Verzamelen data

De peiling is door Kantar Research uitgevoerd in opdracht van het Netwerk GOR. Steekproefselectie en het verzamelen van data liep van 20 september 2021 tot en met 7 oktober 2021. Van de 11.014 uitgenodigde personen vulden 4807 jongeren de vragenlijst in (response van 43,6%). De jongeren die voor het onderzoek zijn geselecteerd zijn afkomstig uit de steekproefbron NIPOBase.

Materiaal 

De dataverzameling vond online plaats met een geprogrammeerde vragenlijst. Deze vragenlijst is opgesteld door Netwerk GOR en bestond uit 18 vragen met uiteenlopende antwoordcategorieën. De volgende onderwerpen kwamen aan bod: 

• sociaal-demografische kenmerken
• meegemaakte gebeurtenissen tijdens de coronaperiode 
• ervaren invloed van de coronamaatregelen
• algemene gezondheid
• mentale gezondheid
• fysieke gezondheid
• zorg- en ondersteuningsbehoeften

Representativiteit en weegfactor

De steekproef is disproportioneel uitgezet naar provincie. Dit betekent dat elke provincie voldoende vertegenwoordigd is, ongeacht de afzonderlijke omvang van de provincie. Er is gestreefd naar minimaal 200 deelnemers per provincie. Daarnaast is de steekproef getrokken op de verhouding in populatie op de achtergrondkenmerken geslacht, leeftijd en sociaaleconomische status (SES) van de kostwinnaar van het huishouden waar de respondent toe behoort. Daarnaast is er gecorrigeerd voor afwijkingen in representativiteit binnen de steekproef door weegfactoren toe te kennen op basis van geslacht, leeftijd, provincie en SES Sanitary Epidemiology and Surveillance (Sanitary Epidemiology and Surveillance). Dit is gedaan door na afloop van de gegevensverzameling de steekproefsamenstelling te vergelijken met de populatiesamenstelling.

Data-analyse en presentatie resultaten 

Op de website staan gewogen crosssectionele cijfers gepresenteerd. Dit helpt ons inzicht te bieden in hoe de Nederlandse jeugd heeft gerapporteerd op mentale en fysieke gezondheid, hulpbehoefte en ervaren invloed van de maatregelen. 

Daarnaast is er in deze ronde exploratief onderzoek uitgevoerd naar potentiële risico- en beschermende factoren. In deze verkennende analyses is gekeken naar de mogelijke invloed van sociaal-demografische kenmerken en het meemaken van een gebeurtenis tijdens de coronaperiode. De volgende groepen zijn met elkaar vergeleken: 

• Geslacht: meisjes ten opzichte van jongens.  
• Leeftijd: 12-17 jaar ten opzichte van 18-25 jaar.  
• Migratieachtergrond: heeft geen migratieachtergrond ten opzichte van heeft wel migratieachtergrond.
• SES: lage SES ten opzichte van hoge SES. 
• Woonsituatie: woont bij ouders (thuiswonend) ten opzichte van woont niet bij ouders.  
• Stedelijkheid: woont in een niet tot matig stedelijk gebied ten opzichte van woont in een (zeer) sterk stedelijk gebied. 
• Meegemaakte gebeurtenissen: heeft nog last van meegemaakte gebeurtenis(sen) ten opzichte van geen gebeurtenis meegemaakt en van geen last meer van meegemaakte gebeurtenissen.

Om te toetsen welke kenmerken invloed kunnen hebben op gerapporteerde mentale en fysieke gezondheid, hulpbehoefte en ervaren invloed van de maatregelen, zijn chi-kwadraattoetsen uitgevoerd. Gezien de grootte van de steekproef is een significantieniveau van 1% aangehouden (p ≤ .01). De volledige tabellen zijn te vinden in: Kort-cyclische panel rapportage jeugd.

Om regionale verschillen in kaart te brengen, zijn de mentale en fysieke gezondheid, hulpbehoefte en ervaren invloed van de maatregelen per provincie bekeken. De volledige resultaten per provincie zijn te vinden in: Kort-cyclische panel rapportage jeugd.

Over de surveillance van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn 

De surveillancecijfers van Nivel Zorgregistraties zijn bedoeld voor de signalering van (infectie-)ziekten in de algemene bevolking, maar kunnen ook gebruikt worden om de prevalentie van andere acute klachten te monitoren. Er zijn wekelijks cijfers beschikbaar over symptomen en aandoeningen in de Nederlandse bevolking op basis van geanonimiseerde gegevens uit elektronische medische dossiers van huisartsenpraktijken. De cijfers worden berekend als het aantal personen dat de huisarts in die week raadpleegde voor bepaalde symptomen of aandoeningen, gedeeld door het totaalaantal ingeschreven patiënten in de praktijk (prevalentie cijfers). De gegevens zijn afkomstig van ongeveer 350 huisartsenpraktijken met ongeveer 1,3 miljoen patiënten (8% van de Nederlandse bevolking). De gegevens over de symptomen en aandoeningen worden routinematig geregistreerd, gebruikmakend van de ICPC International Classification of Primary Care (International Classification of Primary Care) (International Classification of Primary Care, versie 1). Dit classificatiesysteem wordt in Nederland door alle huisartsen gebruikt.

Acute gezondheidsproblemen/condities die mogelijk (direct of indirect) gerelateerd zijn aan de coronapandemie, zoals gepresenteerd aan huisartsen, zijn in kaart gebracht. We richten ons op een aantal niet-specifieke symptomen die een fysieke en/of mentale oorzaak kunnen hebben. Het gaat om zowel symptomen die zijn geregistreerd bij episodes van aandoeningen en symptomen die niet aan een aandoening worden toegeschreven. Een deel van deze symptomen worden door het RIVM genoemd als mogelijke langdurige klachten na het doormaken van een infectie met het coronavirus (een directe link is echter niet te maken: besmetting wordt niet geregistreerd in deze data). Zie onderstaande tabel voor de gemeten symptomen en ICPC codes.

Lijst met niet-specifieke symptomen en overeenkomende ICPC-1 codes

* Relevant voor Long covid volgens de RIVM-lijst.

Specifiek voor jongeren is het belangrijk om te vermelden dat het in Nederland vanaf 12 jaar is toegestaan om zelf naar de huisarts te gaan (zonder begeleiding van ouder/verzorger). Tot 16 jaar geldt wel dat hiervoor toestemming nodig is van een ouder/verzorger. Dat betekent dat de beslissing om met een bepaalde klacht naar de huisarts voor de jongere leeftijdsgroepen niet volledig in handen ligt van degene met de klachten. Dit is echter zo in ieder jaar, en verklaart geen verschillen over de tijd.