Spoedzorg in ziekenhuizen

Wijzigingsdatum 03-04-2025 | 16:01

Het RIVM maakt in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) en in opdracht van ziekenhuizen rapportages over spoedzorg in ziekenhuizen. Het gaat dan om de zorg die geleverd wordt op de spoedeisende-hulpafdelingen (SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)) en acute verloskunde afdelingen in het ziekenhuis. Op deze pagina staat welke rapportages dit zijn en waarvoor deze gebruikt kunnen worden.

Bereikbaarheid en spreiding spoedzorg

Elk jaar maakt het RIVM een landelijke bereikbaarheidsanalyse van de SEH Spoedeisende hulp (Spoedeisende hulp)’s, ook bekend als de ‘gevoelige ziekenhuizenanalyse’. Deze analyse gaat over de spreiding en bereikbaarheid van de SEH’s en acute verloskundige zorg van de Nederlandse ziekenhuizen. Daarnaast kijkt het RIVM naar in hoeverre ziekenhuizen voldoen aan de normen uit het kwaliteitskader spoedzorgketen.

De bereikbaarheidsanalyse geeft weer welke ziekenhuislocaties met een SEH-afdeling of met acute verloskunde ‘gevoelig’ zijn voor de 45 minuten-norm. Met gevoelig wordt bedoeld dat sluiting van de SEH tot gevolg heeft dat meer mensen niet meer binnen de norm naar een SEH vervoerd kunnen worden, vergeleken met de situatie wanneer deze SEH open is. Deze norm van 45 minuten is vastgelegd in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz).

Uit de meest recente analyse van 2024 blijkt dat er in totaal 81 ziekenhuislocaties met een SEH zijn. Hiervan zijn 77 locaties 24/7 uur geopend, 4 SEH’s zijn alleen overdag en ’s avonds geopend. In totaal zijn er 29 ziekenhuislocaties ‘gevoelig’. Er zijn 71 ziekenhuislocaties met 24/7-uurs acute verloskunde, daarvan zijn 31 locaties ‘gevoelig’. Lees meer in de publicatie Bereikbaarheidsanalyse SEH’s en acute verloskunde 2024. De uitkomsten van de jaarlijkse vragenlijst, uitgezet in het kader van dit onderzoek, is te vinden op 'RIVM Vragenlijst aanbod SEH’s en Acute Verloskunde 2024'.

Bereikbaarheidsanalyses Spoedeisende Hulp en acute verloskunde

Alle publicaties van de bereikbaarheidsanalyse zijn hieronder te vinden. Bent u op zoek naar een ouder rapport? Deze zijn op te vragen via acutezorg@rivm.nl.

Bereikbaarheidsanalyse RIVM op verzoek zorgaanbieders

Op basis van de Wkkgz kan het RIVM op verzoek van aanbieders van acute zorg een bereikbaarheidsanalyse uitvoeren. In de analyse beoordeelt het RIVM of de normen voor bereikbaarheid bij een mogelijke sluiting van de SEH (SEH-stops vallen hier niet onder) of afdeling acute verloskunde in gevaar komen. Ook geeft zij aan wat de effecten op de rijtijden zijn voor patiënten die gebruikmaken van deze acute zorg in de betreffende regio. Sinds 2022 publiceren we de verslagen ook op onze website:

Een analyse is ook nodig bij een sluiting van een locatie acute zorg, zoals een huisartsenpost (HAP huisartsenpost (huisartsenpost)) of locatie crisis-ggz geestelijke gezondheidszorg (geestelijke gezondheidszorg) (GGZ). Lees hier meer over op de pagina’s Spoedeisende huisartsenzorg en Crisis ggz.

Zorggebruik op de SEH in kaart gebracht

Het RIVM onderzocht hoe vaak in Nederland tussen 2017 en 2020 gebruikgemaakt is van de SEH. Er is gekeken naar hoe vaak mensen naar de SEH kwamen voor de volgende klachten en aandoeningen:

pijn op de borst;
beroerte;
aandoeningen aan de onderste luchtwegen;
acuut lichamelijk letsel;
pijn in buik of bekken

Daarnaast is naar de volgende 4 behandelingen gekeken die op de SEH worden uitgevoerd:

traumaopvang (bij verwondingen na ongevallen, geweld of zelfbeschadiging);
dotterprocedure (bij ernstige vernauwing van bloedvaten van het hart);
trombectomie (bij beroertes);
operatie voor een heupfractuur.

Patiëntendoorstroommodel regio Haaglanden

Samen met de NZa Nederlandse Zorgautoriteit (Nederlandse Zorgautoriteit) ontwierp het RIVM een patiëntendoorstroommodel voor de regio Haaglanden. Het model geeft inzicht in bepaalde patiëntstromen in het acute zorgsysteem onder veranderende situaties. Zo zijn er een aantal scenario’s uitgewerkt die aansluiten bij de situaties die voorkwamen tijdens de COVID-19-pandemie. De uitkomsten van het model kunnen gebruikt worden om toekomstige veranderingen in het regionale acute zorgsysteem inzichtelijk te maken. Dit kan bijdragen aan mogelijke oplossingen bij knelpunten in de toegankelijkheid van de acute zorg. Lees meer in de publicatie Patiëntendoorstroommodel acute zorg – regio Haaglanden.

Cijfers over spoedzorg op VZinfo.nl en Regiobeeld.nl

Op de website VZinfo.nl wordt ook informatie gepresenteerd over de acute zorg. Hiervoor worden naast bovenstaande gegevens, ook andere bronnen en cijfers gebruikt. Het aanbod en gebruik van de acute zorg wordt weergegeven met kengetallen, grafieken en korte teksten. Met kaarten geeft VZinfo.nl verschillen in de regio weer over SEH’s en acute verloskunde.

Op de Regiobeeld.nl staan gegevens en trends van het gebruik van acute zorg op verschillende regionale niveaus (onder andere het niveau van Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ)). Je vindt er bijvoorbeeld de trend in SEH-bezoeken.