Hepatitis B is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door een virus. Het hepatitis B-virus kan een ontsteking aan de lever veroorzaken. Een deel van de patiënten houdt last van een blijvende infectie. Soms is deze infectie zonder klachten.
Hoe herken ik (acute) hepatitis B?
Wanneer u net besmet bent geraakt met hepatitis B, heet dat acute hepatitis B. 90% van de kinderen en 70% van de volwassenen met een acute infectie merken hier niets van. Mensen die wel klachten krijgen, hebben bijvoorbeeld last van:
- moeheid
- weinig eetlust, misselijkheid en buikklachten
- spier- en gewrichtspijn
- koorts
- geelzucht (verkleuren van huid, oogwit, ontlasting en urine)
- jeuk (soms)
De klachten duren meestal een paar weken. Het kan ook langer duren, tot drie maanden. Acute hepatitis B zorgt bijna nooit voor levensbedreigende klachten.
Wat is chronische hepatitis B?
Soms gaat acute hepatitis B over in een chronische (blijvende) infectie. Bij een chronische infectie kunnen er na tien tot twintig jaar littekens op de lever ontstaan. Dat wordt leverfibrose genoemd. Als de schade erger wordt, noemen we dat levercirrose. De kans hierop hangt af van hoe actief het virus is, en van de afweerreactie van de patiënt. Mensen met levercirrose hebben ook een verhoogde kans op leverkanker, waaraan ze uiteindelijk kunnen overlijden.
Het is belangrijk om schade aan de lever te voorkomen. Daarom is het verstandig om regelmatig de leverwaarden in het bloed te controleren, zodat u op tijd behandeld kan worden om ernstige ziekte te voorkomen.
Welke mensen kunnen (erg) ziek worden van hepatitis B?
In Nederland komt hepatitis B relatief weinig voor. Bij sommige groepen komt het iets vaker voor:
- mannen die seks hebben met mannen
- sekswerkers
- mensen die via hun werk veel in contact komen met bloed, wondvocht of speeksel
Sommige mensen hebben een grotere kans om erg ziek te worden van hepatitis B, waaronder mensen met hiv (humaan immunodeficientievirus) en mensen met (andere) leverziekten.
Is hepatitis B tijdens en na de zwangerschap gevaarlijk?
Het (ongeboren) kind heeft een grote kans op (het oplopen van) chronische hepatitis B. Daarom worden alle zwangeren bij de eerste controle getest op hepatitis B. Als de zwangere besmet is, krijgt de baby direct na de geboorte antistoffen en de eerste vaccinatie. Zo wordt de baby goed beschermd.
De (ongeboren) baby kan tijdens de zwangerschap of geboorte via de moeder besmet raken. Hoe groot de kans hierop is, hangt af van hoe actief het virus is bij de zwangere. De meeste besmette baby’s hebben geen klachten, terwijl 90% van hen wel chronische hepatitis B ontwikkelt.
Ben u zwanger en heeft u hepatitis B? Meld dit dan bij uw (huis)arts. Die kan u doorverwijzen naar een hepatitis-behandelcentrum, waar bepaald wordt of u een behandeling nodig heeft. Met een behandeling kunt u de kans verkleinen dat uw ongeboren kind ook hepatitis B krijgt.
Een baby die direct na de geboorte antistoffen en vaccinatie heeft gekregen, kan borstvoeding krijgen van een ouder met hepatitis B.
Hoe krijg ik hepatitis B?
Hepatitis B is besmettelijk. Het virus kan in bloed, sperma, voorvocht en vaginaal vocht zitten. Iemand kan besmet raken via onveilig seksueel contact (zonder condoom of beflapje) of via bloed. Bloed zit soms op heel gewone dingen zonder dat u het merkt. Zoals op een scheermes of tandenborstel. In een gezin gebruiken mensen deze wel eens samen. Zo kan iemand ook door het virus besmet raken. Het virus kan ook bij de bevalling overgedragen worden van moeder op kind.
