Op deze pagina vindt u de meestgestelde vragen over mpox (apenpokken)
Vragen over de actuele situatie in Afrika
Hoe groot is de kans dat deze mpox-variant ook naar Nederland komt en zich verspreidt?
Het kan zijn dat iemand het virus uit Afrika meeneemt naar Nederland. Dat is ook in Zweden gebeurd. Het RIVM werkt samen met artsen, GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en en laboratoria in Nederland om de situatie te volgen en verdere verspreiding tegen te gaan. Als blijkt dat iemand mpox heeft, gaat deze persoon in isolatie. Zo heeft iemand geen contact meer met anderen en kan het virus zich niet verspreiden. De GGD doet dan bron- en contactonderzoek.
Kan de nieuwe mpox-variant zich ook via de lucht verspreiden?
Het mpox-virus verspreidt zich vooral via direct, nauw contact. Bijvoorbeeld via huidcontact en seksueel contact. Ook kan het virus zich verspreiden door contact met bijvoorbeeld handdoeken of beddengoed van iemand met mpox. De kans dat het virus zich ook via de lucht verspreidt, is erg klein.
Mijn kind heeft bultjes/blaasjes op het lichaam, heeft mijn kind mpox?
Kinderen met blaasjes hebben meestal waterpokken, zeker als het heerst in de omgeving van het kind. U hoeft hiervoor niet naar de (huis)arts of GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). Neem (telefonisch) contact op met de (huis)arts als jouw kind contact heeft gehad met iemand met mpox.
Kan iemand meerdere keren mpox krijgen?
Als u de ziekte heeft gehad, krijgt u die meestal niet nog een keer. Mogelijk kunt u nog wel blaasjes krijgen door direct huid-op-huidcontact met iemand met mpox. Die blaasjes zijn besmettelijk. Daarom blijft het belangrijk om blaasjes te laten onderzoeken bij de huisarts of de GGD. Ook als u al eens mpox heeft gehad of gevaccineerd bent. Bij een positieve test op mpox gaat u in isolatie. Ook volgt u de leefregels en doet de GGD bron- en contactonderzoek.
Komt mpox voor bij dieren?
Mpox is een zoönose: een ziekte die mensen van dieren krijgen. In Afrika kunnen een aantal knaagdieren (eekhoorns, ratten, muizen), konijnen en apen de natuurlijke gastheer zijn voor het mpox-virus. Knaagdieren laten vaak weinig verschijnselen zien na een infectie. Bij apen en konijnen kunnen luchtwegklachten, oogontstekingen en huidafwijkingen voorkomen. Zij kunnen ook koorts krijgen.
Elk jaar zijn in landen in West- en Midden-Afrika, zoals Nigeria, Democratische Republiek Congo en Ghana, wel een paar patiënten met mpox. In Europa komt het virus van nature niet voor bij (knaag)dieren. Maar het kan zijn dat dieren hier toch besmet raken als zij intensief contact hebben met patiënten met mpox.
Kunnen huisdieren besmet raken?
Bij dieren als katten, koeien, varkens, schapen en geiten is nog nooit een infectie vastgesteld. Wel is er een infectie bij een hond vastgesteld. Die is besmet geraakt door contact met een patiënt.
Mogen mensen met mpox in isolatie contact hebben met (landbouw)huisdieren?
Het advies is om tijdens isolatie geen direct contact te hebben met huisdieren (zoals honden, katten, fretten, konijnen en knaagdieren). Verder raden wij u aan om geen contact te hebben met landbouwhuisdieren, zoals koeien, geiten en varkens. Contact met pluimvee kan wel. Er zijn op dit moment geen aanwijzingen dat het virus dieren als vogels, reptielen of vissen kan besmetten.
Is er een zelftest voor mpox?
Nee, er is geen zelftest voor mpox. Als u denkt dat u mpox heeft, bel dan de huisarts of de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst).
Waar moet ik me laten testen als uit bron- en contactonderzoek van de GGD blijkt dat ik een contact ben van iemand met mpox?
De GGD informeert de contactpersonen van iemand met mpox en laat hen weten wat ze moeten doen. Mensen die nauw (seksueel) contact hebben gehad met een besmet persoon kunnen een vaccinatie krijgen.
Wanneer en hoe lang ben ik besmettelijk?
U kunt al 2 dagen besmettelijk zijn, voordat u huiduitslag of een ontsteking van het slijmvlies van de endeldarm (proctitis) krijgt. Vaak heeft iemand dan al wel andere klachten, zoals koorts. Het is waarschijnlijk dat het virus in bijvoorbeeld sperma zit, voordat iemand klachten krijgt.
Vragen over behandeling, medicijnen en vaccinatie
Is er een geneesmiddel tegen mpox?
Er is geen geneesmiddel tegen mpox. Meestal gaat de ziekte vanzelf weer over. Er is wel een virusremmer (antiviraal middel). Dit middel wordt alleen voorgeschreven in speciale situaties. Bijvoorbeeld bij mensen met ernstige aandoeningen aan het afweersysteem. Of bij mensen met ernstige complicaties.
Ben ik al beschermd tegen mpox als ik via het Rijksvaccinatieprogramma vóór 1975 ben gevaccineerd met het pokkenvaccin?
Pokkenvaccins werden in Nederland tot en met 1974 gegeven. Deze pokkenvaccins gebruiken we niet meer, omdat het pokkenvirus (variolavirus) sinds 1980 wereldwijd is uitgeroeid. Als u alleen dit oude vaccin heeft gekregen, bent u niet voldoende beschermd tegen mpox.
Kan ik me laten vaccineren tegen mpox?
Het is op dit moment niet meer mogelijk om op eigen initiatief een vaccinatie te halen. Wel krijgen nauwe (seksuele) contacten van mensen bij wie mpox is vastgesteld een vaccinatie aangeboden.
Biedt mijn vaccinatie van 2022 of 2023 nog genoeg bescherming?
Mensen die in 2022 of 2023 zijn gevaccineerd tegen mpox zijn ook beschermd tegen de nieuwe variant. Deze bescherming wordt minder met de tijd, maar biedt nog steeds voldoende bescherming.
Ik ga op reis naar een land waar veel mpox is, kan ik me laten vaccineren?
Dat is niet mogelijk. Alleen nauwe (seksuele) contacten van mensen bij wie mpox is vastgesteld krijgen een vaccinatie aangeboden.
Wat kan ik doen als ik naar een land reis waar veel mpox is?
In Nederland is er nu voor reizigers géén vaccin beschikbaar tegen mpox. Gaat u op reis naar een land met veel mpox (Democratische Republiek Congo, Burundi, Kenia, Rwanda of Uganda), dan kunt u het volgende doen om een besmetting te voorkomen:
- Vermijd nauw contact met mensen die ziek zijn of een huiduitslag hebben die lijkt op mpox. Denk daarbij aan: knuffelen, zoenen, huidcontact en seksueel contact.
- Vermijd contact met dieren. Vooral knaagdieren (eekhoorns, ratten, muizen), konijnen en apen kunnen mpox hebben.
- Vermijd contact met handdoeken/beddengoed/kleding van iemand met mpox.