Eerste besmettingen in Nederland

In oktober 2020 is voor het eerst een besmetting met het westnijlvirus gevonden bij een patiënt in Nederland. De patiënt heeft het virus waarschijnlijk in de regio Utrecht opgelopen door een muggenbeet. In deze regio zijn in augustus en september 2020 vogels en muggen gevonden met het westnijlvirus. Het is de eerste keer dat een infectie met dit virus is gevonden bij een persoon die het heeft opgelopen in Nederland.  Begin november  zijn er nog vijf andere besmettingen vastgesteld in de regio Utrecht en één besmetting in de regio Arnhem.

Klachten westnijlkoorts

Als je besmet wordt met het virus, duurt het meestal 3 tot 15 dagen voordat je klachten kunt krijgen. De meeste mensen (80%) krijgen geen klachten. Zo’n 20% van de besmette mensen krijgt milde griepachtige symptomen zoals koorts, hoofdpijn en spierpijn. Slechts een zeer klein deel (1%) krijgt een ernstige ziekte, zoals hersenontsteking (encefalitis) of hersenvliesontsteking (meningitis). Met  deze ernstige ziektes is de kans op overlijden 4 tot 14%. Bij mensen van 70 jaar of ouder kan dit stijgen naar 15 tot 29%.

Hoe raak je besmet?

Besmetting gebeurt via geïnfecteerde muggen. Het gaat om de huissteekmug, de meest algemene muggensoort in Nederland. De muggen raken geïnfecteerd doordat zij zich voeden op besmette vogels. Daarna verspreiden deze muggen het virus naar andere vogels en soms ook naar mensen en andere zoogdieren. Onder natuurlijke omstandigheden wordt het virus niet van mens naar mens overgebracht. Maar het is wel mogelijk dat iemand besmet wordt door bloed- of orgaantransplantatie .

Hoe voorkom je besmetting?

De belangrijkste maatregel tegen het virus is jezelf te beschermen tegen muggen. Vooral in de schemering, want dan zijn ze het actiefst. Draag bijvoorbeeld bedekkende kleding en/of slaap onder een muskietennet.

Waar komt het westnijlvirus voor?

Het westnijlvirus heeft zich de laatste tientallen jaren verspreid over grote delen van de wereld. De ziekte komt al geruime tijd voor in de Verenigde Staten, het zuidoosten van Europa en in het Middellandse zeegebied. De afgelopen jaren breidde de ziekte zich uit richting Centraal-Europa, waaronder het centrale deel van Duitsland. In 2020 is de eerste besmetting in Nederland vastgesteld.

Uitbraak Europa in 2018

In 2018 werd  in Europa een record aantal mensen met westnijlkoorts gemeld. Er waren 2083 bevestigde en vermoedelijke patiënten in één jaar tijd. Dat is meer dan het totale aantal in de 7 jaren ervoor (1832 gemelde gevallen in totaal). De oorzaak van deze uitbraak ligt waarschijnlijk aan de combinatie van zeer hoge temperaturen en de aanwezigheid van veel muggen en vogels.

Overdracht van het westnijlvirus: tussen muggen en vogels en van muggen naar mens en paard.