Mensen kunnen het virus al bij zich dragen en anderen besmetten voordat zij zelf klachten hebben. Vaak krijgen zij zelfs helemaal geen klachten. Iemand blijft besmettelijk totdat het virus uit het bloed verdwenen is. De tijd tussen besmet raken en ziek worden is vier weken tot zes maanden. Meestal is dit tussen de twee en drie maanden.
Hoe voorkom ik hepatitis B?
U kunt uw kind beschermen tegen hepatitis B met een vaccinatie. Sinds 2011 kunnen baby’s via het Rijksvaccinatieprogramma de DKTP-Hib-HepB (diphtheria, tetanus, whooping cough, polio and hepatitis B)-vaccinatie krijgen. Dit vaccin beschermt ook tegen difterie, kinkhoest, tetanus, polio en Haemophilus influenzae type B.
Ook mensen in bepaalde risicogroepen kunnen zich gratis laten vaccineren tegen hepatitis B bij de GGD. Mensen die meer risico lopen door hun werk, kunnen zich laten vaccineren via hun werk.
Valt u niet onder een risicogroep en heeft u geen prik gehad via het Rijksvaccinatieprogramma? Dan kunt u zich ook laten vaccineren, maar dan betaalt u hiervoor wel zelf de kosten.
Naast vaccinatie zijn er nog andere dingen die u kunt doen om hepatitis B te voorkomen:
- Gebruik uw tandenborstel, scheermes, nagelschaar, vijl of pincet alleen voor uzelf.
- Vrij veilig, dus met condoom of beflapje.
- Pas op met bloed bij wondjes verbinden, gebruik waterdichte pleisters.
- Zorg dat bloed van een ander niet in een wondje kan komen.
- Zorg dat bloed van een ander niet in uw oog, mond of neus komt.
- Gebruik geen injectienaalden die door anderen zijn gebruikt.
- Let er bij het zetten van een tatoeage of piercing op dat dit met schone naalden gebeurt.
Heeft u een wondje en is daar bloed in gekomen van iemand die besmet is? Laat dan het wondje goed bloeden en spoel het onder de kraan af met lauw water. Doe er daarna alcohol (70%) of jodium op en bel de huisarts of de GGD in uw regio. Heeft u onveilige seks gehad met iemand die besmet is? Ga dan naar de huisarts of maak een afspraak met de GGD.
Is hepatitis B te behandelen?
90% tot 95% van alle volwassenen met acute hepatitis B wordt vanzelf helemaal beter. Behandeling met medicijnen is daarom meestal niet nodig. Na genezing kunnen deze personen niet opnieuw besmet raken met het hepatitis B-virus. Ook kunnen zij anderen niet meer besmetten.
Bij 5% tot 10% van de besmette volwassenen, gaat hepatitis B niet vanzelf over. De infectie wordt dan chronisch. Bij pasgeborenen en kleine kinderen is de kans op een chronische infectie groter. Bij 90% van de pasgeborenen wordt de hepatitis B chronisch. Bij kinderen onder de 5 jaar is dat 25% tot 30%.
Bij chronisch inactieve hepatitis B is behandeling niet nodig. Chronische hepatitis B kan niet genezen. Afhankelijk van de activiteit van de infectie kan wel een behandeling nodig zijn. Deze medicijnen zorgen ervoor dat de lever zo min mogelijk beschadigd wordt.
Hoe vaak komt hepatitis B voor in Nederland?
In Nederland dragen circa 40.000 mensen het hepatitis B-virus bij zich.
Incidentie van acute hepatitis B
Sla de grafiek Incidentie van acute hepatitis B over en ga naar de datatabelFiguur 1: Incidentie van acute hepatitis B per 100.000 inwoners voor mannen en vrouwen over de periode 1976-2024
Wat is Hepatitis B?
Hepatitis B is een besmettelijke ziekte en wordt veroorzaakt door een virus. Het hepatitis B-virus kan een ontsteking aan de lever veroorzaken. Bij een deel van de patiënten blijft de infectie bestaan en gaat deze over in een chronische infectie. Deze kan actief of inactief zijn.
Bekijk de video: Rijksvaccinatieprogramma Hepatitis B