U doet via uw huisartsenpraktijk mee aan het onderzoek U-swab. Op deze pagina staat informatie over het gebruik van uw gegevens. 

Regionaal onderzoek naar griepachtige klachten

Het Nivel (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidzorg) en het RIVM doen samen onderzoek naar griepachtige klachten en andere acute luchtwegklachten. In dit landelijke onderzoek nemen huisartsen bij sommige patiënten met luchtwegklachten met wattenstaafjes wat neus- en keelslijm af. Enkele huisartsen in de regio Noord-, Oost- en Midden-Gelderland doen mee aan het onderzoek U-swab.  

Ook uw huisarts doet mee aan U-swab. In dit regionale onderzoek vragen de huisartsen aan patiënten om zelf thuis wat neus- en keelslijm af te nemen. Dat heet een monster. Ook vult u online een korte vragenlijst in. De vragen gaan onder andere over uw klachten, vaccinaties en uw ervaring met het zelf afnemen van de monsters. De monsters stuurt u op naar het laboratorium van het RIVM. Het RIVM onderzoekt de monsters. Na ongeveer acht dagen krijgt uw huisarts de uitslag van het onderzoek.  

Door mee te doen aan U-swab helpt u om te onderzoeken of zelfafname van een monster een geschikt alternatief is voor de neus- en keelmonsters die huisartsen afnemen. Dit zorgt er namelijk voor dat uw huisarts meer tijd over houdt voor de behandeling van patiënten. 

Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek 

Het U-swab onderzoek is beoordeeld door het Klinische Expertise Centrum (KEC) van het RIVM. Het KEC geeft advies over en houdt toezicht op mensgebonden onderzoek van het RIVM. Volgens het KEC valt dit onderzoek niet onder de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (WMO Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen)). Daarom hoeft het niet vooraf getoetst te worden door een onafhankelijke commissie van deskundigen (Medisch Ethische Toetsingscommissie [METC medisch-ethische toetsingscommissie (medisch-ethische toetsingscommissie)]). 

Toestemming voor het verwerken van persoonsgegevens 

Om uw persoonsgegevens en de uitslagen van het onderzoek van uw neus- en keelslijm te mogen gebruiken voor U-swab hebben wij uw toestemming nodig. De informatie op deze pagina is daarbij belangrijk. Hiermee kunt u een weloverwogen keuze maken om wel of niet mee te doen aan U-swab. Ook is uw toestemming nodig om onderzoekgegevens en het neus- en keelmonster te bewaren voor aanvullend onderzoek.  

Met uw toestemming mag het RIVM uw persoonsgegevens en informatie over uw neus- en keelmonster verwerken. Uit de AVG algemene verordening gegevensbescherming (algemene verordening gegevensbescherming) en de Wet op het RIVM volgt dat het RIVM een grondslag heeft om uw gegevens te verwerken. Het RIVM verwerkt persoonsgegevens op een rechtmatige, behoorlijke en transparante manier, conform wet- en regelgeving. Hoe het RIVM met uw gegevens omgaat staat in de algemene privacyverklaring van het RIVM.  

Gebruik, vertrouwelijkheid en bewaren van uw gegevens 

Bij de uitvoering van het U-swab onderzoek is het nodig om uw persoonsgegevens te verzamelen, gebruiken en bewaren door het laboratorium van het RIVM. Daarom is het RIVM ook verantwoordelijk voor de naleving van de regels voor de verwerking van uw persoonsgegevens. Het gaat hier om de volgende gegevens: 

  • uw naam 
  • uw geboortedatum 
  • uw geslacht 
  • de vier cijfers van uw postcode 
  • uw burgerservicenummer (BSN Burger Service Nummer (Burger Service Nummer)
  • gegevens over uw huisarts 
  • gegevens over uw ziekte 
  • informatie over voorgeschreven medicatie 
  • of u de griepprik ontvangen hebt en of u daarvoor in aanmerking komt (tot risicogroep behoort) 
  • of u gevaccineerd bent tegen corona 
  • of u onlangs corona heeft gehad  
  • of u rookt  
  • of u zwanger bent 

Een deel van deze gegevens vult uw huisarts in op het labformulier. Een deel vult u zelf in via de online vragenlijst.  

In het laboratoriumsysteem van het RIVM krijgen uw gegevens een monsternummer. Uw naam, BSN en geboortedatum die u direct kunnen identificeren, worden in dit systeem bewaard. Deze gegevens zijn alleen toegankelijk voor daartoe bevoegde onderzoekers. De onderzoeksgegevens bevatten geen herleidbare gegevens. Onderzoeksresultaten worden verwerkt in rapporten en publicaties. Uw gegevens zijn hierin niet tot u als persoon herleidbaar. 

