Het RIVM rapporteert wekelijks het aantal totaal gerapporteerde sterfgevallen op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Op basis van het aantal gemelde sterfgevallen schat het RIVM of er sprake is van incidentele oversterfte. Dat betekent dat er meer mensen overlijden in een bepaalde periode dan verwacht op basis van de sterftecijfers in voorgaande jaren. Eerdere incidentele sterftepieken worden uitgesloten voor het bepalen van de verwachte sterfte. Vaak valt oversterfte samen met een bijzondere gebeurtenis. Zoals een griepepidemie, een hitte- of koudegolf of de COVID-19 pandemie. Over de afgelopen vijf jaar (2020–2024) was het gemiddelde aantal sterfgevallen in Nederland 3.263 per week. Meer achtergrondinformatie over deze sterftemonitoring staat in het document 'Zicht op luchtweginfecties winter 2024/2025 - achtergronden en methoden' (alleen beschikbaar in het Engels). De wekelijks gemelde sterfte bevat geen informatie over doodsoorzaken.

Oversterfte in zeven weken van het luchtwegseizoen 2024/2025

Tijdens het respiratoir (luchtweg) seizoen van 2024/2025 (van week 40 in 2024 tot en met week 20 in 2025) werd in 7 van de 33 weken oversterfte waargenomen. Deze periode liep van week 2 tot en met week 9 van 2025, met uitzondering van week 3 waarin er geen sprake was van oversterfte. De periode van oversterfte in het seizoen 2024/2025 overlapte grotendeels met de griepepidemie (waarbij influenzatype A dominant was) van week 3 t/m 11.  De oversterfte tijdens het respiratoir seizoen 2024/2025 was het hoogst onder mensen van 80 jaar en ouder.

In week 8 van 2025 was de oversterfte het hoogst. In die week overleden in totaal 4104 mensen, 594 sterfgevallen meer dan verwacht op basis van voorgaande jaren. Deze oversterfte was iets hoger dan tijdens de piekweek in het respiratoir seizoen 2023/2024, toen de oversterfte 551 was. De oversterftepiek was echter aanzienlijk lager dan tijdens de COVID-19-pandemie (2020 t/m 2023). Toen overleden in de piekweken 14, 1, 48 en 51 respectievelijk 2.139, 1.076, 1.296 en 885 personen meer dan verwacht.  Tijdens de verheffingen van het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome (severe acute respiratory syndrome)-CoV-2 (het virus dat de ziekte COVID-19 veroorzaakt) in de zomer (week 24 t/m week 32) en herfst (week 36 tot en met 46) van 2024 werd er, voor het eerst in de periode na de pandemie, geen significante incidentele oversterfte waargenomen. 

Totale oversterfte in de afgelopen respiratoire seizoenen

Tijdens de 33 weken van het respiratoir seizoen van 2024/2025 was de totale oversterfte 926. Deze oversterfte was lager dan in de respiratoire seizoenen 2020/2021 tot en met 2023/2024; in een groot deel van die respiratoire seizoenen heerste de COVID-19-pandemie nog en bedroeg de totale oversterfte respectievelijk 15.299, 13.180, 7.130 en 4.347. Ook was er in het afgelopen respiratoir seizoen minder oversterfte dan in de vijf seizoenen vóór de COVID-19-pandemie (gemiddeld 7.285 oversterfte per respiratoir seizoen van 2014/2015 tot en met 2018/2019).

Totale sterfte tijdens de griepepidemie

Tijdens de 9 weken van de griepepidemie was de totale oversterfte 3.342. Dit is iets hoger dan in de griepepidemie van voorgaand jaar (2.073 in 2023/2024) maar lager dan in de twee jaren daarvoor (5.593 in 2022/2023, en 3.686 in 2021/2022).

Tabel 1. Totale aantal oversterfte van juli tot en met juni en binnen de griepepidemieën van 2015/2016 tot en met 2024/2025.

*COVID-19-pandemie in Nederland. De COVID-19-epidemie begon in maart 2020. De WHO World Health Organization (World Health Organization ) verklaarde op 5 mei 2023 het einde van de pandemie. **Voor de periode van juli tot juni 2024/2025 is de oversterfte berekend tot en met week 24 2025 (9 - 15 juni 2025) en dus nog niet helemaal compleet.

Figuur 1. Waargenomen en verwachte ('baseline') wekelijkse aantal sterfgevallen van juli tot en met juni 2025 naar week van overlijden. (Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek)

Legenda:

• Zwarte lijn: waargenomen aantal sterfgevallen per week
• Oranje vlakken: Weken van griepepidemie
• Roze vlakken: COVID-19-verheffingen in Nederland. De COVID-19-epidemie begon in maart 2020. De WHO verklaarde op 5 mei 2023 dat de pandemie ten einde was.
• Blauwe lijn: Het aantal sterfgevallen dat het RIVM als baseline hanteert. Dit is gebaseerd op cijfers uit voorgaande 5 jaren, waarbij sterftepieken zijn uitgesloten. Het gaat hierbij om de 25% hoogste wekelijkse sterftecijfers van de afgelopen vijf jaar en de 20% hoogste sterftecijfers in juli en augustus. De berekening maakt gebruik van een lineair regressiemodel met een lineaire tijdstrend en sinus/cosinus-termen om mogelijke seizoensschommelingen te beschrijven.
• Blauwe band: de spreiding in de verwachte sterfte. De bovengrens van de band is de baseline sterfte plus twee standaarddeviaties ten opzichte van de baseline. De ondergrens van de band is de baseline sterfte min twee standaarddeviaties ten opzichte van de baseline. Dit betekent dat 95% van de wekelijkse sterftecijfers van de afgelopen vijf jaar (met uitzondering van de pieken) in de band zat. Als de zwarte lijn boven de blauwe band uitkomt, overleden er meer mensen dan verwacht.

Figuur 2. Historische trends: waargenomen en verwachte ('baseline') wekelijkse aantal sterfgevallen van juli 2015 tot en met juni 2025 naar week van overlijden. (Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek)

Legenda:

• Zwarte lijn: waargenomen aantal sterfgevallen per week
• Oranje vlakken: Weken van griepepidemie
• Roze vlakken: COVID-19-verheffingen in Nederland. De COVID-19-epidemie begon in maart 2020. De WHO verklaarde op 5 mei 2023 dat de pandemie ten einde was.
• Blauwe lijn: het aantal sterfgevallen dat het RIVM als baseline hanteert. Dit is gebaseerd op cijfers uit voorgaande jaren, waarbij verheffingen zijn uitgesloten. Dit is gebaseerd op cijfers uit voorgaande 5 jaren, waarbij sterftepieken zijn uitgesloten. Het gaat hierbij om de 25% hoogste sterftecijfers van de afgelopen vijf jaar en de 20% hoogste sterftecijfers in juli en augustus. De berekening maakt gebruik van een lineair regressiemodel met een lineaire tijdstrend en sinus/cosinus-termen om mogelijke seizoensschommelingen te beschrijven.
• Blauwe band: de spreiding in de verwachte sterfte. De bovengrens van de band is de baseline sterfte plus twee standaarddeviaties ten opzichte van de baseline. De ondergrens van de band is de baseline sterfte min twee standaarddeviaties ten opzichte van de baseline. Dit betekent dat 95% van de wekelijkse sterftecijfers van de afgelopen vijf jaar (met uitzondering van de pieken) in de band zat. Als de zwarte lijn boven de blauwe band uitkomt, overleden er meer mensen dan verwacht.