Overzicht van bijzondere meldingen, clusters en epidemieën van infectieziekten in binnen- en buitenland tot en met 14 november
Binnenlandse signalen
Verspreiding van mazelen in de Bijbelgordel
Sinds 1 mei 2013 zijn 2405 patiënten
met mazelen gemeld, die werd opgelopen in Nederland. De incidentie
van meldingen blijft nu al enige weken op een stabiel niveau.
Gedurende de epidemie zijn er tenminste 3 patiënten met mazelen in
Canada gemeld met een directe link naar Nederland. De meest recente
patiënt heeft een uitbraak onder bevindelijk gereformeerden in
Alberta veroorzaakt.
(Bronnen: Osiris,
RIVM, Alberta Health Services)
Clusters van bof in GGDGemeentelijke Gezondheidsdienst-regio’s Zaanstreek-Waterland en Groningen
Sinds eind september zijn door de
GGD Zaanstreek-Waterland 16 patiënten met bof gemeld
in de leeftijd van 4 tot 47 jaar. Veertien patiënten waren
BMRbof, mazelen,rodehond-gevaccineerd,
waarvan 11 patiënten 2 keer en 3 patiënten 1 keer. Het merendeel
van de patiënten komt uit Volendam en studeert niet aan een
universiteit of hogeschool. Het cluster in Groningen telt 13
patiënten die gemeld zijn sinds september.In dit cluster zitten 10
studenten in de leeftijd van 17 tot en met 22 jaar en 3
niet-studenten in de leeftijd van 24 tot en met 36 jaar. Eén van de
niet-studenten werkt op de universiteit. Acht van de 13 patiënten
waren BMR-gevaccineerd, waarvan 6 patiënten 2 keer, 2
patiënten 1 keer en van de 5 overige patiënten is een deel nooit
gevaccineerd of is de vaccinatiestatus onbekend.
(Bronnen: GGD Zaanstreek-Waterland, GGD
Groningen, RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
Toename voedselinfecties in 2012
In 2012 is een toename te zien in het
aantal gemelde voedselinfecties en -vergiftigingen ten opzichte van
eerdere jaren. In 2012 zijn er totaal 276 uitbraken geregistreerd
bij de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit
(NVWANederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) en het RIVM, waarbij 2607
mensen ziek zijn geworden. In 2011 ging het nog om 214 uitbraken
waarbij 977 mensen ziek werden. De gerapporteerde toename werd
vooral veroorzaakt door meerdere grote uitbraken van
voedsel-infecties of -vergiftigingen. De grootste en meest
opvallende uitbraak was de landelijke uitbraak van Salmonella
Thompson, die werd veroorzaakt door het eten van besmette gerookte
zalm. Om voedselinfecties en -vergiftigingen te voorkomen blijft
aandacht voor voedselveiligheid nodig. Dat geldt voor
voedselproducenten, voedselleveranciers, horeca en de overheid,
maar ook voor consumenten zelf.
(Bron:
RIVM)
Buitenlandse signalen
Polio in Syrië
In grote delen van Syrië is een polio-uitbraak gaande. De WHO meldde op 11 november dat wildpoliovirustype 1 (WPV1) is geïsoleerd bij 13 personen. Sequentieanalyses geven aan dat de geïsoleerde virussen het nauwst verwant zijn aan poliovirus dat eerder is gevonden in rioolwatermonsters in Egypte in december 2012, dat vervolgens weer verwant is aan wild poliovirus dat circuleert in Pakistan. Door de burgeroorlog functioneert het vaccinatieprogramma in Syrië niet goed meer en is de vaccinatiegraad - die voorheen meer dan 95% was - de afgelopen 2 jaar sterk gedaald. Vooral Syrische kinderen onder de 5 jaar lopen risico op infectie met poliovirus. Om mogelijke import en verspreiding van poliovirus via Syrische vluchtelingen in Nederland te voorkomen worden Syrische kinderen van 6 weken tot 5 jaar direct na aankomst in het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel gevaccineerd tegen polio. Zij worden vervolgens gehuisvest in opvangcentra buiten gemeenten met een lage vaccinatiegraad. Bij medewerkers van deze opvangcentra wordt de bescherming tegen polio gecontroleerd en zo nodig op peil gebracht. Er is in de Nederlandse rioolwatersurveillance geen poliovirus aangetroffen. (Bronnen: WHO, RIVM)
Twee Spaanse reizigers met MERSMiddle East Respiratory Syndrome-CoVcoronavirus
De Spaanse gezondheidsautoriteiten
hebben 2 vrouwelijke patiënten gemeld met mogelijk MERS. Beide
patiënten maakten van 2 oktober tot 1 november in hetzelfde
reisgezelschap een reis naar Saoedi-Arabië. Zij namen dezelfde
vlucht en deelden tijdens de reis een kamer. De Spaanse
autoriteiten hebben directe contacten in kaart gebracht, waaronder
een aantal vliegtuigpassagiers. Beide patiënten zijn PCRpolymerase chain reaction-positief voor
MERS-CoV en zijn opgenomen in het ziekenhuis. Ze maken
het klinisch goed. De uitslagen van de confirmatiediagnostiek
worden op korte termijn bekend gemaakt. Sinds oktober 2012 zijn
wereldwijd 153 patiënten met MERS-CoV gemeld aan de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), waarvan er 64 zijn
overleden. Alle patiënten zijn besmet op het Arabisch schiereiland,
of zijn een direct contact van een patiënt die daar is besmet.
