis |
Detectie-PCRpolymerase chain reaction / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
|
Brucella sppspecies. |
Detectie-PCR / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
|
Burkholderia mallei |
Detectie-PCR / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
|
Burkholderia pseudomallei |
Detectie-PCR / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
|
Carbapenemase producerende Enterobacteriacae |
Carbapenemase bevestiging |
Screen-positief volgens NVMMNederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie BRMObijzonder resistente micro-organismen richtlijn |
|
Chlamydia psittaci |
Typering op DNAdeoxyribonucleic acid |
Door Zuyderland ziekenhuis, locatie Sittard |
|
Clostridium difficile |
PCR ribotypering |
Surveillance+Uitbraakonderzoek door referentielaboratorium LUMCLeids Universitair Medisch Centrum |
|
Clostridium tetani |
Confirmatie isolaat; toxinegen PCR |
Bij redelijke verdenking op |
|
Corynebacterium diphtheriae |
Confirmatie isolaat; toxinegen PCR |
Bij redelijke verdenking op |
|
Coxiella burnetii |
Detectie-PCR |
Bij redelijke verdenking op |
|
Francisella tularensis |
Detectie-PCR / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
|
Haemophilus influenzae |
Typering |
Invasieve isolaten; door NRBMNederlands Referentielaboratorium voor Bacteri?le Meningitis Amsterdam |
|
Hepatitis A virus |
Typering |
Detectie-PCR positief |
| Hepatitis B virus | Typering | Acute hepatitis B, serologisch bevestigd |
|
Legionella pneumophila |
Typering |
Door referentielaboratorium Haarlem |
|
Listeria |
Typering |
Invasieve isolaten; door NRBM Amsterdam |
|
Mazelen virus |
Detectie-PCR / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
|
MRSAMethicillin-resistant Staphylococcus aureus |
Confirmatie en Spa en MLVAMulti-Locus Variable number of tandem repeat Analysis typering |
1e isolaat per patiënt per 12 maanden |
|
M. tuberculosis |
WGSwhole genome sequencing typering |
alléén voor het 1e isolaat |
|
Neisseria meningitidis |
Typering |
Invasieve isolaten: door NRBM Amsterdam |
|
Orthopoxvirussen (pokken) |
Typeren |
Detectie-PCR positief |
|
Poliovirus |
Detectie-PCR / typeren |
Bij redelijke verdenking op |
| Rubellavirus |
Detectie-PCR / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
|
Salmonella spp. |
(Sero)typering |
Voormalige streeklabs, 1e isolaat per patiënt |
|
Salmonella Paratyphi |
(Sero)typering |
Voormalige streeklabs, 1e isolaat per patiënt |
|
Salmonella Typhi |
(Sero)typering |
Voormalige streeklabs, 1e isolaat per patiënt |
|
STECShigatoxineproducerende E. coli-stammen |
(Sero)typering |
max. 5 kolonies per PCR-positieve feces |
|
Streptococcus pneumoniae |
Typering |
Invasieve isolaten (liquor); door NRBM Amsterdam |
|
Vibrio cholerae |
Confirmatie isolaat; biotypering |
Bij redelijke verdenking op |
|
Yersinia pestis |
Detectie-PCR / confirmatie isolaat |
Bij redelijke verdenking op |
Monstermaterialen voor Bacteriologisch onderzoek
|
Materiaal |
Eisen |
|---|---|
|
Bronchioalveolaire lavage (BAL) |
Voor PCR in steriel eppendorfcupje; gebruik geen formaline! Zo koud mogelijk bewaren en versturen (-20 of -70 ºC). Van tevoren overleggen! |
|
Feces |
ongefixeerd, minimaal 10 gram; bewaren bij +4 ºC |
|
Humaan weefsel |
vast: 25 mg (flinke erwt), vloeibaar: 200 ul |
|
Keeluitstrijk en nasopharynxsecreet |
Afgenomen monster direct dezelfde dag aanleveren. Indien niet mogelijk swab invriezen (minimaal -40 ºC) en op droogijs versturen. Monster dient dan ingevroren aan te komen. Swabs niet in transportmedium aanleveren. |
|
Liquor |
Aseptisch afnemen, niet centrifugeren; per onderzoek 1 ml; bewaren bij +4 ºC |
| neuswat en keelwat |
GLY-transportmedium |
|
neuswat en keelwat (niet humane herkomst) |
GLY-transportmedium |
|
Mycobacteriën reincultuur |
In speciale secundaire verpakking met de vermelding 'Myco-onderzoek' op de buitenzijde |
|
Mycoplasma |
Op agar of in bouillon |
|
Serum / Serum (paar) |
Per onderzoek minimaal 250 ul serum. Niet inactiveren. Bewaren bij +4 ºC. |
|
Difterie kweek verdachte kolonies |
Bij voorkeur tien verdachte kolonies overzetten op bloedagar of primaire kweek insturen. |
|
Uitstrijk genitalia |
Afgenomen monster direct dezelfde dag aanleveren. Indien niet mogelijk swab invriezen (minimaal -4 ºC) en op droogijs versturen. Monster dient dan ingevroren aan te komen. Swabs niet in transportmedium aanleveren. |
|
Water |
In overleg |
Monstermaterialen voor Parasitologisch onderzoek
Container: alleen als dit staat vermeld moet het materiaal in een steriele buis/eppendorfcup worden verstuurd. Container goed afgesloten verzenden (schroefdop).
