Binnenlandse signalen

2 patiënten met meningokokkenziekte serogroep W in huishouden

In december 2018 werden 2 volwassenen met meningokokkenziekte serogroep W uit 1 huishouden 1 dag na elkaar opgenomen in het ziekenhuis. Met onderzoek werd het fijntype P1.5,2:F1-5 aangetoond, wat veel lijkt op het fijntype dat de huidige uitbraak van meningokokkenziekte W veroorzaakt (P1.5,2:F1-1). Sinds 2005 is 1 andere patiënt gemeld - in 2018 - met meningokokkenziekte W:P1.5,2:F1-5.. De 2 patiënten uit het huishouden kregen geen antibioticaprofylaxe omdat ze vrijwel tegelijkertijd ziek waren geworden. Conform de richtlijn Meningokokkenziekte van de Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI Landelijke coördinatie infectieziektebestrijding (Landelijke coördinatie infectieziektebestrijding)) van het RIVM, kregen de contactpersonen van de 2 patiënten profylaxe. Dit is het eerste gemelde cluster van meningokokkenziekte W in Nederland. In het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Zweden zijn kleine clusters beschreven van meningokokkenziekte serogroep W in respectievelijk een verpleeghuis, universiteit en een Jamboree. (Bronnen: NRLBM Nederlands Referentie Laboratorium voor Bacteriële Meningitis (Nederlands Referentie Laboratorium voor Bacteriële Meningitis), RIVM, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst), Puleston et al. Eurosurv 2012, Bassi et al. Eurosurv 2017, Lucidarme et al. Eurosurv 2016, LCI-richtlijn Meningokokken)

Buitenlandse signalen

Mazelen in Europa

In 2018 werd bij 82.586 mensen in Europa mazelen vastgesteld. Dit is bekend gemaakt door de World Health Organization (WHO World Health Organization (World Health Organization)).  64% werd gemeld door Oekraïne en 15% vanuit landen in de EU Europese Unie (Europese Unie)/EEA (Figuur 1). In landen die gegevens over ziekenhuisopname meldden werd 61% van de mazelenpatiënten in het ziekenhuis opgenomen. 72 kinderen en volwassenen zijn overleden. Het aantal mensen dat in 2018 mazelen heeft gehad in Europa is daarmee het hoogste in de afgelopen 10 jaar.

Figuur 1. Meldingsrate van mazelen (per miljoen inwoners) per land in de EU/EEA, 1 januari 2018 t/m 31 december 2018. Bron: ECDC.

Ook in 2019 worden patiënten met mazelen gemeld. De meesten in Oost-Europa: ˃15.000 patiënten in Oekraïne en er worden uitbraken gemeld in onder andere Roemenië, Georgië en Rusland.Begin februari maakten de Franse Gezondheidsautoriteiten bekend dat in Val Thorens, een populair wintersportgebied, in korte tijd 18 mensen besmet raakten met mazelen. Half februari waren er al ≥ 24 patiënten. Het zou vooral gaan om seizoenswerkers, maar de Deense gezondheidsautoriteiten meldden dat ook 2 Denen die het gebied bezochten ziek waren geworden.Volgens de laatste berekeningen van de WHO-UNICEF United Nations International Children's Emergency Fund (United Nations International Children's Emergency Fund) van de vaccinatiegraad van mazelen in Europa, blijkt dat slechts 4 landen (Hongarije, Portugal, Slowakije en Zweden) een vaccinatiegraad hebben van ≥ 95% voor de tweede vaccinatie tegen bof, mazelen en rodehond. Dit betekent dat, gezien de huidige circulatie van mazelen in Europa, de trend van de afgelopen jaren en de suboptimale vaccinatiegraad, er een groot risico is op doorgaande transmissie van mazelen. (Bronnen: WHO , ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control), Media, SSI)

Dengue op La Réunion

Op het eiland La Réunion in de Indische Oceaan, in de buurt van Madagascar zijn tussen 1 januari en 3 februari 476 patiënten met dengue gemeld veroorzaakt door serotype 2 (DENV denguevirus (denguevirus)-2). Dit aantal is hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Op het eiland wonen 800.000 mensen. Sinds het begin van de uitbraak in 2018 is bij 7.346 patiënten dengue vastgesteld. De Landelijke Coördinatie Reizigersadvisering (LCR Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering)) adviseert reizigers naar La Réunion om zich overdag tegen muggen te beschermen. (Bronnen: Sante Publique France, ARS).

 

Dengue op Jamaica

Op 3 januari 2019 meldde het Jamaicaanse contactpunt voor de internationale gezondheidsregeling (IGR) aan de WHO een stijging van het aantal patiënten met dengue. In de eerste 3 weken van 2019 werden 339 waarschijnlijke en bevestigde denguebesmettingen gemeld. 6 patiënten zijn overleden (Figuur 3). Eind 2018 werd het grootste aantal besmettingen gemeld uit de plaatsen Kingston en Saint Andrew Parish. De meeste meldingen in 2019 kwamen uit Saint Catherine Parish. Laboratoriumonderzoek heeft aangetoond dat denguevirustype 3 (DENV3 dengue virus 3 (dengue virus 3)) circuleert.Vorig jaar werden 986 patiënten met dengue gemeld (voornamelijk in de periode van week 36-52). Hiervan overleden 13 patiënten. In 2017 werden 215 patiënten gemeld waarvan 6 overleden. Ook in 2016 was er een dengue-uitbraak, met 2.297 patiënten. Toen circuleerden DENV3 en DENV4 dengue virus 4 (dengue virus 4).

