In het Onderzoek Beleving Woonomgeving (OBW) worden  deelnemers gevraagd naar de hinder van onder meer geluid, geur en trillingen, en bezorgdheid over veiligheid. Het RIVM rapporteert de bevindingen op basis van een onderzoek met een vragenlijst.

Dit onderzoek wordt afgenomen onder inwoners in Nederland van 16 jaar en ouder. Naast een aantal standaard vragen, wordt ieder jaar ook een extra themablok toegevoegd aan de vragenlijst. Voor geluid en trillingen in de woonomgeving wordt gekeken naar hinder en slaapverstoring door wegverkeer, railverkeer, burengeluid, vliegverkeer, bouw- en sloopactiviteiten, industriële activiteiten en recreatie.

Onderzoek sinds 1977

Het Onderzoek Beleving Woonomgeving (OBW) wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van IenW Infrastructuur en Waterstaat (Infrastructuur en Waterstaat). Het ministerie laat sinds 1977 onderzoeken hoe bewoners hun woonomgeving beleven. Vanaf 2003 gebeurt dat door het RIVM en sinds 2016 in samenwerking met het CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek). Vanaf 2019 wordt de OBW jaarlijks uitgevoerd. Voor die tijd gebeurde dat elke vier jaar. In het tijdschrift Geluid beschrijven onderzoekers van het RIVM de werkwijze bij de OBW in het artikel “Hinder en slaapverstoring door geluid in Nederland”. Ook presenteren ze in het artikel resultaten uit de onderzoeken van 2019 tot en met 2021.

Belangrijkste inzichten 2022

In 2022 namen bijna 2.204 mensen deel aan het onderzoek. In het OBW 2022 zijn de uitkomsten van 2022 ook vergeleken met 2021 en 2020 (peri-coronajaren) en 2019 (pre-coronajaar).

Hinder en slaapverstoring in Nederland

In 2022 hadden mensen nog steeds vooral ernstige hinder van bronnen vlak bij hun woning, zoals wegverkeer, buren en bouw- en sloopactiviteiten. Van andere bronnen die ernstige hinder veroorzaken, zoals fabrieken en bedrijven, en railverkeer, hadden ze in 2020 juist minder last. De hinder van deze bronnen is in 2022 weer toegenomen.

De belangrijkste geluidbronnen voor hinder en slaapverstoring blijven wegverkeer en buren. Voor de verschillende soorten wegen in Nederland is  het verkeer op wegen tot 50 kilometer per uur de belangrijkste bron van hinder. Van alle soorten wegverkeer veroorzaakten brommers en scooters op wegen tot 50 km kilometer (kilometer) per uur de meeste hinder en slaapverstoring. Dit is in lijn met voorgaande jaren.

Wegverkeer en buren blijven ook de belangrijkste bronnen van hinder en slaapverstoring door trillingen.