In 2014 en 2015 zijn de Europese normen voor een veilige blootstelling aan BPA Bisphenol A (Bisphenol A) van werknemers en consumenten aangescherpt. Het RIVM concludeert dat nieuwe wetenschappelijke inzichten voldoende aanleiding vormen om verdere aanscherping van de Europese normen te overwegen en stelt voor op korte termijn aanvullende maatregelen te treffen om blootstelling aan BPA verder te verminderen.

Recent zijn er aanwijzingen gevonden dat BPA al bij lage blootstelling mogelijk een schadelijk effect kan hebben op het immuunsysteem van ongeboren en jonge kinderen. Daardoor hebben kinderen mogelijk meer kans om voedselintoleranties te ontwikkelen en kunnen ze gevoeliger worden voor infectieziekten.

Deze aanwijzingen zijn gevonden in dierstudies bij een lager blootstellingsniveau dan het niveau waarop de huidige Europese norm voor veilige blootstelling is gebaseerd. De bescherming van jonge kinderen en zwangere vrouwen verdient daarom bijzondere aandacht.

Blootstelling van de mens

Doordat BPA in een breed assortiment aan (gebruiks)producten voorkomt worden alle consumenten in zekere mate aan de stof blootgesteld. Deze blootstelling ligt in het algemeen onder de bestaande Europese norm, waardoor geen schadelijke effecten te verwachten zijn. De blootstelling van bepaalde groepen patiënten en werknemers ligt soms wel boven deze norm. Zo kunnen werknemers die in een fabriek met BPA werken verhoogd worden blootgesteld, net als winkelpersoneel dat met kassabonnen werkt.

Patiënten in de zorg kunnen aan BPA worden blootgesteld omdat BPA wordt toegepast in medische hulpmiddelen, zoals infuusapparatuur, implantaten, katheters en tandheelkundige materialen. Net als voor consumenten ligt deze blootstelling voor patiënten in het algemeen onder de bestaande Europese norm.

Het Europese wetenschappelijk comité voor de beoordeling van medische hulpmiddelen heeft in 2015 geoordeeld dat bij vroeg geborenen en jonge kinderen die langdurig medische behandeling ondergaan, en bij dialysepatiënten de blootstelling aan BPA boven de Europese norm kan liggen. Recente aanwijzingen voor mogelijke schadelijke effecten aan het immuunsysteem als gevolg van blootstelling voor de geboorte en in de eerste jaren daarna geven extra reden tot zorg voor deze groepen.

Blootstelling van het milieu

BPA kan via het afvalwater van fabrieken, (huishoudelijk) afval en het riool in het milieu terecht komen. Daarnaast kan BPA in het milieu terecht komen doordat het langzaam vrijkomt uit materialen die bijvoorbeeld in de openbare ruimte worden gebruikt. Organismen die leven in waterbodems ondervinden mogelijk nadelige effecten door blootstelling aan BPA.

Maatregelen

De recente aanwijzingen voor mogelijke schade aan de ontwikkeling van het immuunsysteem bij blootstelling aan BPA geven aanleiding tot verschillende aanbevelingen. Omdat er aanwijzing is dat BPA de ontwikkeling van het immuunsysteem zou kunnen schaden bij een lagere dosis dan die waarop de huidige Europese norm is gebaseerd, beveelt het RIVM aan de huidige Europese norm voor veilige blootstelling te heroverwegen.

Daarnaast beveelt het RIVM aan om waar mogelijk de blootstelling aan BPA alvast te verminderen. Dat kan door veilige alternatieven te ontwikkelen, of ervoor te zorgen dat er minder BPA vrijkomt uit producten waarin deze stof wordt gebruikt. Werknemers kunnen beter beschermd worden. Voor medische behandelingen geldt dat als er geen alternatieven zijn de nadelen het gebruik van BPA-houdende medische hulpmiddelen moet worden afgewogen tegen de voordelen van de medische behandeling.