Webwinkels, drogisterijen en apotheken bieden vaak een ruim assortiment (zelf)testen aan. Voor deze testen is lichaamsmateriaal, zoals bloed, urine of speeksel nodig.
Soorten zelftesten
Er zijn veel verschillende soorten (zelf)testen. De bekendste is de zwangerschapstest. Maar er zijn ook cholesteroltesten, glutenintolerantietesten, zelftesten voor diabetes en diverse soa (seksueel overdraagbare aandoening)-testen.
Hoe werken zelftesten?
U verzamelt het lichaamsmateriaal dat nodig is. Bijvoorbeeld een flesje urine, wat spuug of een druppel bloed. Vervolgens doet u wat er in de gebruiksaanwijzing staat. Vaak krijgt u snel de uitslag te zien. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een zwangerschapstest of cholesteroltest.
Er zijn ook testen waarbij een deskundige nodig is. U neemt de test dan thuis af en stuurt deze op naar een laboratorium. Een deskundige onderzoekt het daar. U krijgt de uitslag na een paar dagen of weken thuis gestuurd. Voorbeelden zijn testen voor blaasontsteking, seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s), allergie en coeliakie (glutenintolerantie) en DNA (deoxyribonucleic acid)-testen.
Voor een DNA-test (ook wel genetische of erfelijkheidstest) wordt speeksel of wangslijm gebruikt. Met een DNA-test kunt u onder andere onderzoeken of uw familie echt uw familie is. Dit heet een verwantschapstest. Ook kunt u laten onderzoeken waar u en uw (verre) voorouders vandaan komen; een DNA-onderzoek naar afstamming. Een DNA-test kan ook de kans op sommige ziektes voorspellen. Meer informatie over DNA-testen die u via internet kunt doen vindt u op de website erfelijkheid.nl.
Testen voor kanker of ernstige onbehandelbare ziektes gaan in Nederland altijd via de huisarts of specialist. Gezondheidstests voor deze ziekten zijn verboden volgens de Wet op het Bevolkingsonderzoek. Hiervoor is namelijk een vergunning nodig. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor de test naar prostaatkanker. De PSA (Prostaat Specifiek Antigeen) (Prostaat Specifiek Antigeen) bloedtest kan de kans op prostaatkanker bij mannen vaststellen. U overlegt met uw huisarts of er een goede reden bestaat om deze test uit te laten voeren. Dit gaat vaak samen met ander onderzoek. Meer informatie hierover vindt u op de website van thuisarts.nl.
Het is bij een zelftest belangrijk dat u de gebruiksaanwijzing goed leest voordat u de test gebruikt. Als zelftesten niet precies op de goede manier worden uitgevoerd, kan het zijn dat het resultaat niet betrouwbaar is. Heeft u vragen over de uitslag van de test en wat dat voor u betekent? Neem dan contact op met uw huisarts.
Gezondheidsklachten
Er is geen garantie dat de uitslag van een zelftest klopt. Als u gezondheidsklachten heeft of zich zorgen maakt en wilt weten of u iets mankeert, dan raadt het RIVM u aan om een afspraak te maken met uw huisarts.