Waarom wel of niet naleven van de gedragsregels?

Het wel of niet naleven van de gedragsregels kan verschillende redenen hebben. Over een aantal van deze mogelijke redenen, hebben we vragen gesteld in dit onderzoek.

Risico-inschatting

Aan de deelnemers van het onderzoek is gevraagd hoe groot zij denken dat de kans is dat ze zelf besmet raken met het coronavirus of anderen ermee besmetten. Ook is gevraagd hoe erg ze dat zouden vinden.

Ruim eenderde geeft aan dat ze het (zeer) onwaarschijnlijk vinden dat ze besmet worden. 11% vindt dit juist (heel) waarschijnlijk. Als ze besmet zouden raken dan vindt 53% dit (heel) erg.

De helft van de mensen (50%) acht het (zeer) waarschijnlijk dat zij het virus aan anderen doorgeven als ze zelf besmet zouden zijn. Bijna iedereen (91%) zou het (heel) erg vinden het virus door te geven aan iemand anders.

Verandering in risico-inschatting

Voor veranderingen over de tijd is gekeken naar de deelnemers die aan alle metingen hebben meegedaan. Vergeleken met de eerste meetronde is er een daling van het aantal mensen dat het (zeer) waarschijnlijk vindt besmet te raken (van 16 naar 11%). De kans dat mensen anderen besmetten en de mate waarin mensen het erg vinden om zelf besmet te raken of anderen te besmetten blijft stabiel over de tijd.  

De gevoelsmatige dreiging die mensen ervaren

Aan de deelnemers van het onderzoek is gevraagd in hoeverre het virus hen emotioneel beïnvloedt. Tussen de 32 en 46% van de mensen  zegt dat het virus iets is waar ze (heel) veel aan denken, bang voor zijn, zich zorgen over maken en dat ze heel veel stress en een hulpeloos gevoel geeft.

Verandering van de gevoelsmatige dreiging die mensen ervaren

Voor veranderingen over de tijd is gekeken naar de deelnemers die aan alle metingen hebben meegedaan.  Gemiddeld is er een daling van 13% in het aantal deelnemers dat het virus als bedreigend ervaart. Vergeleken met de eerste meetronde is er een daling van ongeveer 20% van de deelnemers die zeggen dat het coronavirus dichtbij voelt (van 52 naar 33%) of zich snel verspreidt (van 65 naar 45%). Ook is er een daling van het aantal mensen dat aangeeft dat het virus iets is waar ze (heel) veel aan denken, bang voor zijn, zich zorgen over maken en dat ze heel veel stress en een hulpeloos gevoel geeft.

Wat zien deelnemers mensen in hun omgeving doen?

Het gedrag van mensen in je omgeving kan van invloed zijn op het eigen gedrag. De deelnemers geven aan dat zij de meeste mensen in hun naaste omgeving geen handen meer zien schudden (92%) en niet naar het buitenland zien reizen (72%). Net geen 50% van de mensen geeft aan, anderen in hun omgeving 20 seconden te zien handen wassen. Ook zo min mogelijk bezoek ontvangen (56%) en papieren zakdoekjes gebruiken (54%) lijken mensen minder om zich heen te zien.

Hoe goed helpen de gedragsregels?

Aan de deelnemers is gevraagd hoe goed volgens hen de gedragsregels helpen het virus tegen te gaan. Variërend per gedragsregel geeft 55 tot 92% aan dat de regels (heel) veel helpen. Alleen de nieuwe gedragsregel voor het gebruik van mondkapjes in het openbaar vervoer scoort veel lager. Nog geen kwart van de deelnemers denk dat deze gedragsregel (heel) veel helpt. Over de andere nieuwe gedragsregel, iedereen van 12 jaar en ouder testen bij klachten, denkt 75% van de deelnemers dat deze (heel) veel helpt. De gedragsregels waarvan de meeste mensen aangeven dat deze (heel) veel helpen zijn thuisblijven bij verkoudheid van huisgenoten (92%), geen handen schudden (91%) en vermijd drukte (90%).

Verandering in nut van de gedragsregels

Voor veranderingen over de tijd is gekeken naar de deelnemers die aan alle metingen hebben meegedaan. De meerderheid van de deelnemers blijft van mening dat de hygiënemaatregelen goed helpen. Er is vooral een daling van het aantal deelnemers dat aangeeft dat het helpt om zoveel mogelijk thuis te werken, om niet op bezoek te gaan bij mensen met een kwetsbare gezondheid, om zelfstandig wonende ouderen door vaste personen te laten bezoeken, om niet meer dan drie mensen op bezoek te krijgen of om niet naar het buitenland te reizen.

Moeilijk of makkelijk?

Aan de deelnemers van het onderzoek is gevraagd hoe moeilijk of makkelijk zij het vinden om zich aan de gedragsregels te houden. De regels die door relatief de meeste mensen (heel) moeilijk worden gevonden zijn ‘altijd 1,5 meter afstand houden van andere mensen behalve binnen gezin of huishouden’ (35% vindt dit (heel) moeilijk) en ‘niet op bezoek bij 70-plussers’ (24% vindt dit (heel) moeilijk). Niet naar het buitenland reizen of drukte vermijden wordt door 12% van de deelnemers als (heel moeilijk) ervaren. De maatregel die door relatief de grootste groep deelnemers (90%) (heel) makkelijk wordt gevonden is ‘geen handen schudden’. 

Verandering in moeite met opvolgen gedragsregels

Voor veranderingen over de tijd is gekeken naar de deelnemers die aan alle metingen hebben meegedaan. Steeds meer deelnemers hebben moeite om 20 seconden de handen te wassen en 1,5 meter afstand te houden. Voor de andere gedragsregels zijn er geen veranderingen over de tijd voor de moeite die mensen hebben om zich aan de regels te houden.