Het RIVM heeft in 2016-2017 de radonconcentratie gemeten op werkplekken en in openbare gebouwen in Nederland. Hieruit blijkt dat op vrijwel alle meetlocaties de radonconcentraties laag zijn en vergelijkbaar met de concentraties in woningen. De gemiddelde radonconcentratie van 16 Bq/m3 (becquerel per kubieke meter) ligt onder de gemiddelde radonconcentratie in gebouwen wereldwijd (40 Bq/m3).
Het RIVM heeft de meetcampagne uitgevoerd op in totaal enkele honderden werkplekken en openbare gebouwen in Nederland. De resultaten van de meetcampagne geven een beeld van het radonniveau in Nederland. In Europa geldt de verplichting om nationale referentieniveaus vast te stellen voor radon op werkplekken en voor radon in openbare gebouwen. Beide referentieniveaus zijn in Nederland sinds 6 februari 2018 in het Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming vastgesteld op 100 Bq/m3. De gemeten resultaten liggen vrijwel allemaal onder dit referentieniveau.
Resultaten
De radonconcentraties zijn, zoals ook bleek uit onderzoek in woningen, hoger in Zuid-Limburg en het Rivierengebied. Dit komt omdat er in deze gebieden van nature meer radon vrijkomt uit de bodem. In enkele zeer specifieke gevallen zijn er hogere radonconcentraties gevonden. Dit betreft grondwaterzuiveringsstations bij drinkwaterbedrijven, grotten en andere ondergrondse ruimten.
Behalve naar radon is onderzoek gedaan naar thoron en gammastraling. Deze dragen net als radon bij aan de blootstelling aan natuurlijke straling in gebouwen. Wat we op Nederlandse werkplekken en in openbare gebouwen aan thoron hebben gemeten ligt in lijn met de waarden die volgens internationale organisaties in gebouwen verwacht kunnen worden. De resultaten van de metingen naar gammastraling zijn vergelijkbaar met de resultaten uit eerder in Nederland uitgevoerde onderzoeken.
Radon, thoron en gammastraling
Radon en thoron zijn radioactieve edelgassen die van nature ontstaan in de bodem en in bouwmaterialen die daarvan worden gemaakt. Radon kan vanuit de bodem en vanuit bouwmaterialen in gebouwen terechtkomen. Thoron in gebouwen komt uitsluitend uit de buitenste lagen van wanden, vloeren en plafonds. De radioactieve stoffen die ontstaan als radon en thoron vervallen, vergroten het risico op het krijgen van longkanker, vooral bij rokers. Gammastraling in gebouwen komt uit bouwmaterialen en uit de bodem en kosmos (al wordt de straling van buiten grotendeels weer door het gebouw afgeschermd). Gammastraling draagt bij aan de blootstelling aan externe straling in gebouwen en kan bijdragen aan het risico op het krijgen van kanker.
Het onderzoek ‘Radon, thoron en gammastraling op werkplekken en in publiek toegankelijke gebouwen in Nederland’ is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW (Sociale zaken en werkgelegenheid)) en de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS).