In het Onderzoek Beleving Woonomgeving (OBW) worden  deelnemers gevraagd naar de hinder van onder meer geluid, geur en trillingen, en bezorgdheid over veiligheid. Het RIVM rapporteert de bevindingen op basis van een onderzoek met een vragenlijst.

Dit onderzoek wordt afgenomen onder inwoners in Nederland van 16 jaar en ouder. Naast een aantal standaard vragen, wordt ieder jaar ook een extra themablok toegevoegd aan de vragenlijst. Voor geluid en trillingen in de woonomgeving wordt gekeken naar hinder en slaapverstoring door wegverkeer, railverkeer, burengeluid, vliegverkeer, bouw- en sloopactiviteiten, industriële activiteiten en recreatie.

Onderzoek sinds 1977

Het Onderzoek Beleving Woonomgeving (OBW) wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van IenW Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ). Het ministerie laat sinds 1977 onderzoeken hoe bewoners hun woonomgeving beleven. Vanaf 2003 gebeurt dat door het RIVM en sinds 2016 in samenwerking met het CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek). Vanaf 2019 wordt de OBW jaarlijks uitgevoerd. Voor die tijd gebeurde dat elke vier jaar. In het tijdschrift Geluid beschrijven onderzoekers van het RIVM de werkwijze bij de OBW in het artikel “Hinder en slaapverstoring door geluid in Nederland”. Ook presenteren ze in het artikel resultaten uit de onderzoeken van 2019 tot en met 2021.

Belangrijkste inzichten 2023

In 2023 namen bijna 7.995  mensen deel aan het onderzoek. In het OBW 2023 zijn de uitkomsten van 2023 ook vergeleken met de gemiddelde resultaten over de afgelopen 4 jaar (2019-2022, RIVM-rapport 2024-0128).

Hinder en slaapverstoring in Nederland

In 2023 is de hinder en slaapverstoring door geluid van wegverkeer toegenomen ten opzicht van de afgelopen 4 jaren, voor buren zijn beide afgenomen ten opzicht van de afgelopen vier jaren.

De belangrijkste geluidbronnen voor hinder en slaapverstoring blijven wegverkeer en buren. Voor de verschillende soorten wegen in Nederland is  het verkeer op wegen tot 50 kilometer per uur de belangrijkste bron van hinder. Van alle soorten wegverkeer veroorzaakten brommers en scooters op wegen tot 50 km kilometer (kilometer) per uur de meeste hinder en slaapverstoring. Dit is in lijn met voorgaande jaren.

Wegverkeer en buren blijven ook de belangrijkste bronnen van hinder en slaapverstoring door trillingen.