Acute zorg is alle zorg die zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval binnen een paar minuten of uren, verleend moet worden. Het doel is om schade aan de gezondheid of overlijden door een acute levensbedreigende aandoening of een ongeval te voorkomen. Hierbij is het belangrijk dat de bereikbaarheid en de organisatie van de acute zorg goed geregeld is. Dit geldt voor zowel de ambulancezorg, huisartsenposten (HAP (huisartsenpost)) als op de spoedeisende hulpafdelingen van ziekenhuizen (SEH (Spoedeisende hulp)) en acute verloskunde. Bij die organisatie komt heel wat kijken. Denk aan het aantal ambulances dat nodig is, de standplaatsen en de rijtijd die nodig is voordat een ambulance op de plek is waar hulpverlening nodig is.
Spreiding en bereikbaarheid
Het is belangrijk dat de HAP (huisartsenpost)’s en de SEH (Spoedeisende hulp)’s in Nederland voor iedereen bereikbaar zijn. Ook is een goede spreiding in de regio belangrijk. Deze bereikbaarheid is bij wet geregeld. In die wet staat aan welke normen de acute zorg moet voldoen.
Ook is vastgelegd dat de minister van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) de Tweede Kamer informeert over de borging van de bereikbaarheid. Het is belangrijk dat er duidelijke cijfers beschikbaar zijn (zowel landelijk als regionaal) over het aanbod en gebruik van acute zorg. Daarmee is het mogelijk om de kwaliteit te meten. Het ministerie van VWS en andere organisaties hebben dan in beeld of de acute zorg wettelijk voldoet.
Wat is de rol van het RIVM bij acute zorg?
Het RIVM helpt het ministerie van VWS door wetenschappelijke kennis op te bouwen over spoedzorg. Deze kennis deelt het RIVM om het beleid te ondersteunen. Verder wordt er gewerkt aan verschillende analyses. Bijvoorbeeld van patiëntenstromen, verkenningen van de toekomst en het berekenen van de toegankelijkheid en bereikbaarheid van de spoedeisende zorg. Daarnaast ondersteunt het RIVM de Regionaal Overleg Acute Zorg-regio’s (ROAZ) met het leveren van openbare data. Dit is deels data van het RIVM zelf en deels van andere partijen. Deze data zijn te vinden op Acute zorg ROAZ-beelden.
Berekenen benodigde ambulances
Het RIVM berekent jaarlijks hoeveel ambulances er in Nederland nodig zijn. Daarnaast brengen we het aantal huisartsenposten (HAP’s) of spoedeisende-hulpafdelingen (SEH) in kaart. Ook kijken we naar het aanbod van acute verloskundige zorg en andere ziekenhuisafdelingen die acute zorg kunnen leveren.
Cijfers acute zorg
In 2022 heeft het RIVM op een rij gezet welke gegevens er over acute zorg beschikbaar zijn. Dit Exceloverzicht feiten en cijfers geeft een zo volledig mogelijk overzicht van belangrijke gegevens van de acute zorg in Nederland (voor zover die in maart 2022 beschikbaar waren). Ook is aangegeven op welke gebieden gegevens ontbreken.
Als toelichting op het Excelbestand is een brief opgesteld. Deze brief geeft uitleg en leesvoorbeelden en we lichten een aantal trends uit die in het overzicht te vinden zijn.
Samenwerkingspartners
Bij het maken van bovenstaande rapportages wordt samengewerkt met verschillende partners.
Spoedzorg in Ziekenhuizen
- Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)
- Zorginstituut Nederland (ZiN)
- Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ)
- Nederlandse Vereniging Ziekenhuizen (NVZ)
- Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)
- Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA)