Mycotoxinen zijn stoffen die door schimmels worden gemaakt om ze te beschermen tegen bacteriën en andere schimmels. Als schimmels landbouwgewassen of -producten besmetten, kunnen deze mycotoxinen in voedsel (bijvoorbeeld graanproducten als brood en koekjes) en diervoeder terecht komen.  Als de concentratie mycotoxinen te hoog is, kan dat schadelijk zijn voor de gezondheid. Dit kan bijvoorbeeld diarree of overgeven veroorzaken.

Model mycotoxinen verder ontwikkelen

Het RIVM heeft een model gemaakt dat kan berekenen hoeveel van één soort mycotoxine (deoxynivalenol) we via voedsel binnenkrijgen en vervolgens uitplassen. Dit model is bijzonder omdat er alleen metingen in urine voor nodig zijn. In urine kun je mycotoxinen aantonen die in graanproducten niet altijd meetbaar zijn. 

Het RIVM wil het model nog verder ontwikkelen om het bruikbaar te maken voor andere mycotoxinen in voedsel. Het RIVM heeft daarom in de wetenschappelijke literatuur gezocht voor welke mycotoxinen dat mogelijk is. Dat blijkt voor twee soortgelijke mycotoxinen te kunnen: T2 toxine en HT2 toxine. Ook voor deze mycotoxinen kan het RIVM mogelijk de relatie berekenen tussen de hoeveelheid die we ervan binnenkrijgen op basis van wat er via urine wordt uitgescheiden. Bekijk hier het literatuuronderzoek (RIVM rapport 2021-0217) dat het RIVM in opdracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit)) heeft uitgevoerd. 

Overzicht informatie mycotoxinen

Er bestaan veel verschillende mycotoxinen. Van een groot aantal is niet bekend in welk voedsel ze voorkomen en of ze schadelijk zijn en zo ja, bij welke hoeveelheid. Het RIVM heeft daarom op verzoek van de NVWA een overzicht gemaakt met informatie die bekend is over de mogelijke mycotoxinen in de voedsel- en diervoederketens. Dit is beschreven in het RIVM rapport 2019-0223.

Onderstaande tabel toont een overzicht van mycotoxinen die kunnen voorkomen in voedsel en diervoeders op basis van literatuur. Het literatuuronderzoek is uitgevoerd in 2019. De methoden voor het verzamelen van de data en de meest opvallende bevindingen uit de database zijn beschreven in het RIVM rapport 2019-0223. 

NB: Het RIVM staat niet noodzakelijkerwijs achter conclusies die door anderen dan het RIVM worden getrokken op basis van dit overzicht.