Binnenlandse signalen

Verspreiding van mazelen in de Bijbelgordel

Sinds 1 mei 2013 zijn 2405 patiënten met mazelen gemeld, die werd opgelopen in Nederland. De incidentie van meldingen blijft nu al enige weken op een stabiel niveau. Gedurende de epidemie zijn er tenminste 3 patiënten met mazelen in Canada gemeld met een directe link naar Nederland. De meest recente patiënt heeft een uitbraak onder bevindelijk gereformeerden in Alberta veroorzaakt.
(Bronnen: Osiris, RIVM, Alberta Health Services)

Clusters van bof in GGDGemeentelijke Gezondheidsdienst-regio’s Zaanstreek-Waterland en Groningen

Sinds eind september zijn door de GGD Zaanstreek-Waterland 16 patiënten met bof gemeld in de leeftijd van 4 tot 47 jaar. Veertien patiënten waren BMRbof, mazelen,rodehond-gevaccineerd, waarvan 11 patiënten 2 keer en 3 patiënten 1 keer. Het merendeel van de patiënten komt uit Volendam en studeert niet aan een universiteit of hogeschool. Het cluster in Groningen telt 13 patiënten die gemeld zijn sinds september.In dit cluster zitten 10 studenten in de leeftijd van 17 tot en met 22 jaar en 3 niet-studenten in de leeftijd van 24 tot en met 36 jaar. Eén van de niet-studenten werkt op de universiteit. Acht van de 13 patiënten waren BMR-gevaccineerd, waarvan 6 patiënten 2 keer, 2 patiënten 1 keer en van de 5 overige patiënten is een deel nooit gevaccineerd of is de vaccinatiestatus onbekend.
(Bronnen: GGD Zaanstreek-Waterland, GGD Groningen, RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)

Toename voedselinfecties in 2012

In 2012 is een toename te zien in het aantal gemelde voedselinfecties en -vergiftigingen ten opzichte van eerdere jaren. In 2012 zijn er totaal 276 uitbraken geregistreerd bij de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWANederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) en het RIVM, waarbij 2607 mensen ziek zijn geworden. In 2011 ging het nog om 214 uitbraken waarbij 977 mensen ziek werden. De gerapporteerde toename werd vooral veroorzaakt door meerdere grote uitbraken van voedsel-infecties of -vergiftigingen. De grootste en meest opvallende uitbraak was de landelijke uitbraak van Salmonella Thompson, die werd veroorzaakt door het eten van besmette gerookte zalm. Om voedselinfecties en -vergiftigingen te voorkomen blijft aandacht voor voedselveiligheid nodig. Dat geldt voor voedselproducenten, voedselleveranciers, horeca en de overheid, maar ook voor consumenten zelf.
(Bron: RIVM)

Buitenlandse signalen

Polio in Syrië

In grote delen van Syrië is een polio-uitbraak gaande. De WHO meldde op 11 november dat wildpoliovirustype 1 (WPV1) is geïsoleerd bij 13 personen. Sequentieanalyses geven aan dat de geïsoleerde virussen het nauwst verwant zijn aan poliovirus dat eerder is gevonden in rioolwatermonsters in Egypte in december 2012, dat vervolgens weer verwant is aan wild poliovirus dat circuleert in Pakistan. Door de burgeroorlog functioneert het vaccinatieprogramma in Syrië niet goed meer en is de vaccinatiegraad - die voorheen meer dan 95% was - de afgelopen 2 jaar sterk gedaald. Vooral Syrische kinderen onder de 5 jaar lopen risico op infectie met poliovirus. Om mogelijke import en verspreiding van poliovirus via Syrische vluchtelingen in Nederland te voorkomen worden Syrische kinderen van 6 weken tot 5 jaar direct na aankomst in het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel gevaccineerd tegen polio. Zij worden vervolgens gehuisvest in opvangcentra buiten gemeenten met een lage vaccinatiegraad. Bij medewerkers van deze opvangcentra wordt de bescherming tegen polio gecontroleerd en zo nodig op peil gebracht. Er is in de Nederlandse rioolwatersurveillance geen poliovirus aangetroffen. (Bronnen: WHO, RIVM)