Geconcludeerd kan worden dat er aanhoudende blootstelling is aan
MERS-CoV in het Midden-Oosten, met beperkte
mens-op-menstransmissie.
(Bronnen: EWRSearly warning response system,
WHO, Promed)
SARSsevere acute respiratory syndrome-coronavirus geïsoleerd uit Chinese hoefijzerneusvleermuizen
In Nature werd op 30 oktober een onderzoek gepubliceerd met nieuwe informatie over het mogelijke natuurlijke reservoir van SARS-coronavirus. In Chinese hoefijzerneusvleermuizen uit Yunnan, werden verschillende stammen van SARS-achtige coronavirussen geïdentificeerd. Uit sequentieanalyse van het gehele genoom kwam naar voren dat 2 van de gevonden stammen 95% homologie vertoonden met de genoomsequentie van SARS-coronavirus. De onderzoekers slaagden er ook in om uit de feces van de vleermuis een van deze SARS-achtige coronavirusstammen te kweken. (Bron: Nature)
Jonge kat met rabiës in Frankrijk
Op 5 november werd door de Franse
autoriteiten bij een jonge kat hondsdolheid vastgesteld. De kat was
illegaal geïmporteerd uit Marokko. De kat werd op 25 oktober op
straat gevonden in Argenteuil (Val d’Oise), een voorstad van
Parijs. De kat kreeg verlammingsverschijnselen en werd op
verdenking van rabies gedood. De hersenen werden onderzocht, waarna
de diagnose werd bevestigd op het Pasteur Instituut.
Contactonderzoek onder dieren en mensen is gaande. Uit onderzoek
naar de herkomst van de kat blijkt dat het dier in het Marokkaanse
Casablanca op het strand liep en daar werd weggegeven aan
toeristen. Uit verklaringen van verschillende Franse toeristen
blijkt dat er ook andere jonge katten waren.
(Bronnen: ECDCEuropean Centre for Disease Prevention and Control,
EWRS,
ProMED)
Nieuwe denguevirus gevonden bij patiënt in Maleisië
In Science is een nieuwsbericht
gepubliceerd waarin melding gemaakt wordt van een nieuw, vijfde
serotype denguevirus. Het nieuwe virus werd gevonden bij een
ernstig zieke patiënt met dengue in Sarawak, het Maleise deel van
Borneo. Uit genoomsequentieanalyse van het virus bleek dat dit type
anders is dan de 4 bekende serotypen 1 tot en met 4. De gevolgen
voor de lokale volksgezondheid van dit nieuwe serotype zijn nog
onduidelijk. Volgens het artikel zou het niet gaan om doorgaande
transmissie bij de mens op Borneo. De onderzoekers vermoeden dat
het virus circuleert onder apen (makaken) op Borneo.
(Bron:
Science)
Zikavirusuitbraak op Frans-Polynesië
Op Frans-Polynesie is een uitbraak
van het Zikavirus gaande sinds week 41. Dit muggenoverdraagbare
flavivirus kan hoofdpijn, rode huiduitslag in het gezicht, koorts,
malaise, conjunctivitis en gewrichtspijn veroorzaken. Tot 30
oktober 2013 (week 44), zijn er meer dan 400 klinische patiënten
gemeld op 3 verschillende archipels van Frans-Polynesië (Society,
Tuamotu en Marquesas-eilanden). Alle gerapporteerde patiënten
hebben relatief milde symptomen. De syndroomsurveillance in de
diverse gezondheidscentra en ziekenhuizen is geïntensiveerd in
combinatie met toegenomen epidemiologische surveillance en
vectorbestrijdingsmaatregelen. De eerste uitbraak van de ziekte
buiten Afrika en Azië was in april 2007 op het eiland Yap in
Micronesië. Op Frans-Polynesië is tevens een dengue-uitbraak gaande
sinds februari 2013.
(Bron:
ECDC)
Auteur
E. Fanoy, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM, Bilthoven
Correspondentie: