Zo voorkom je dat je ziek wordt

Met deze tips maak je de kans kleiner dat ziekteverwekkers van een tam knaagdier of konijn bij jou terechtkomen. Bijvoorbeeld via je mond, ogen of een wondje.

  • Was je handen met water en zeep, nadat je hebt geknuffeld met een konijn of knaagdier zoals een cavia, hamster, rat, gerbil of muis.
  • Heb je het beestje geaaid, heeft het uit je hand gegeten of je hand gelikt? Ook dan is het slim om je handen te wassen met water en zeep.
  • Verschoon het hok van je knaagdier of konijn in een goed geventileerde ruimte.
  • Was je handen met water en zeep, nadat je het hok hebt verschoond. Of draag handschoenen.

Houd je tamme knaagdier of konijn gezond

Heb je zelf een knaagdier, bijvoorbeeld een cavia, hamster, rat, muis of gerbil? Of heb je een konijn? Met deze tips verklein je de kans dat een ziekteverwekker van je knaagdier of konijn op jou wordt overgedragen:

  • Ga met je knaagdier of konijn naar de dierenarts, als het zich veel krabt of kale plekken krijgt.
  • Komt je tamme knaagdier of konijn buiten? Controleer dan regelmatig op teken en verwijder deze zo snel mogelijk.
  • Verschoon regelmatig het hok.

Het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (LICG) informeert over de gezondheid van huisdieren. Meer weten over de gezondheid van jouw knaagdier of konijn? Neem contact op met je dierenarts of kijk op licg.nl.

Ik ben gekrabd of gebeten door een knaagdier of konijn. Wat nu?

Heb je een krab- of bijtwond van een konijn of tam knaagdier zoals een cavia, hamster, rat, gerbil of muis? Was de wond eerst zelf met water en zeep. Maak de wond goed schoon en desinfecteer deze, bijvoorbeeld met Betadine of een alcoholoplossing (70%). 
Neem in de volgende gevallen contact op met de huisarts:

  • Als de beet bloedt.
  • Als je niet bent gevaccineerd tegen tetanus (DTP Difterie, Tetanus en Poliomyelitis (Difterie, Tetanus en Poliomyelitis) – difterie tetanus polio). 
  • Als je tetanusvaccinatie meer dan 10 jaar geleden is.
  • Als je een slechte weerstand hebt. 
  • Als je je zorgen maakt.

Een krab of beet van een konijn of tam knaagdier kan leiden tot verschillende ziektes. Daarnaast zijn er nog andere ziekteverwekkers die je van een konijn of tam knaagdier kunt krijgen. Bekijk welke ziektes tamme knaagdieren en konijnen kunnen overdragen.

Ik heb klachten. Wat nu?

Denk je dat je ziek bent geworden door contact met een konijn of tam knaagdier zoals een cavia, hamster, rat, gerbil of muis? Of heb je ernstige of aanhoudende klachten na contact met een van deze dieren? Neem dan altijd contact op met een arts. Vertel dat je contact hebt gehad met een tam knaagdier of konijn en wanneer dit was.

Deze ziekten kun je krijgen van tamme knaagdieren en konijnen

Je kunt verschillende ziekten krijgen van konijnen of tamme knaagdieren zoals cavia’s, hamsters, ratten, gerbils of muizen. We lichten er 3 voor je uit, omdat deze bijvoorbeeld:

  • vaak voorkomen;
  • je ernstig ziek kunnen maken;
  • of vrij nieuw zijn in Nederland.

Hoe krijg je ringworm?

Ringworm is een schimmel. Je kunt deze schimmelinfectie krijgen, als je de huid van een besmet konijn of tam knaagdier aanraakt, bijvoorbeeld bij aaien of optillen. Je herkent ringworm bij je konijn, cavia, hamster, rat, gerbil of muis aan kale plekken op de huid met witte schilfers en korstjes.

Welke klachten krijg je?

De schimmel dringt in de huid en vormt daar roodgekleurde ringen met een iets hogere rand. De plekken gaan vanzelf weer weg, maar dat kan lang duren.

  • De randen van de plek kunnen rood worden, gaan schilferen en soms zie je kleine pukkeltjes.
  • Meestal doet de plek geen pijn.
  • Soms jeukt het.
  • De plekken kunnen overal op het lichaam voorkomen. Ook onder je haar.

Wat moet je doen?
Denk je dat je ringworm hebt? Neem dan contact op met je huisarts. Met een behandeling kun je voorkomen dat je anderen besmet. Bekijk ook de tips over het voorkomen van een besmetting met ringworm (onder het kopje ‘Wat kan je doen om ringworm te voorkomen?’).

Lees meer over ringworm bij mensen. 
Lees meer over ringworm bij dieren.

Hoe krijg je een hantavirus-infectie?
Er bestaan verschillende soorten hantavirussen, bijvoorbeeld het seoulvirus bij ratten en het puumalavirus bij rosse woelmuizen. Hantavirussen komen weinig voor bij tamme knaagdieren. Een besmetting van mensen is dan ook zeldzaam. Maar enkele mensen hebben via tamme ratten het hantavirus gekregen. Je kunt een infectie oplopen door stofdeeltjes in te ademen, waarin opgedroogde urine, ontlasting of speeksel van ratten of muizen zitten. Bijvoorbeeld als je het hok schoonmaakt. In de lucht kan het virus ongeveer 2 weken overleven.

Welke klachten krijg je?
De meeste mensen hebben weinig last van het hantavirus. Je krijgt vooral griepachtige klachten: hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid, koorts en spierpijn. Deze klachten gaan meestal vanzelf over, maar soms veroorzaakt het hantavirus nierschade. Je kunt dan ernstig ziek worden en in het ziekenhuis worden opgenomen.

Wat moet je doen?
Ben je erg ziek, nadat je contact hebt gehad met ratten of muizen? Of gaan de klachten niet weg? Neem dan even contact op met de huisarts. Vertel de huisarts over het contact met de rat of muis. 
Lees meer over het hantavirus bij mensen.

Hoe krijg je zoönotische chlamydiose?

Zoönotische chlamyidiose is een hele zeldzame ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia caviae. Chlamydia-soorten kunnen van  verschillende dieren naar mensen overgaan. Bij tamme knaagdieren komt deze bacterie voor bij cavia’s. Mensen kunnen ziek worden door het inademen van stofdeeltjes met daarin opgedroogde ontlasting, oogvocht of snot van cavia’s.

Welke klachten krijg je?

Als mensen ziek worden van een besmette cavia, kan dit ernstig zijn. Je kunt koorts krijgen. Of last hebben van hoesten, hoofdpijn, spierpijn, misselijkheid en overgeven. Mensen moeten vaak worden opgenomen in het ziekenhuis door een ernstige longontsteking.

Wat moet je doen?

Ben je erg ziek, nadat je contact hebt gehad met cavia’s? Neem dan contact op met de huisarts en vertel de huisarts over het contact met de cavia.

Bekijk hieronder andere ziekten die tamme knaagdieren en konijnen aan mensen kunnen overdragen.

Hoe krijg je de ziekte?
Deze ziekte krijg je door een beet van een teek. De bacterie komt in de witte bloedcellen terecht.

Welke klachten krijg je?
Je krijgt griepachtige klachten met koorts en soms hoofdpijn, spierpijn, gewrichtspijn en vermoeidheid.

Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts voor behandeling. Check jezelf altijd op teken na bezoek in de natuur.

Meer informatie over anaplasmose bij mensen lees je hier.

Hoe krijg je Cowpox?
Je kunt cowpox (of koepokken) krijgen door direct contact met een dier dat het cowpox-virus draagt. Bijvoorbeeld een koe, kat of een wilde muis of rat. Wilde knaagdieren dragen het virus bij zich. Zij worden er niet ziek van, maar kunnen het wel doorgeven aan andere dieren en mensen. Katten kunnen wel ziek worden, ze krijgen dan huidafwijkingen en soms koorts en sloomheid. Besmettingen bij mensen komen bijna niet voor.

Welke klachten krijg je?
Je krijgt plaatselijke huidafwijkingen, zoals pokken en blaasjes. 

Wat moet je doen?
Heb je contact gehad met wilde knaagdieren, katten of koeien? Was dan goed je handen, zeker als het dier huidafwijkingen heeft.

Krijg je verdachte huidafwijkingen, zoals pokken of blaasjes? Raadpleeg dan een arts.

Hoe krijg je de ziekte?
Er zijn verschillende soorten leptospiren (bacterie), waaronder de ziekte van Weil. Deze ziekte kan je krijgen door te zwemmen in water waar ratten zitten. De bacterie zit in de urine van ratten.

Welke klachten krijg je?
De klachten variëren van niet ernstig tot ernstig. Soms zijn er helemaal geen klachten. Je kan bijvoorbeeld koorts, spierpijn, hoofdpijn of diarree krijgen. Ernstige klachten zijn een vergrote lever en nier, en geelzucht. Vooral de combinatie van verschillende klachten duidt op leptospirose.

Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij klachten.

Meer informatie over leptospirose bij mensen lees je hier en meer informatie over leptospirose bij dieren lees je hier. 

Hoe krijg je de ziekte?
Deze besmettelijke huidziekte krijg je door de schurftmijt. Er zijn verschillende soorten die bij mensen en dieren kunnen voorkomen.

Welke klachten krijg je?
Vooral de toenemende jeuk is de meest voorkomende klacht. Er ontstaan blaasjes en rode bultjes tussen de vingers, polsen en voeten.

Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij klachten. Behandeling van de schurftmijt is noodzakelijk om verdere verspreiding te voorkomen.

 

Salmonellose

Hoe krijg je de ziekte?
De salmonellabacterie komt veel voor bij koeien, schapen, geiten, paarden en varkens en ook in dierlijke levensmiddelen, zoals vlees, eieren of zuivel.  De meeste mensen raken besmet met de bacterie door het eten van niet of onvoldoende verhitte producten. Ook huisdieren als honden en katten kunnen deze bacterie bij zich dragen. Daarmee kunnen ze bij mensen darminfecties veroorzaken.

Welke klachten krijg je?
De meest voorkomende klachten zijn buikkrampen, misselijkheid, braken en diarree.

Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij klachten. Neem de juiste hygiënemaatregelen bij voedselbereiding.

Meer informatie over salmonellose bij mensen lees je hier en meer informatie over salmonellose bij dieren lees je hier.