Zwangere (of potentieel zwangere) werknemers zijn een bijzondere groep waar het biologische agentia betreft. Er zijn mogelijke effecten op de vruchtbaarheid van de vrouw, de zwangerschap, de gezondheid van het kind, de perinatale periode en lactatie. Ook kunnen effecten een rol spelen die de vruchtbaarheid van de man beïnvloeden. De mogelijke ernst van de gevolgen –variërend van verminderde vruchtbaarheid bij de man of vrouw, gezondheidsklachten bij de zwangere, vroeg-foetale dood tot ernstige aangeboren afwijkingen– heeft ook consequenties voor de werkgever en de samenleving als geheel. Kennis over het voorkomen van infectieziekten op het werk in relatie tot (potentële) zwangerschap is in ontwikkeling en berust vooralsnog hoofdzakelijk op casuïstiek.

In bijgaande notatie staat vermeld bij welke biologische agentia een substantieel risico bestaat voor zwangere werknemers of voor hen die zwanger willen worden. De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht werkgevers om blootstelling van werknemers aan ziekmakende biologische agentia te voorkomen. Daar waar de werknemer gevoeliger is voor nadelige effecten op de gezondheid dient aanvullende bescherming te worden geboden. De Arbowet vereist dus van werkgevers dat zij extra aandacht besteden aan de risico’s die zwangeren ondervinden door blootstelling aan biologische agentia en hierover voorlichting geven naast het bieden van (extra) beschermende maatregelen. Het uitgangspunt hierbij is de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E Risico-Inventarisatie en Evaluatie (Risico-Inventarisatie en Evaluatie)).

Gerelateerde onderwerpen


  • Blaasontsteking

    Een blaasontsteking is een infectie van de blaas. Klachten bij blaasontsteking zijn: vaker aandrang voelen om te plassen, branderig gevoel na het plassen, troebele urine die anders ruikt en in sommige gevallen bloed in de urine.



  • Candida

    Candida is een schimmelinfectie die veroorzaakt wordt door gistachtige schimmels. Een gist die vaak bij de mens wordt aangetroffen is de Candida albicans



  • Chlamydia

    Chlamydia is een soa: een seksueel overdraagbare aandoening. Het wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis. Deze bacterie geeft meestal geen klachten en gaat vaak vanzelf weer over. Als je klachten hebt, is chlamydia goed te behandelen met antibiotica.  



  • Cytomegalovirusinfectie

    Het cytomegalovirus (CMV) kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Dit virus komt vaak voor in speeksel en urine van kleine kinderen. Goede hygiëne is daarom belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan handen wassen (met zeep) na het afvegen van snot en na het verwisselen van luiers. Ook is het niet verstandig om bestek en eten te delen, of de speen van je kind in je eigen mond te stoppen.



  • Varicellazostervirus

    Het varicellazostervirus kan waterpokken en gordelroos veroorzaken. Het virus is van mens op mens overdraagbaar.



  • Toxoplasmose

    Een eencellige parasiet, Toxoplasma gondii, veroorzaakt de zeer algemeen voorkomende infectieziekte toxoplasmose. Vrijwel alle diersoorten en de mens kunnen besmet raken. De parasiet kan zitten in ontlasting van (vooral jonge) katten, in de grond die door kattenpoep is verontreinigd en in rauw of onvoldoende gaar vlees. 



  • Tuberculose

    Tuberculose (tbc) is een infectieziekte die je krijgt door een bacterie. Meestal zit tuberculose in de longen. Longtuberculose kan besmettelijk zijn. Tuberculose kan ook in andere delen van het lichaam voorkomen (botten, lymfeklieren, wervels). De ziekte is goed te behandelen met verschillende medicijnen. De behandeling duurt minimaal 6 maanden.



  • Hepatitis A

    Hepatitis A is een leverontsteking die wordt veroorzaakt door het hepatitis A-virus. Het is over het algemeen een minder ernstige vorm van hepatitis die vooral bij kinderen voorkomt. Volwassen kunnen ook hepatitis A krijgen.



  • Hepatitis B

    Hepatitis B is een ontsteking van de lever die ontstaat door besmetting met het hepatitis B-virus. De overdracht kan plaatsvinden van moeder op kind bij de geboorte, door seksueel contact of contact met bloed.



  • Hepatitis C

    Hepatitis C geeft een ontsteking van de lever die ontstaat door besmetting met het hepatitis C-virus. Mensen kunnen ongemerkt besmet zijn en pas na jaren klachten krijgen. Het hepatitis C-virus wordt vooral overgedragen via besmet bloed. 



  • Herpes labialis (koortslip)

    Koortslip, ook wel herpes labialis genoemd, is een veel voorkomende besmettelijke aandoening die wordt veroorzaakt door een virus. Het virus is van mens op mens overdraagbaar. De verschijnselen van een koortslip kunnen regelmatig terugkeren omdat het virus in het lichaam aanwezig blijft.





  • Herpes genitalis

    Herpes genitalis is een soa. Deze soa wordt veroorzaakt door een virus (herpes-simplexvirus). Ongeveer 7 op de 10 mensen hebben dit virus bij zich. In de meeste gevallen zorgt het niet voor klachten. 



  • Waterpokken

    Waterpokken is een zeer besmettelijke ziekte. Het komt voornamelijk voor bij kinderen.  Bij waterpokken ontstaan er blaasjes op de huid.





  • Vijfde ziekte

    Vijfde ziekte (erythema infectiosum) is een besmettelijke vlekjesziekte. Mensen krijgen het door het parvovirus B19. De ziekte komt vooral voor bij kinderen. Meestal worden zij niet erg ziek.  





  • Gordelroos

    Bij gordelroos heeft iemand jeukende blaasjes op de huid. Het wordt veroorzaakt door hetzelfde virus als waterpokken. Vooral kinderen krijgen waterpokken, terwijl ouderen vaker gordelroos krijgen.





  • Malaria

    Malaria is een ziekte die wordt veroorzaakt door parasieten. Deze kunnen het lichaam binnenkomen tijdens een muggenbeet. Malaria veroorzaakt koorts, hoofdpijn, koude rillingen en spierpijn. Malaria komt regelmatig voor in Nederland. Het gaat dan om mensen die de ziekte in (sub)tropen hebben opgelopen.



  • MRSA

    MRSA staat voor meticilline-resistente Staphylococcus aureus. In de volksmond staat het bekend als de 'ziekenhuisbacterie' omdat het vooral in ziekenhuizen uitbraken veroorzaakt. De MRSA bacterie is ongevoelig (resistent) voor een behandeling met antibiotica die lijken op het middel meticilline, een groep middelen die veel gebruikt wordt. MRSA bacteriën zijn onderdeel van de bijzonder resistente micro-organismen (BRMO).



  • Leptospirose

    De ziekte van Weil is een van dier op mens besmettelijke ziekte die ernstige gevolgen kan hebben. Over de hele wereld komt de ziekte voor, maar in Nederland is de aandoening zeldzaam. Sinds 2014 zien we een toename van meldingen van de ziekte van Weil. Waar de stijging door komt is nog niet duidelijk. Mogelijk spelen meerdere factoren een rol; de milde winters kunnen leiden tot een toename van ratten en muizen, evenals een toename van waterrecreatie door warme zomers.



  • Listeriose (Listeria)

    Listeriose is een zeldzame infectieziekte in Nederland. Mensen krijgen het door een bacterie: de listeriabacterie. Deze bacterie zit meestal in voedsel maar kan ook in dieren, in de grond, in water of op groenten zitten.