Als je te veel bisfenol A binnenkrijgt, kan dat nadelige effecten hebben op de gezondheid. Zo is bekend dat bisfenol A schadelijke effecten kan hebben op het immuunsysteem, de stofwisseling, het zenuwstelsel, het hormoonsysteem, de voorplanting, en de ontwikkeling van (het zenuwstelsel van) het ongeboren kind.
Wat betekent de verlaging van de gezondheidskundige grenswaarde voor bisfenol A?
In 2015 heeft EFSA (Europese Voedselveiligheidsautoriteit) de tijdelijke gezondheidskundige grenswaarde vastgesteld op 4 µg/kg (kilogram) lichaamsgewicht per dag. EFSA is een Europese instantie die onafhankelijk wetenschappelijk advies geeft over voedselgerelateerde risico’s. Het RIVM had in 2016 al zorgen dat bisfenol A de ontwikkeling van het immuunsysteem zou kunnen schaden bij lagere hoeveelheden dan gedacht. Daarom deed het RIVM toen al de aanbeveling om deze grenswaarde te heroverwegen.
In 2023 heeft EFSA een nieuwe gezondheidskundige grenswaarde opgesteld voor BPA (Bisphenol A): 0.2 ng/kg lichaamsgewicht per dag. Aan de hand van het advies van EFSA wordt Europese wet- en regelgeving gemaakt om consumenten te beschermen tegen risico’s in voedsel. EFSA maakte voor het opstellen van de nieuwe grenswaarde gebruik van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Die laten zien dat bisfenol A bij lagere hoeveelheden dan eerder gedacht mogelijk al schadelijk is voor de gezondheid. Het gaat hierbij om effecten op het immuunsysteem vastgesteld in een proefdierstudie. In 2023 bleek uit deze proefdierstudie dat bisfenol A effect heeft op het immuunsysteem bij een lagere blootstelling dan in eerdere studies was aangetoond. Deze proefdierstudie is door EFSA geselecteerd om de grenswaarde te bepalen. Om de grenswaarde te bepalen zijn naast de resultaten van de recente proefdierstudie ook andere factoren meegenomen. Er werd onder andere rekening gehouden met verschillen tussen mensen en dieren en tussen verschillende mensen.
Niet alle internationale en nationale regulatoire instanties zijn het met EFSA eens over manier waarop de nieuwe grenswaarde bepaald is. Er is bijvoorbeeld kritiek op de proefdierstudie en het eindpunt waarop de nieuwe grenswaarde is bepaald. Het RIVM heeft in een reactie op het conceptrapport bij EFSA aangegeven dat de effecten die zijn aangetoond in de door EFSA geselecteerde proefdierstudie niet geschikt zijn om een grenswaarde voor schadelijke effecten in de mens te bepalen. De effecten in deze proefdierstudie zijn namelijk niet direct gerelateerd aan een veranderd functioneren van het immuunsysteem. Volgens het RIVM geeft deze proefdierstudie daarom geen informatie of er bij deze blootstelling aan bisfenol A een schadelijk effect op het immuunsysteem ontstaat.