Het RIVM deelt de onderzoeksgegevens met het Nivel. Ook dit gebeurt op een manier waarop de gegevens niet tot u als persoon te herleiden zijn. 

Uw gegevens worden verwerkt voor twee doeleinden: 

  1. Voor het stellen van de diagnose en het terugkoppelen ervan aan de huisarts, worden uw naam, geboortedatum en BSN verwerkt. Deze gegevens worden 20 jaar bewaard. Het RIVM sluit daarbij aan op de wettelijke termijn die is vastgesteld in de Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO)
  2. Alle andere gegevens die de huisarts heeft ingevuld en die u op de korte online vragenlijst heeft ingevuld en de laboratoriumuitslagen zijn onderzoeksgegevens. De bewaartermijn voor onderzoeksgegevens is tien jaar na afronding van het onderzoek. De bewaartermijn voor de neus- en keelmonsters is ook tien jaar na einde van het onderzoek. De beëindiging van het U-swab onderzoek staat gepland op september 2026. Op de gepubliceerde onderzoeksresultaten en op virussen die uit uw monsters zijn verkregen is geen bewaartermijn van toepassing. Deze gegevens zijn niet direct naar u herleidbaar. 

Aanvullend onderzoek 

Als u geen bezwaar heeft gemaakt, kunnen het RIVM en het Nivel gegevens uit de vragenlijsten over uw gezondheid (maar niet uw naam en contactgegevens) en het afgenomen monster gebruiken voor aanvullend onderzoek. Aanvullend onderzoek zal in het verlengde zijn van het regionale onderzoek, bijvoorbeeld onderzoek naar hoe goed de griepprik en de coronavaccinatie werken. Het RIVM en Nivel maken strikte afspraken over het delen van onderzoeksgegevens met ontvangende derde partijen. Dit is ter bescherming van uw persoonsgegevens. Deze partijen zijn verplicht om technische en organisatorische maatregelen te nemen om uw persoonsgegevens te beschermen. De gegevens worden verstrekt op een manier waarbij de gegevens niet direct tot u als persoon te herleiden zijn. 

Stoppen met deelname aan het onderzoek 

Als u zich bedenkt en niet meer wil meedoen aan het onderzoek, kunt u uw toestemming weer intrekken. Wel is het zo dat gegevens die al zijn geanalyseerd of verwerkt in publicaties niet kunnen worden verwijderd. Hoe u een verzoek om uw gegevens te verwijderen kunt doen leest u in de algemene privacyverklaring van het RIVM

Met wie worden uw (persoons)gegevens en lichaamsmaterialen gedeeld? 

Bij het RIVM hebben alleen daartoe bevoegde onderzoekers toegang tot uw persoonsgegevens (waaronder uw naam, adres en BSN nummer) en lichaamsmaterialen (neus- en keelmonsters). De persoonsgegevens en monsters die niet naar u herleidbaar zijn, kunnen in het kader van aanvullend onderzoek ook met derden worden gedeeld. Als u dat niet wil, kunt u dit expliciet aangeven. Dit wordt op de vragenlijst genoteerd en bij het laboratorium vastgelegd.  

Meer informatie over uw rechten bij verwerking van gegevens 

Voor meer informatie over de naleving van uw rechten bij de verwerking van uw persoonsgegevens kunt u contact op nemen met het RIVM. Hoe u dit doet leest u in de algemene privacyverklaring van het RIVM

Het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) heeft een Functionaris Gegevensbescherming (FG) aangesteld. De FG is onafhankelijk en functioneert als interne toezichthouder, ook voor het RIVM. De FG controleert of het ministerie de regels van de wet toepast en naleeft. U kunt de FG bereiken door een e-mail te sturen aan: FG-VWS@minvws.nl

De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) geeft u verschillende rechten als het gaat om controle te houden over uw persoonsgegevens. Deze staan op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Als u een beroep wilt  doen op uw rechten, volg dan de procedure in de algemene privacyverklaring van het RIVM

Mogelijkheid om klachten in te dienen  

Als u het niet eens bent met de manier waarop het RIVM omgaat met gegevens die het verwerkt ten behoeve van het onderzoek, kunt u een klacht indienen bij: 

Wijzigen privacyverklaring 

Deze privacyverklaring kan worden gewijzigd. In dat geval zullen wij de gewijzigde privacyverklaring publiceren. Ook de privacyverklaring van het RIVM kan worden gewijzigd. De actuele informatie staat altijd op de website van het RIVM