Vermeldt additieven in het materiaal (bijvoorbeeld Heparine of EDTAEthyleendiaminetetra-azijnzuur)
|
Materiaal |
Eisen |
|---|---|
|
Beenmerg |
Voor PCR in steriele buis; gebruik geen formaline! Zo koud mogelijk bewaren en versturen (-20 ºC) |
|
Biopt |
Afhankelijk van onderzoek bewaren in fysiologisch zout bij + 4 ºC of in steriel eppendorfcupje/steriele buis zo koud mogelijk versturen. Gebruik geen formaline. |
|
Bronchioalveolaire lavage (BAL) |
Voor PCR in steriel eppendorfcupje; gebruik geen formaline! Zo koud mogelijk bewaren en versturen (-20 of -70 ºC ). Van te voren overleggen! |
|
Cystevloeistof |
Niet verdund; bewaren bij +4 ºC. |
|
DNA |
Versturen in steriel eppendorfcupje. Kan bij kamertemparatuur verzonden worden. |
|
EDTA-bloed |
Niet afdraaien: minimaal 1 ml. Bewaren bij + 4 ºC. |
|
Feces ongefixeerd |
Minimaal 10 gram. Geen fixatief toevoegen (geen SAF, MIF of formaline) |
|
Feces direct gefixeerd |
Gefixeerd: minimaal 10 gram in SAF fixatief; goed mengen door schudden; bewaren bij kamertemperatuur. |
|
Huidbiopt |
Voor PCR in steriele buis; gebruik geen formaline! Zo koud mogelijk bewaren en versturen (+ 4 ºC of -20 ºC) |
|
Liquor |
Aseptisch afnemen, niet centrifugeren; per onderzoek 1 ml; bewaren bij +4 ºC. |
|
Oogkamervocht |
Niet verdund; minimaal 50µl; bewaren bij +4 ºC. Van tevoren overleggen! |
|
Plasma |
Per onderzoek minimaal 0.5 ml. Vermeldt dat het plasma is en geen serum. Bewaren bij + 4 ºC |
|
Serum |
Per onderzoek minimaal 0.5 ml serum. Inactiveren niet nodig. Bewaren bij +4 ºC. |
|
Spierbiopt |
Afhankelijk van onderzoek bewaren in fysiologisch zout bij + 4 ºC, of in formaline bij kamertemperatuur. Van tevoren overleggen! |
|
Vruchtwater |
Minimaal 1 ml. Bewaren bij +4 ºC |
Monstermaterialen voor Virologisch onderzoek
|
Materiaal |
Eisen |
|---|---|
|
Blaasjesvocht |
Wattenstaaf in droge buis |
|
Bronchioalveolaire lavage (BAL) |
Voor PCR in steriel eppendorfcupje; gebruik geen formaline! Zo koud mogelijk bewaren en versturen (-20 of -70 ºC ). Van te voren overleggen! |
|
Influenzavirus positief klinisch materiaal |
Zo koud mogelijk bewaren en versturen (-20 of -70 ºC ). |
|
Feces |
Ongefixeerd minimaal 1 gram; bewaren bij +4 ºC. Voor Polio: zie notitie |
|
Keeluitstrijk |
GLY-transportmedium Voor Polio: zie notitie |
|
Keelwat |
GLY-transportmedium |
|
Liquor |
Aseptisch afnemen, niet centrifugeren; per onderzoek 1 ml; bewaren bij +4 ºC. Voor Polio: zie notitie |
|
Neuswat en keelwat |
GLY-transportmedium |
|
Schraapsel |
Zo min mogelijk gastheer materiaal |
|
Serum / Serum (paar) |
Per onderzoek minimaal 0.5 ml. Niet inactiveren. Bewaren bij +4 ºC. Voor Polio: zie notitie |
|
Speeksel |
Afname via speciale speekselspons: bedoeld voor virus (PCR)-detectie en voor antistof detectie. Na ontvangst invriezen bij -70 ºC (PCR: invriezen in lysisbuffer) |
|
Vingerprikbloed |
Vingerprik-punctie; bloed wordt opgevangen en ingedroogd op filtreerpapier (#903 papier conform hielprik bloedafname). Opwerking conform WHO Manual voor mazelen enrodehond, t.b.v. serologie en virus (PCR) detectie. |
|
Water |
In overleg |
Notitie
Het materiaal voor Polio-onderzoek dient na afname zonder tijdverlies doorgestuurd te worden. Bij klinische verdenking is snelle actie vereist vanwege potentiele consequenties van een daadwerkelijke poliobevinding. Het regionaal laboratorium dient RIVM-IDS op de hoogte te brengen van de komst van materiaal (24-uurs dienst). Bij binnenkomst van het materiaal bij het regionaal laboratorium, dient zonder tijdsverlies het materiaal gesplitst te worden. Een deel wordt verstuurd naar RIVM-IDS en een deel wordt ter plekke voor diagnostiek gebruikt.