Hoe herken ik een campylobacterinfectie?

Niet iedereen die besmet is met campylobacter wordt ziek. En niet iedereen wordt even ziek. De klachten beginnen meestal met:

• koorts (38 graden of hoger)
• hoofdpijn
• spierpijn
• moeheid
• een grieperig gevoel

Daarna kan de patiënt last krijgen van:

• buikpijn en -kramp
• diarree, soms meer dan tien keer per dag en soms met bloed
• misselijkheid en overgeven

Heeft u last van uitdroging, bloed in de ontlasting of hoge koorts (40 graden of hoger)? Of worden de klachten niet minder na een week? Bel dan uw huisarts.

Heel soms krijgen mensen na een campylobacterinfectie problemen met hun gewrichten of zenuwen. Dit heet reactieve artritis (Syndroom van Reiter) of het Guillain-Barré-syndroom. Het zijn ziektes waarbij het afweersysteem het eigen lichaam aanvalt.

Welke mensen kunnen erg ziek worden door campylobacter?

Iedereen kan ziek worden door campylobacter.

Sommige mensen kunnen erger ziek worden van een campylobacterinfectie:

• jonge baby’s (jonger dan 3 maanden)
• ouderen (70+)
• mensen die al ziek zijn
• mensen met een slechte weerstand, zoals mensen met hiv humaan immunodeficientievirus (humaan immunodeficientievirus)

Bij mensen met een zwakke weerstand en ouderen kan de bacterie zich in zeldzame gevallen via het bloed verspreiden.

Hoe krijg ik een campylobacterinfectie?

U kunt besmet raken met campylobacter via dieren. De bacterie komt voor bij veel verschillende dieren. Vooral dieren met diarree kunnen veel bacteriën verspreiden via hun poep. Maar ook dieren die niet ziek zijn, kunnen de bacterie bij zich dragen en verder verspreiden. Een heel kleine hoeveelheid van de bacteriën is al genoeg om iemand ziek te maken.

Mensen en dieren krijgen de bacterie binnen via de mond. Meestal gebeurt dat via voedsel. Bijvoorbeeld door vlees (vooral kip) dat niet goed genoeg is verhit bij het koken, of ander eten waar de bacterie op is gekomen via besmet vlees.

Andere manieren om besmet te raken zijn:

• door contact met boerderijdieren of huisdieren
• door het drinken van rauwe melk (direct van de koe of geit)
• door te spelen of zwemmen in water waar de bacterie in zit
• via ontlasting van iemand die besmet is. Bijvoorbeeld via de wc of handen
• tijdens reizen in het buitenland in gebieden waar het minder schoon is

De tijd tussen besmet raken en ziek worden is één tot tien dagen. Meestal is dit na drie dagen. Zolang iemand klachten heeft, en soms zelfs daarna, kan deze persoon anderen besmetten.

Hoe voorkom ik een campylobacterinfectie?

Om een campylobacterbesmetting te voorkomen, is vooral goede hygiëne in de keuken heel belangrijk. Was uw handen goed met water en zeep voordat u gaat koken en verschoon hand- en vaatdoeken het liefst elke dag. Daarnaast is het belangrijk dat u eten, vooral vlees, door en door verhit. Zorg er ook voor dat al bereid vlees en ander eten dat niet (meer) verhit wordt, nooit in contact komt met rauw vlees. Snijd groenten bijvoorbeeld niet op een snijplank die u ook voor rauw vlees heeft gebruikt.

Is een campylobacterinfectie te behandelen?

Campylobacterinfecties gaan meestal vanzelf over. Meestal is iemand één tot tien dagen ziek. De koorts verdwijnt meestal binnen 72 uur.

Om uitdroging te voorkomen is het belangrijk om goed te drinken en zout en suiker binnen te krijgen. Dit kan bijvoorbeeld door thee (met suiker), water, bouillon of een suikerzoutoplossing (ORS) te drinken.

Als de infectie heel ernstig is of niet vanzelf over gaat, kan de huisarts antibiotica voorschrijven.

Hoe vaak komen campylobacterinfecties voor in Nederland?

Elk jaar krijgen in Nederland meer dan 100.000 mensen een darmontsteking en diarree door campylobacter. Meer dan 23.000 patiënten gaan hiervoor naar de huisarts. Heel soms (ongeveer 24 tot 52 keer per jaar) overlijdt een patiënt door de gevolgen van een campylobacterinfectie.

Campylobacterinfecties komen vooral veel voor in de zomer. De meeste gevallen staan op zichzelf. Epidemieën komen bijna nooit voor.

Elk jaar zijn er ongeveer zestig gevallen van het Guillain-Barré syndroom door campylobacter en enkele duizenden gevallen van reactieve artritis.

Kan iemand met een campylobacterinfectie naar een kinderopvang, school of werk?

Kinderen met klachten voelen zich vaak te ziek om naar het kinderdagverblijf of naar school te kunnen gaan. Als een kind zich weer goed voelt, kan het gewoon naar school of naar het kinderdagverblijf. Laat wel aan de leraar of pedagogisch medewerker weten dat uw kind een maag-darminfectie heeft door campylobacter. Heeft uw kind bloed bij de diarree, overleg dan eerst met de huisarts.

Zelf mag u gewoon naar uw werk wanneer u zich goed voelt, tenzij u werkt:

• in de zorg.
• met kleine kinderen.
• met voedsel, bijvoorbeeld in een restaurant of slagerij.

In dat geval mag u niet werken zolang u klachten heeft van een maag-darminfectie door campylobacter. Overleg met uw werkgever wanneer u weer aan het werk mag.