De HAVANA-studie onderzoekt hoe vaak HPV humaan papillomavirus (humaan papillomavirus)-infecties voorkomen bij vrouwen die wel en vrouwen die niet tegen HPV zijn gevaccineerd. De studie loopt inmiddels voor het zestiende jaar. In die zestien  jaar hebben ongeveer 1.800 jonge vrouwen jaarlijks een vragenlijst ingevuld en hebben zij een vaginale brush en soms ook bloed en een tampon met afscheiding ingeleverd. Hierdoor hebben onderzoekers de afgelopen jaren al veel informatie kunnen analyseren.

Tussentijdse resultaten HPV-onderzoek HAVANA

Het HPV-vaccin dat in Nederland wordt gebruikt beschermt niet tegen alle HPV-types, maar alleen tegen  types 16 en 18. Onder zowel gevaccineerde als ongevaccineerde vrouwen binnen de studie is het aantal aanhoudende infecties met HPV-types 16 en 18 laag.* De vaccineffectiviteit tegen aanhoudende HPV16/18-infecties twaalf jaar na vaccinatie is 97%. Dit betekent dat er onder de gevaccineerde jonge vrouwen 97% minder infecties voorkomen dan onder ongevaccineerden. Daarnaast zien we ook minder infecties die worden veroorzaakt door HPV-types 31, 33 en 45 onder gevaccineerde vrouwen. Dit is ook aangetoond in andere studies uit Nederland of het buitenland. Het HPV-vaccin geeft dus gedeeltelijke kruisbescherming tegen HPV-types 31, 33 en 45. De vaccineffectiviteit tegen aanhoudende infecties van HPV-types 31, 33 en 45 twaalf jaar na vaccinatie is 65%. 

Het HPV-vaccin zorgt voor hoge hoeveelheden antilichamen tegen HPV in het bloed. Antilichamen zijn eiwitten die zich binden aan stoffen die niet in het lichaam horen, zoals virussen en bacteriën. De antilichamen maken deze stoffen onschadelijk. Uit de HAVANA-studie blijkt dat de concentraties antilichamen tegen HPV-types 16 en 18 in het bloed hoog blijven tot en met negen jaar na vaccinatie. Tegen een aantal andere HPV-types, zoals HPV-types 31, 33 en 45, wordt ook een hogere concentratie antilichamen gevonden onder gevaccineerde vrouwen dan ongevaccineerde vrouwen. Ook weten we dankzij het onderzoek dat de antilichamen niet alleen worden gemeten in het bloed, maar ook in de afscheiding vanuit de baarmoeder. Dus precies dáár waar de bescherming nodig is.

* Alle deelneemsters bij wie een aanhoudende infectie is geconstateerd, hebben hiervan inmiddels persoonlijk bericht ontvangen.

Einde onderzoek

In 2024 is de laatste ronde van het HAVANA-onderzoek. We willen je daarom hartelijk bedanken voor jouw deelname de afgelopen jaren. Door jouw deelname kunnen we onderzoeken hoe goed het HPV humaan papillomavirus (humaan papillomavirus)-vaccin tegen HPV-infecties beschermt.

Vervolg HPV-onderzoek

We willen wetenschappelijk kennis over het beloop van HPV-infecties en het mogelijk optreden van (voorloperstadia van) baarmoederhalskanker bij gevaccineerde en ongevaccineerde personen vergroten. Daarom vragen we deelneemsters van het HAVANA-onderzoek na de laatste studie ronde om deel te nemen aan HPV-vervolgonderzoek. Aan het HPV-vervolgonderzoek kunnen gevaccineerde en ongevaccineerde vrouwen meedoen.