Vital4all

Met het project Vital4All willen we bijdragen aan een maatschappij waar mensen zo lang mogelijk gezond en vitaal blijven.  De vragen zijn onder meer: Hoe veranderen markers van chronische inflammatie, functioneren en vitaliteit over de levensloop? Wat verstaan ouderen zelf onder vitaliteit? Wat zijn aangrijpingspunten voor verbetering van vitaliteit in onze verouderende populatie, waar met een public health aanpak op ingezet kan worden, en staan de ouderen daarvoor open?  Vitaliteit wordt vaak omschreven als ‘het vermogen te kunnen doen wat je wilt doen’. We combineren een moleculaire, mensgerichte en maatschappijgerichte aanpak.

1. De moleculaire aanpak: We onderzoeken het verouderende immuunsysteem door bestudering hoe markers van inflammatie veranderen over de levensloop en de relatie daarvan met gezondheid en vitaliteit. Hiervoor gebruiken we onder meer bloedsamples van de Doetinchem Cohort Studie.
2. De mensgerichte aanpak: We bestuderen de verandering in functioneren en aspecten van vitaliteit over de levensloop, en onder meer de rol van leefgewoonten. Hiervoor worden de gegevens van de vragenlijsten en het lichamelijk onderzoek van de Doetinchem Cohort Studie gebruikt.
3. De maatschappelijke aanpak: we onderzoeken opvattingen van mensen van middelbare en oudere leeftijd over vitaliteit, en de bruikbaarheid van het concept vitaliteit voor public health.

Wat is een gezond microbioom?

Het microbioom van de darmen lijkt grote invloed op de gezondheid te hebben en onderzoek hiernaar biedt nieuwe inzichten in ziekteprocessen en mogelijkheden voor preventie. Grootschalig onderzoek naar het geheel aan micro-organismen in de darmen in relatie tot gezondheid bij mensen in de algemene bevolking is een jong onderzoeksveld. De centrale vraag is: wat is een gezond microbioom? 

In ronde 7 van de Doetinchem Cohort Studie (DCS) (2018-2023) is bij een deel van de deelnemers ontlasting verzameld en opgeslagen bij -80 graden Celsius. 

In 2023/2024 werken we aan:

• Het opwerken van DNA deoxyribonucleic acid (deoxyribonucleic acid) uit ca. 1000 ontlasting-monsters DCS en sequencen van het microbioom. 
• Een verkennende analyse naar de associatie tussen leefstijl en microbioom, en microbioom en gezondheid.

Hierbij werken we samen met RIVM onderzoekers die alles weten van microbioom (van darmen en van luchtwegen) in relatie tot immuunsysteem en infectieziekten op basis van het grootschalige PIENTER-project.

Bijdrage aan onderzoek naar Coronavaccinatie

Dit extra onderzoek bij de deelnemers van de DCS naar de afweer door vaccinatie tegen het coronavirus heet VIDO: Vaccinaties tegen het coronavirus en Immuniteit binnen het Doetinchem Onderzoek. Deelnemers uit de DCS ontvingen begin maart 2021 een uitnodiging om mee te doen aan het onderzoek. Deelname is uiteraard geheel vrijwillig. Het onderzoek loopt circa 12 maanden dus ongeveer tot voorjaar 2022.

De coronavaccinatie beschermt mensen tegen ziekte die wordt veroorzaakt door het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome (severe acute respiratory syndrome)-CoV coronavirus (coronavirus)-2. Het is alleen nog niet duidelijk hoe de afweer wordt opgebouwd, hoe lang mensen beschermd zijn en hoe verschillend mensen reageren. Van de deelnemers aan de DCS weten we al heel veel over hun gezondheid – over een periode van meer dan 30 jaar, dus dat levert extra waardevolle informatie op. 

Door middel van dit onderzoek kunnen we een goed beeld krijgen van de afweer die de vaccinaties tegen het coronavirus opwekken bij mensen boven de 50 jaar en welke rol bestaande gezondheidsproblemen daarbij  spelen. Het RIVM zal een soortgelijk onderzoek ook doen bij mensen onder de 50 jaar, in andere regio’s van het land.

1 grote en 2 kleinere studies

Het grootste deel van de deelnemers aan de DCS zal gevraagd worden voor VIDO. De deelnemers van twee andere studies binnen de DCS, DAO en VIVO, zullen een aparte uitnodiging krijgen en gevraagd worden om op een aantal momenten naar de, voor hen bekende, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) locatie te komen, voor uitgebreider onderzoek. In de lopende VIVO studie kan de afweer tegen de Pneumokokkenvaccinatie (bacteriën) en die tegen het coronavirus (een nieuw virus) met elkaar worden vergeleken.  Het vervolg op de DAO studie is de VOCAAL studie (Vaccinatie van Ouderen tegen Corona en cellulaire Afweer voor de Lange termijn). Bij de mensen die hieraan meedoen willen we kijken naar hoe goed de cellen van het immuunsysteem het virus bestrijden. 

Onderzoek naar Pneumokokkenvaccinatie (VIVO)

In het najaar van 2020 is, naast de jaarlijkse griepvaccinatie, een pneumokokkenvaccinatie aangeboden aan ouderen van 73-79 jaar. Bij de deelnemers aan de DCS die in deze leeftijdsgroep vallen is tegelijkertijd een onderzoek gestart naar de immuniteit. 

De vaccinatie tegen de Pneumokokken bacterie die longontsteking kan veroorzaken, is in 2020 voor het eerst toegevoegd aan het Rijks Vaccinatie Programma. De vaccinatie wordt door de huisarts gegeven. 

Het RIVM onderzoekt hoe de effecten van veroudering het afweersysteem beïnvloeden en hoe het afweersysteem reageert op de vaccinaties. Dit extra onderzoek heet VIVO: Vaccinaties, Immuniteit en VerouderingsOnderzoek. Deelname aan het onderzoek bestaat uit vier bezoeken verspreid over 2 jaren, waarbij vier keer bloed, drie keer speeksel en twee keer een korte vragenlijst wordt afgenomen.

Immuniteit en veroudering (DAO)

Het immuunsysteem gaat minder goed werken als mensen ouder worden. Het lichaam heeft echter een goed werkend immuunsysteem nodig om goed te reageren op vaccinatie (het effect van vaccinatie hangt af van hoe goed het immuunsysteem werkt). Onderzoek naar het effect van veroudering op het immuunsysteem wordt al wat langer gedaan, ook binnen de DCS. Zo is in 2016/2017 de zogenaamde DAO studie uitgevoerd naar veroudering van het immuunsysteem. DAO staat voor Doetinchem studie Afweer en Ouder worden. Een klein deel van de deelnemers is daarvoor uitgenodigd.

Biomonitoring van cadmium en lood in een Nederlands cohort

Elke dag komen we in aanraking met chemische stoffen. Deze blootstelling kan plaatsvinden doordat deze stoffen voorkomen in bijvoorbeeld ons voedsel, de lucht en ons drinkwater. De mogelijke blootstelling aan een chemische stof kan worden gemeten in het menselijk lichaam. Dan wordt de stof gemeten in bijvoorbeeld urine, bloed of haar. Dit type onderzoek heet humane biomonitoring. Het RIVM heeft bij 300 volwassenen uit de DCS onderzoek gedaan naar de blootstelling aan cadmium en lood. De blootstelling bleek gemiddeld lager dan in andere Europese studies en er kon tevens geen schadelijke effect op de nieren gemeten worden.