Op deze pagina vindt u de actuele situatie van luchtweginfecties in Nederland.
Stand van zaken luchtweginfecties in Nederland
Status per 14-5-2025
Het aantal mensen met luchtwegklachten in Nederland is laag. De luchtwegklachten die er zijn worden veroorzaakt door verschillende virussen.
Afgelopen week (5 t/m 11 mei 2025) is het aandeel deelnemers aan Infectieradar met klachten die passen bij een luchtweginfectie verder gedaald. Een deel van deze mensen is gevraagd een keel- en neusmonster af te nemen en op te sturen naar het RIVM. In de monsters die het RIVM afgelopen week ontving, waren rhinovirus/enterovirus*, seizoenscoronavirussen en humaan metapneumovirus de meest voorkomende virussen.
Er zijn vorige week (5 t/m 11 mei 2025) slechts 2 monsters afgenomen bij patienten die de huisarts bezochten voor acute luchtwegklachten. In één van die monsters is parainfluenzavirus gevonden, maar het aantal monsters is te laag om daar conclusies aan te verbinden. In de cijfers van laboratoria in Nederland (de Virologische Weekstaten) voor die week wordt vooral rhinovirus gerapporteerd, maar ook adenovirus en humaan metapneumovirus.
*De laboratoriumtest die gebruikt wordt bij infectieradar maakt geen onderscheid tussen rhinovirus en enterovirus. Uit ander onderzoek met deze test weten we dat het merendeel rhinovirus is en een klein deel enterovirus. De laboratoriumtest die gebruikt wordt bij monsters afgenomen door huisartsen maakt dit onderscheid wel.
Lees meer over
Adviezen bij klachten
Je kunt niet helemaal voorkomen dat je een luchtweginfectie krijgt. Met de volgende algemene adviezen kun je wel de kans verkleinen dat je het virus doorgeeft aan iemand anders:
- Ben je ziek? Blijf thuis.
- Ben je niet ziek, maar heb je wel klachten? Werk thuis als dat kan. Overleg indien nodig met je werkgever.
- Hoest en nies in je elleboog.
- Houd afstand tot anderen.
- Vermijd contact met mensen die ernstig ziek kunnen worden van een luchtweginfectie.
- Is contact toch nodig (bijvoorbeeld bij mantelzorg)? Draag een mondneusmasker.
Goede hygiëne helpt om verspreiding te beperken en kan helpen voorkomen dat je zelf ziek wordt. Was daarom vaak en goed je handen met water en zeep en ventileer binnenruimtes.
Vaccinatie
Tegen sommige virussen en bacteriën die een luchtweginfectie kunnen veroorzaken, bestaan vaccins. Denk bijvoorbeeld aan de jaarlijkse griepprik, de vaccinatie tegen COVID-19, en de vaccinatie tegen pneumokokken of kinkhoest. Deze vaccins beschermen tegen (ernstige) ziekte. Mensen die ernstig ziek kunnen worden van dit soort ziektes krijgen een oproep voor een vaccinatie. Behoort u tot de groep mensen die meer kans heeft om ernstig ziek te worden van een luchtweginfectie, zoals griep, en ontvangt u een uitnodiging voor een vaccinatie? Dan is het belangrijk dat u die vaccinatie haalt.
Infectieradar deelnemers hebben klachten van een acute luchtweginfectie als ze hoesten, keelpijn hebben, kortademig zijn, een loopneus of een verstopte neus hebben doorgegeven.
Bron grafiek: Infectieradar RIVM.
Het RIVM vraagt deelnemers aan het Infectieradar zelftestonderzoek een corona zelftest te doen als zij klachten hebben die passen bij corona of bij een andere luchtweginfectie, zoals hoesten, keelpijn, kortademigheid, een loopneus of een verstopte neus. Een deel van deze mensen wordt gevraagd om ook een neus- en keelmonster op te sturen naar het RIVM. Het RIVM onderzoekt of dit monster het coronavirus, een griepvirus of een verkoudheidsvirus bevat. Het merendeel van deze mensen met klachten heeft hiervoor niet de huisarts bezocht.
Let op: de lijn in de grafiek is het totale aantal geteste monsters. Iemand kan meerdere infecties tegelijk hebben. Hierdoor kunnen de gestapelde percentages in de grafiek een hoger percentage monsters positief aangeven, dan in werkelijkheid het geval is. Nog niet alle monsters die de afgelopen week zijn opgestuurd zijn al getest. Deze uitslagen zullen volgende week worden aangevuld.
Bron grafiek: RIVM en Peilstations participerend in Nivel Zorgregistraties eerste lijn.
Bij een steekproef van de personen die de huisarts bezoeken met een luchtweginfectie worden monsters afgenomen voor de landelijke respiratoire surveillance. Dit wordt gedaan door huisartsenpraktijken die deelnemen aan de Peilstations van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Zo’n 140 huisartsenpraktijken bemonsteren wekelijks een aantal mensen met een acute luchtweginfectie. Bij een deel van deze personen is de luchtweginfectie een griepachtig ziektebeeld. Iemand heeft een griepachtig ziektebeeld als de klachten plotseling opkomen, koorts heeft en één van de volgende klachten heeft: hoesten, neusverkoudheid, rauwe keel, hoofdpijn, spierpijn, of pijn op de borst. De resultaten van deze personen met een griepachtig ziektebeeld zijn op de griepwebpagina te vinden.
Door een lage hoeveelheid virus kan het in enkele gevallen voorkomen dat het rhinovirus en het enterovirus niet van elkaar te onderscheiden zijn. Hierbij is het niet te bepalen of rhinovirus of enterovirus allebei voorkomen, of één van de twee. Daarom wordt deze uitslag in de grafiek als Rhino/Enterovirus weergegeven.
Let op: de lijn in de grafiek is het totale aantal geteste monsters. Iemand kan meerdere infecties tegelijk hebben. Hierdoor kunnen de gestapelde percentages in de grafiek een hoger percentage monsters positief aangeven, dan in werkelijkheid het geval is.