Eind 2024 adviseerde een team van deskundigen (responsteam) om mannen die seks hebben met mannen (MSM (mannen die seks hebben met mannen)) en transgenders met een hoog-risico op mpox een vaccinatie tegen mpox aan te bieden. Het doel hiervan is om infecties en toekomstige uitbraken te voorkomen en de ziektelast zo laag mogelijk te houden. Dit advies is door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport overgenomen.
Dit betekent dat het voor deze doelgroep vanaf 14 april 2025 mogelijk is een vaccinatie tegen mpox te halen bij de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). De websites Soaaids.nl en Mantotman.nl bieden informatie aan algemeen publiek en MSM specifiek (Nederlands en Engels) zoals veelgestelde vragen en algemene informatie met betrekking tot seks en mpox.
Actuele informatie over mpox in Nederland en de situatie in Afrika
Op 14 augustus 2024 riep de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de mpox-uitbraak in de Democratische Republiek Congo (DRC) en omgeving uit tot een noodsituatie voor de internationale volksgezondheid. Volgens de WHO zijn dit jaar in Afrika in totaal al tienduizenden verdachte en bevestigde besmettingen en honderden sterfgevallen gemeld. Bij een deel daarvan gaat het om de nieuwe mpox-variant 1b.
Sinds augustus 2024 zijn in verschillende Europese landen patiënten gemeld met de nieuwe mpox-variant. Het gaat onder meer om het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Zweden en Frankrijk. Meestal ging het om mensen met die terugkeerden uit Afrika.
Nederlandse situatie: nog geen meldingen nieuwe mpox variant
In Nederland zijn tot nu toe geen meldingen van besmettingen met mpox-variant 1b. Dit houden we goed in de gaten. Daarvoor werkt het RIVM samen met artsen, GGD’en en laboratoria. Zorgverleners zijn alert op mensen met symptomen. Zo kunnen besmettingen snel worden vastgesteld.
Als er iemand met mpox is, gaat deze persoon in isolatie. Zo heeft iemand geen contact meer met anderen en kan het virus zich niet verspreiden. De GGD doet dan bron- en contactonderzoek. De kans dat de nieuwe variant van het virus zich in Nederland verspreidt, is op dit moment klein.
Nauwe contacten van iemand met mpox kunnen worden gevaccineerd. Nederland heeft voldoende vaccins op voorraad. Ook is er een antiviraal geneesmiddel beschikbaar bij mogelijke complicaties.
Denkt u dat u mpox heeft? Neem dan contact op met de huisarts of de GGD.
Twee hoofdgroepen Mpox
Er zijn twee hoofdgroepen (‘clades’ in het Engels) van het mpox-virus: groep 1 en groep 2. In 2022 was er een mpox-uitbraak met een virusvariant van groep 2. In 2024 zijn er meerdere uitbraken in West- en Midden-Afrika door virussen van groep 1, waaronder uitbraken met een nieuwe virusvariant van groep 1: 1b. Deze dook in september 2023 op in de Democratische Republiek Congo (DRC). Ook in buurlanden zoals Burundi, Kenia, Rwanda en Uganda zijn mensen ziek geworden.
Verspreiding door nauw, intensief contact
De uitbraken van mpox in Afrika met de nieuwe variant lijken vooral door nauw, intensief huid-op-huidcontact tussen mensen te komen. De uitbraak in 2022 in Europa en Amerika kwam vooral voor bij mannen die seks hebben met mannen. Bij de uitbraak in Midden-Afrika wordt Mpox ook via andere zeer nauwe contacten, bijvoorbeeld binnen een gezin, overgedragen.
Er is nog veel onduidelijk over de nieuwe variant, 1b. Ook over de besmettelijkheid.
Infecties met mpox in Nederland
De figuur hieronder toont het aantal meldingen van mpox in Nederland van 27 april 2022 tot en 31 maart 2025.