Het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) heeft het RIVM gevraagd uit te rekenen of de gezondheid van spelende kinderen voldoende wordt beschermd door de Europees vastgestelde norm voor PAK'spolycyclische aromatische koolwaterstoffen in valdempende rubbertegels. Dit is een theoretisch onderzoek. De samenstelling van rubberen tegels zoals deze worden verkocht of aanwezig zijn in speeltuinen, is niet onderzocht.
Theoretisch onderzoek naar norm rubberen valdempende tegels
Valdempende rubbertegels worden meestal gemaakt van afgedankte autobanden en bevatten Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen)’s). Dit zijn schadelijke stoffen die onder andere in artikelen van rubber kunnen voorkomen. Voor een veilig gebruik van rubberen artikelen, zoals valdempende tegels, moeten producenten zich houden aan de Europese norm voor PAK’s in consumentenproducten.
Doel onderzoek
Aanleiding voor het onderzoek is de aanscherping van de productnorm voor PAK’s in rubberen artikelen in 2015. De resultaten van dit onderzoek kunnen worden gebruikt bij de evaluatie van de norm voor PAK’s voor alle plastic en rubberen consumentenproducten door de Europese Commissie in 2017. Het RIVM acht het van belang bij deze evaluatie rekening te houden met de blootstelling aan PAK’s uit andere consumentenproducten.
Bevindingen
De huidige risicoschatting bevat een aantal onzekerheden, waardoor alleen een indicatie van het risico op kanker kan worden gegeven. Een van de onzekerheden is het ontbreken van betrouwbare informatie over de blootstelling van spelende kinderen aan die tegels. Het gaat onder andere om gegevens over de duur en de frequentie van het contact van de huid met de tegel en de hoeveelheid PAK’s die dan uit de tegels vrijkomen.
Daarnaast is er tussen wetenschappers geen overeenstemming over de beste methode om risico’s op kanker voor de mens af te leiden uit dierproeven. Het RIVM beveelt aan om een internationale discussie hierover te voeren, zodat hierover overeenstemming kan worden bereikt. Dit onderzoek kan hieraan bijdragen.
Risicoberekening kankerverwekkende stoffen
In het algemeen worden de risico’s van de blootstelling aan kankerverwekkende stoffen uitgedrukt in het extra aantal mensen dat kanker krijgt per miljoen blootgestelden; de term ‘extra’ wordt gebruikt omdat mensen ook zonder blootstelling aan deze stoffen het risico lopen om kanker te krijgen. Een extra risico van 1 op de miljoen blootgestelde mensen wordt bij de risicobeoordeling van kankerverwekkende stoffen als verwaarloosbaar beschouwd.
Vanwege de genoemde onzekerheden wordt het berekende ‘extra risico’ op kanker door de blootstelling aan rubberen tegels weergegeven met een bandbreedte, dus tussen twee uiterste waarden. In het ongunstigste geval wordt het verwaarloosbare risiconiveau licht overschreden. Op basis van de uitgevoerde berekeningen kan worden geconcludeerd dat het verantwoord is om op tegels te spelen die voldoen aan de consumentennorm.