In het LMM Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid) nemen we bij de grondwaterbemonstering per bedrijf monsters op 16 individuele punten. Van deze 16 punten worden twee mengmonsters gemaakt en deze worden geanalyseerd in het lab van TNO op een breed pakket aan stoffen. Van de 16 individuele monsters analyseren we in het veld ook onder andere de nitraatconcentratie met de Nitrachek methode.

Nitrachek

Nitrachek methode 

Deze methode maakt gebruik van nitraatststripjes die 1 seconde in de vloeistof worden gedoopt. Dit meetstripje kleurt van licht- naar donkerpaars (afhankelijk van de nitraatconcentratie). Dit meetstripje wordt in de Nitrachek gezet, waarna na 1 minuut de Nitrachek aangeeft wat de nitraat concentratie is in mg/l. De analyse met de Nitrachek kost weinig tijd omdat die analyses vrij snel achter elkaar uitgevoerd kunnen worden.

RIVM protocol voor Nitrachek

Al jaren geleden ontwikkelden we een RIVM-protocol om de nauwkeurigheid van deze relatief eenvoudige methode te verhogen en afwijkende waarden door meetfouten te beperken. Dit protocol bestaat uit een aantal stappen: 

• Een zorgvuldige ijking van de stripjes en van het apparaat. 
• Het uitvoeren van bemonsteringen in tweevoud
• Het nemen van een bemonstering in drievoud als de bemonstering in tweevoud  meer dan 10% uit elkaar liggen   
• Correctie van de Nitrachek meting voor temperatuur van de buitenlucht. 
• Het druppelen met een druppelpipet van een vaste hoeveelheid water op het stripje.
• De tijd tussen natmaken van het stripje en analyse is altijd 60 seconden. 

Controle labmetingen en aanvullend onderzoek

We hebben op deze manier het meten van de nitraatconcentratie met de Nitrachek gestandaardiseerd. Zo is het mogelijk om de labmetingen van TNO te vergelijken met de veldgegevens als extra controle op eventuele onjuistheden in de bemonstering en analyse. Ook is het door de Nitrachek-metingen in het veld mogelijk om direct de vragen van de agrariër te beantwoorden. Een interessante andere analyse die we hebben gedaan met de uitkomsten van de Nitrachek veldbepaling  , is het onderzoeken van het verschil in nitraatuitspoeling tussen grasland en maisland. Hiervoor hebben we deze Nitrachek gegevens gecombineerd met de informatie van de Basisregistratie percelen. Lees meer over dit onderzoek in dit artikel. 

Publicatie artikel in LMM e-nieuws maart 2018

Beeld: RIVM en Eric Maas
Tekst: Saskia Lukács en Laura Graus (RIVM)