Het gebruik van voedingssupplementen of thee met daarin de kruiden Huperzia serrata, Tabernanthe iboga of Ashwagandha (Withania somnifera) kan schadelijk zijn voor de gezondheid. Het RIVM bracht de risico’s van deze kruiden in kaart en adviseert om producten met deze kruiden niet te gebruiken, vooral niet tijdens de zwangerschap.
Het is onbekend hoeveel mensen deze kruiden gebruiken. Voedingssupplementen met Huperzia serrata of Tabernanthe iboga worden vooral online verkocht. Voedingssupplementen met Ashwagandha zijn ook in drogisterijen verkrijgbaar. Thee met Ashwagandha is vooral online te koop.
Schadelijke gevolgen door Ashwagandha
Er is weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de schadelijke effecten van Ashwagandha. Wel hebben artsen zowel uit Nederland als andere landen vergiftigingen gemeld bij mensen die deze supplementen hadden ingenomen. Het ging in die gevallen onder meer om schadelijke effecten in de lever. In sommige landen, zoals China en India, is Ashwagandha in het verleden onder andere gebruikt om een abortus op te wekken. Het is niet bekend hoe vaak dit is gedaan en of dat nog steeds gebeurt. Dit effect van Ashwagandha is niet onderzocht.
Omdat de effecten ernstig zijn en kunnen voorkomen bij gebruik volgens de verpakking, adviseert het RIVM om geen voedingssupplementen met Ashwagandha te gebruiken. Bij gebrek aan informatie wordt aangenomen dat de conclusie voor voedingssupplementen ook voor de thee geldt.
Schadelijke gevolgen door Huperzia serrata
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat Huperzia serrata schadelijke effecten kan veroorzaken. Mensen kunnen last krijgen van klachten als spierverzwakking, buikkrampen, diarree, toegenomen speekselproductie, wazig zicht, tranende ogen en verlammingsverschijnselen. Er zijn ook aanwijzingen dat dit kruid schadelijk is voor het ongeboren kind. Deze gezondheidseffecten kunnen al ontstaan als mensen de hoeveelheid gebruiken die wordt aanbevolen op de verpakking. Daarom adviseert het RIVM om geen voedingssupplementen met Huperzia serrata te gebruiken.
Schadelijke gevolgen door Tabernanthe iboga
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat Tabernanthe iboga het hartritme kan verstoren. In het ernstigste geval kunnen mensen hieraan overlijden. Zo zijn er wereldwijd tientallen doden gemeld na het gebruik van dit kruid, waaronder ook een paar gevallen in Nederland. Andere bijwerkingen zijn misselijkheid, acute psychoses, epileptische aanvallen en hallucinaties.
Omdat de effecten zeer ernstig zijn en kunnen voorkomen bij gebruik volgens de verpakking, adviseert het RIVM om geen voedingssupplementen met Tabernanthe iboga te gebruiken.
Het RIVM voert deze zogenoemde risicobeoordelingen uit in opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). In het voorjaar volgen nog rapporten over 3 andere voedingssupplementen.