Twee Spaanse reizigers met MERSMiddle East Respiratory Syndrome-CoVcoronavirus

De Spaanse gezondheidsautoriteiten hebben 2 vrouwelijke patiënten gemeld met mogelijk MERS. Beide patiënten maakten van 2 oktober tot 1 november in hetzelfde reisgezelschap een reis naar Saoedi-Arabië. Zij namen dezelfde vlucht en deelden tijdens de reis een kamer. De Spaanse autoriteiten hebben directe contacten in kaart gebracht, waaronder een aantal vliegtuigpassagiers. Beide patiënten zijn PCRpolymerase chain reaction-positief voor MERS-CoV en zijn opgenomen in het ziekenhuis. Ze maken het klinisch goed. De uitslagen van de confirmatiediagnostiek worden op korte termijn bekend gemaakt. Sinds oktober 2012 zijn wereldwijd 153 patiënten met MERS-CoV gemeld aan de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), waarvan er 64 zijn overleden. Alle patiënten zijn besmet op het Arabisch schiereiland, of zijn een direct contact van een patiënt die daar is besmet. Geconcludeerd kan worden dat er aanhoudende blootstelling is aan MERS-CoV in het Midden-Oosten, met beperkte mens-op-menstransmissie.
(Bronnen: EWRSearly warning response system, WHO, Promed)

SARSsevere acute respiratory syndrome-coronavirus geïsoleerd uit Chinese hoefijzerneusvleermuizen

In Nature werd op 30 oktober een onderzoek gepubliceerd met nieuwe informatie over het mogelijke natuurlijke reservoir van SARS-coronavirus. In Chinese hoefijzerneusvleermuizen uit Yunnan, werden verschillende stammen van SARS-achtige coronavirussen geïdentificeerd. Uit sequentieanalyse van het gehele genoom kwam naar voren dat 2 van de gevonden stammen 95% homologie vertoonden met de genoomsequentie van SARS-coronavirus. De onderzoekers slaagden er ook in om uit de feces van de vleermuis een van deze SARS-achtige coronavirusstammen te kweken. (Bron: Nature)

Jonge kat met rabiës in Frankrijk

Op 5 november werd door de Franse autoriteiten bij een jonge kat hondsdolheid vastgesteld. De kat was illegaal geïmporteerd uit Marokko. De kat werd op 25 oktober op straat gevonden in Argenteuil (Val d’Oise), een voorstad van Parijs. De kat kreeg verlammingsverschijnselen en werd op verdenking van rabies gedood. De hersenen werden onderzocht, waarna de diagnose werd bevestigd op het Pasteur Instituut. Contactonderzoek onder dieren en mensen is gaande. Uit onderzoek naar de herkomst van de kat blijkt dat het dier in het Marokkaanse Casablanca op het strand liep en daar werd weggegeven aan toeristen. Uit verklaringen van verschillende Franse toeristen blijkt dat er ook andere jonge katten waren.
(Bronnen: ECDCEuropean Centre for Disease Prevention and Control, EWRS, ProMED)

Nieuwe denguevirus gevonden bij patiënt in Maleisië

In Science is een nieuwsbericht gepubliceerd waarin melding gemaakt wordt van een nieuw, vijfde serotype denguevirus. Het nieuwe virus werd gevonden bij een ernstig zieke patiënt met dengue in Sarawak, het Maleise deel van Borneo. Uit genoomsequentieanalyse van het virus bleek dat dit type anders is dan de 4 bekende serotypen 1 tot en met 4. De gevolgen voor de lokale volksgezondheid van dit nieuwe serotype zijn nog onduidelijk. Volgens het artikel zou het niet gaan om doorgaande transmissie bij de mens op Borneo. De onderzoekers vermoeden dat het virus circuleert onder apen (makaken) op Borneo.
(Bron: Science)

Zikavirusuitbraak op Frans-Polynesië

Op Frans-Polynesie is een uitbraak van het Zikavirus gaande sinds week 41. Dit muggenoverdraagbare flavivirus kan hoofdpijn, rode huiduitslag in het gezicht, koorts, malaise, conjunctivitis en gewrichtspijn veroorzaken. Tot 30 oktober 2013 (week 44), zijn er meer dan 400 klinische patiënten gemeld op 3 verschillende archipels van Frans-Polynesië (Society, Tuamotu en Marquesas-eilanden). Alle gerapporteerde patiënten hebben relatief milde symptomen. De syndroomsurveillance in de diverse gezondheidscentra en ziekenhuizen is geïntensiveerd in combinatie met toegenomen epidemiologische surveillance en vectorbestrijdingsmaatregelen. De eerste uitbraak van de ziekte buiten Afrika en Azië was in april 2007 op het eiland Yap in Micronesië. Op Frans-Polynesië is tevens een dengue-uitbraak gaande sinds februari 2013.
(Bron: ECDC)

Auteur

E. Fanoy, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM, Bilthoven

Correspondentie:

ewout.fanoy@rivm.nl