Lees meer over de situatie in Afrika

Hoe groot is de kans dat deze mpox-variant ook naar Nederland komt en zich verspreidt?  

Het kan zijn dat iemand het virus uit Afrika meeneemt naar Nederland. Dat is in andere Europese landen al gebeurd. Het RIVM werkt samen met artsen, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en en laboratoria in Nederland om de situatie te volgen en verdere verspreiding tegen te gaan. Als blijkt dat iemand mpox heeft, gaat deze persoon in isolatie. Zo heeft iemand geen contact meer met anderen en kan het virus zich niet verspreiden. De GGD doet dan bron- en contactonderzoek.  

Kan de nieuwe mpox-variant zich ook via de lucht verspreiden? 

Het mpox-virus verspreidt zich vooral via direct, nauw contact. Bijvoorbeeld via huidcontact en seksueel contact. Ook kan het virus zich verspreiden door contact met bijvoorbeeld handdoeken of beddengoed van iemand met mpox. De kans dat het virus zich ook via de lucht verspreidt, is erg klein.  

Mijn kind heeft bultjes/blaasjes op het lichaam, heeft mijn kind mpox?

Kinderen met blaasjes hebben meestal waterpokken, zeker als het heerst in de omgeving van het kind. U hoeft hiervoor niet naar de (huis)arts of GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). Neem (telefonisch) contact op met de (huis)arts als jouw kind contact heeft gehad met iemand met mpox.

Kan iemand meerdere keren mpox krijgen? 

Ja dat kan, maar de ziekte verloopt dan meestal minder erg. Als u blaasjes krijgt blijft het belangrijk om blaasjes te laten onderzoeken bij de huisarts of de GGD. De blaasjes zijn namelijk besmettelijk.

Komt mpox voor bij dieren? 

Mpox is een zoönose: een ziekte die mensen van dieren krijgen. In Afrika kunnen een aantal knaagdieren (eekhoorns, ratten, muizen), konijnen en apen  het mpox-virus bij zich dragen. Knaagdieren laten vaak weinig verschijnselen zien na een infectie. Bij apen en konijnen kunnen luchtwegklachten, oogontstekingen en huidafwijkingen voorkomen. Zij kunnen ook koorts krijgen. 

Elk jaar zijn in landen in West- en Midden-Afrika, zoals Nigeria, Democratische Republiek Congo en Ghana, wel een aantal mensen met mpox. In Europa komt het virus van nature niet voor bij (knaag)dieren. Maar het kan zijn dat dieren hier toch besmet raken als zij intensief contact hebben met iemand met mpox.

Kunnen huisdieren besmet raken? 

Bij dieren als katten, koeien, varkens, schapen en geiten is nog nooit een infectie vastgesteld. Wel is er een infectie bij een hond vastgesteld. Die kreeg de ziekte na contact met iemand met mpox.

Mogen mensen met mpox in isolatie contact hebben met (landbouw)huisdieren? 

Het advies is om tijdens isolatie geen direct contact te hebben met huisdieren (zoals honden, katten, fretten, konijnen en knaagdieren). Verder raden wij u aan om geen contact te hebben met landbouwhuisdieren, zoals koeien, geiten en varkens. Contact met pluimvee kan wel. Er zijn op dit moment geen aanwijzingen dat het virus aan dieren als vogels, reptielen of vissen kan worden doorgegeven.

Is er een zelftest voor mpox? 

Nee, er is geen zelftest voor mpox. Als u denkt dat u mpox heeft, bel dan de huisarts of de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). 

Waar moet ik me laten testen als uit bron- en contactonderzoek van de GGD blijkt dat ik een contact ben van iemand met mpox? 

De GGD informeert de contactpersonen van iemand met mpox en laat hen weten wat ze moeten doen. Mensen die nauw (seksueel) contact hebben gehad met een besmet persoon kunnen een vaccinatie krijgen.  Mensen die nauw (seksueel) contact hebben gehad met iemand met mpox kunnen een vaccinatie krijgen.  

Wanneer en hoe lang ben ik besmettelijk? 

U kunt al twee dagen besmettelijk zijn, voordat u huiduitslag of een ontsteking van het slijmvlies van de endeldarm (proctitis) krijgt. Vaak heeft iemand dan al wel andere klachten, zoals koorts. Het is waarschijnlijk dat het virus in bijvoorbeeld sperma zit, voordat iemand klachten krijgt. 

Is er een geneesmiddel tegen mpox? 

Er is geen geneesmiddel tegen mpox. Meestal gaat de ziekte vanzelf weer over. Er is wel een virusremmer (antiviraal middel). Dit middel wordt alleen voorgeschreven in speciale situaties. Bijvoorbeeld bij mensen met ernstige aandoeningen aan het afweersysteem. Of bij mensen met ernstige complicaties.  

Wanneer ben ik volledig gevaccineerd tegen mpox?

Een volledige vaccinatieserie bestaat uit twee prikken die minimaal 4 weken na elkaar gegeven worden. Mensen die in het verleden als kind gevaccineerd zijn tegen pokken hoeven nog maar 1 prik. Mensen die eerder een infectie met mpox hebben doorgemaakt hoeven geen prik meer te halen.

Ben ik al beschermd tegen mpox als ik via het Rijksvaccinatieprogramma vóór 1975 ben gevaccineerd met het pokkenvaccin? 

Pokkenvaccins werden in Nederland tot en met 1974 gegeven. Deze pokkenvaccins gebruiken we niet meer, omdat het pokkenvirus (variolavirus) sinds 1980 wereldwijd is uitgeroeid. Als u alleen dit oude vaccin heeft gekregen, bent u niet voldoende beschermd tegen mpox.

Moet ik een vaccinatie halen als ik in 2022 of 2023 al gevaccineerd ben? 

Mensen die in 2022 of 2023 volledig zijn gevaccineerd tegen mpox hoeven niet opnieuw gevaccineerd te worden. Er wordt op dit moment geen boostervaccinatie aangeboden. De bescherming wordt wel minder na verloop van tijd, maar is nu nog voldoende. De verwachting is dat het vaccin (imvanex) net zo goed beschermt tegen de varianten in groep 1 als in groep 2. Let wel op: het vaccin beschermt goed, maar niet helemaal. Blijf letten op verdachte plekjes, ook als je gevaccineerd bent. 

Ik ga op reis naar een land waar veel mpox is, kan ik me laten vaccineren?  

Dat is niet mogelijk.

Wat kan ik doen als ik naar een land reis waar veel mpox is? 

In Nederland is er nu voor reizigers géén vaccin beschikbaar tegen mpox. Gaat u op reis naar een land met veel mpox (Democratische Republiek Congo, Burundi, Kenia, Rwanda of Uganda), dan kunt u het volgende doen om een besmetting te voorkomen: 

• Vermijd nauw contact met mensen die ziek zijn of een huiduitslag hebben die lijkt op mpox. Denk daarbij aan: knuffelen, zoenen, huidcontact en seksueel contact.
• Vermijd contact met dieren. Vooral knaagdieren (eekhoorns, ratten, muizen), konijnen en apen kunnen mpox hebben.  
• Vermijd contact met handdoeken/beddengoed/kleding van iemand met mpox.