In januari 2019 meldden ook andere landen in het Caribisch gebied, zoals Guadeloupe, Martinique en Saint Martin (het Franse gedeelte van St. Maarten), een toename van dengue. Op Saint Martin en Guadeloupe circuleert momenteel DENV1 dengue virus 1 (dengue virus 1) St. Maarten Laboratory Services (SLS) ziet de laatste maanden regelmatig positieve dengue IgM immuunglobuline M (immuunglobuline M)’s. Volgens gegevens uit de syndroomsurveillance zijn er begin februari op geen van de Nederlandse eilanden aanwijzingen voor een verhoogde incidentie van arbovirale infecties. Dat sluit niet uit dat incidenteel deze infecties, waaronder dengue, wel kunnen worden gediagnosticeerd. (Bronnen: WHO Disease Outbreak News, St. Maarten Laboratory Services)

Figuur 2. Aantal denguepatiënten en sterfgevallen per eerste ziekteweek, 1 januari 2018 tot 21 januari 2019, Jamaica. (*n=1.325, totaal aantal mogelijke/ waarschijnlijke/bevestigde besmettingen). (Bron: Jamaica Ministry of Health, gereproduceerd door PAHO Pan American Health Organization (Pan American Health Organization)/WHO)

Ebola-uitbraak in Noord-Kivu en Ituri, Democratische Republiek Congo

Sinds het begin van de ebola-uitbraak op 11 mei 2018 in de Democratische Republiek Congo (DRC) zijn tot en met 18 februari 2019 844 patiënten gemeld (779 bevestigde en 65 waarschijnlijk patiënten), waaronder 528 overleden patiënten (463 bevestigde en 65 waarschijnlijke patiënten) (Figuur 3). Er zijn 68 gezondheidswerkers geïnfecteerd. Patiënten worden gemeld vanuit 19 gezondheidszones in de provincies Noord-Kivu en Ituri. De huidige ebola-uitbraak is de grootste gemelde uitbraak in DRC tot nu toe, en de op 1 na grootste wereldwijd. Het ECDC heeft een update van de rapid risk assessment uitgebracht, vanwege de voortdurende transmissie van ebolavirus in stedelijke gebieden en de toename van het aantal gemelde patiënten in de afgelopen weken. Ook is een deel van de nieuwe patiënten niet eerder als contactpersoon geïdentificeerd. Dit benadrukt het belang van intensieve surveillance en toont aan hoe moeilijk de bestrijding is vanwege de slechte humanitaire en politieke omstandigheden. Het risico op onverwachte introductie van ebola in Europa via reizigers of hulpverleners wordt nog steeds als erg laag ingeschat. Nederlandse hulpverleners die terugkeren naar Nederland worden gemonitord. (Bron: ECDC RRA Rapid Risk Assessment (Rapid Risk Assessment), WHO)Figuur 3: Aantal waarschijnlijke (lichtgroen) en bevestigde (donkergroen) patiënten met ebolavirusinfectie en aantal meldende gezondheidszones (zwarte lijn) per week in Noord-Kivu en Ituri, DRC (week 31 2018 – week 5 2019). (Bron: ECDC RRA).

Figuur 3. Aantal waarschijnlijke (lichtgroen) en bevestigde (donkergroen) patiënten met ebolavirusinfectie en aantal meldende gezondheidszones (zwarte lijn) per week in Noord-Kivu en Ituri, DRC (week 31 2018 – week 5 2019). (Bron: ECDC RRA)

Circulatie van vaccine derived poliovirustype 1 in Papoea, Indonesië

In Indonesië is circulatie van vaccine derived poliovirustype 1 (cVDPV1) bevestigd. Genetisch gelinkte cVDPV1 isolaten werden gedetecteerd afkomstig van een patiënt met acute slappe verlamming met begin van de paralyse op 27 november 2018, en van een gezond contact met monsterafname op 24 januari 2019, in de provincie Papoea. Het Global Polio Eradication Initiative en partners ondersteunen de lokale gezondheidsautoriteiten bij het nemen van maatregelen. In 2014 was Indonesië poliovrij verklaard; de laatste patiënt kwam uit de provincie Aceh en werd gemeld in 2006.

Deze uitbraak in Papoea is niet gerelateerd aan de uitbraak in het aangrenzende Papoea-Nieuw-Guinea, waar sinds juni 2018 in totaal 26 patiënten met cVDPV1 uit 9 provincies zijn gediagnosticeerd. Naar aanleiding van de uitbraak in Papoea-Nieuw-Guinea had de Indonesische overheid in juli 2018 besloten om poliovaccinatie in Papoea te intensiveren door additionele vaccinatie samen met de reguliere mazelen-rubellavaccinatie. De polio vaccinatiegraad in Papoea was met 75% in 2017, relatief laag. Het LCR adviseert alle reizigers naar Indonesië DTP Dyfterie tetanus Polio (Dyfterie tetanus Polio)-vaccinatie volgens het huidige protocol; voor Papoea-Nieuw-Guinea geldt sinds september 2018 een polioverplichting. (Bronnen: Polioeradication.org, WHO, LCR)

Auteur

S. Mooij, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM

Correspondentie

Sofie Mooij