Het aantal tbc Tuberculose (Tuberculose)-meldingen was vooral lager tijdens de lockdowns, vergeleken met dezelfde maanden in de jaren ervoor. De flinke daling in het aantal meldingen is te verklaren door een combinatie van drie mogelijke oorzaken. 

Minder besmettingsclusters

De eerste verklaring is de invloed van de COVID-19-maatregelen, zoals het houden van afstand. Hierdoor kan de tbc-bacterie zich ook minder makkelijk verspreiden. In 2020 is inderdaad een afname te zien van het aantal besmettingsclusters.

Afname immigratie

Een andere verklaring is een afname van het aantal immigranten en asielzoekers. Bij binnenkomst in Nederland worden nieuwkomers uit landen waar tbc veel voorkomt verplicht gescreend op tuberculose. Het aantal vastgestelde tbc-patiënten bij deze binnenkomstscreening daalde van 49 in 2019 naar 21 in 2020. Door de lage aantallen verklaart dit maar een deel van de totale daling. 

Vertraging in diagnoses

Ook een vertraging in het stellen van diagnoses kan een verklaring zijn. Bijvoorbeeld doordat mensen minder naar de dokter gingen en doordat er minder zorgaanbod was. De kans is dan groot dat deze mensen zich later alsnog zullen melden, mogelijk met ernstigere klachten. 

Effecten op lange termijn

Of de daling in het aantal tbc-patiënten in Nederland zich voortzet zal pas in de komende jaren duidelijk worden. Het RIVM houdt deze ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. 

Tuberculose

Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte kan besmettelijk zijn, bijvoorbeeld als het in de longen zit. Van de tbc-patiënten in 2020 hadden 342 tbc in de longen en 279 tbc buiten de longen. De besmettelijkste vorm (open tuberculose) kwam in 2020 bij een kwart van de patiënten voor. 

Bijna driekwart van de tbc-patiënten in Nederland kwam uit landen waar tuberculose veel voorkomt. In 2020 waren de meeste van deze tbc-patiënten geboren in Eritrea (74), gevolgd door Marokko (61) en India (42). 

Opsporing tuberculose

Vroege opsporing van de ziekte voorkomt dat meer mensen tuberculose krijgen. In 2020 werd de ziekte bij 7 procent van de patiënten gevonden door het actief onderzoeken van risicogroepen, zoals immigranten en asielzoekers. Bij 4 procent van de patiënten werd de ziekte gevonden bij contacten van besmettelijke tbc-patiënten. Het grootste deel van de patiënten (89 procent) werd gevonden nadat ze zelf met klachten naar een dokter gingen.

Behandeling tuberculose

Tuberculose is meestal goed te behandelen. De behandeling van tbc duurt minimaal zes maanden en bestaat uit een combinatie van verschillende soorten antibiotica. Bij ernstige vormen van resistentie tegen de antibiotica kan de duur van de behandeling oplopen tot 20 maanden. In 2020 hadden 12 patiënten deze ernstige vorm van resistente tuberculose.

Wereld Stop Tuberculose Dag

Op woensdag 24 maart 2021 is het Wereld Stop Tuberculose Dag. Deze dag is bedoeld om bewustwording te creëren over de wereldwijde verspreiding en bestrijding van tuberculose. Wereldwijd krijgen jaarlijks 10 miljoen mensen de ziekte. Elk jaar overlijden 1,5 miljoen mensen aan tuberculose.