Het RIVM adviseert om de concentraties PFAS (Per- en polyfluoralkylstoffen ) in drinkwater in delen van Nederland de komende jaren te verlagen. Het gaat om drinkwater dat van rivierwater wordt gemaakt. Bij ruim de helft van de metingen in dit drinkwater is de concentratie hoger dan het RIVM adviseert. Bij drinkwater van grondwater is dat het geval voor 1 op de 10 metingen. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM. Het verlagen van deze concentratie is nodig om ervoor te zorgen dat het aandeel PFAS dat mensen via drinkwater binnenkrijgen niet te groot wordt. Het drinken van kraanwater is verantwoord. Het RIVM gaat onderzoek doen naar de meest effectieve maatregelen om de totale blootstelling aan PFAS in Nederland te verlagen.
Concentratie PFAS (Per- en polyfluoralkylstoffen ) in drinkwater
Het RIVM adviseert dat mensen via drinkwater niet meer PFAS binnenkrijgen dan 20 procent van de gezondheidskundige grenswaarde. De reden hiervoor is dat mensen de overige 80 procent via andere bronnen kunnen binnenkrijgen. Bij ruim de helft van de metingen in drinkwater van rivierwater is dit aandeel nu hoger dan 20 procent van de gezondheidskundige grenswaarde. Met name in West-Nederland wordt drinkwater vooral van rivierwater gemaakt. De overschrijding geldt ook voor 1 op de 10 metingen in drinkwater van grondwater. Grondwater is voor de rest van Nederland de belangrijkste bron voor drinkwaterproductie.
Totale inname PFAS moet omlaag
De hoeveelheid PFAS die mensen in Nederland binnenkrijgen via alléén drinkwater ligt beneden de gezondheidskundige grenswaarde. Het RIVM vindt het daarom verantwoord om kraanwater te blijven drinken. Maar samen met voedsel krijgen mensen in Nederland wel teveel PFAS binnen. Daarnaast krijgen we ook via de lucht en consumentenproducten PFAS binnen. Eerder onderzoek van het RIVM toonde aan dat de concentraties PFAS in Nederlandse rivieren relatief hoog zijn. Ook zijn op sommige plaatsen relatief veel PFAS aanwezig. Bijvoorbeeld rond Chemours (Dordrecht) en bij zelfgevangen vis, schelpdieren en zeegroenten uit de Westerschelde. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat PFAS schadelijker zijn voor de gezondheid dan eerder gedacht. Het is dus belangrijk dat mensen in totaal minder PFAS binnenkrijgen.
RIVM doet onderzoek in PFAS-programma
PFAS komen overal voor, breken nauwelijks af en zijn moeilijk te verwijderen uit water en het milieu. Daardoor blijven ze nog lang in onze leefomgeving aanwezig. Het RIVM gaat in de komende jaren daarom onderzoek doen naar de meest effectieve maatregelen om de blootstelling aan PFAS in Nederland te verlagen. Eerst moet de kennis over PFAS blootstelling actueel zijn. Daarna kan onderzocht worden welke maatregelen (kosten)effectief zijn. Door dit op lange termijn te monitoren kan ook het effect van deze maatregelen onderzocht worden.
Over PFAS
PFAS zijn stoffen die door de mens gemaakt zijn. Ze komen van nature niet voor in voedsel of drinkwater. De stoffen zijn in onze leefomgeving gekomen door uitstoot van fabrieken en gebruik van producten met PFAS. Bijvoorbeeld door het gebruik in brandblusmiddelen. Daardoor zijn PFAS ook in voedsel en drinkwater terecht gekomen.
Mensen in Nederland krijgen via voedsel en drinkwater meer PFAS binnen dan de gezondheidskundige grenswaarde. Deze waarde geeft aan hoeveel iemand maximaal van een stof binnen mag krijgen, zonder dat dit gevolgen heeft voor zijn gezondheid. Deze waarde wordt in risicobeoordeling gebruikt en heeft geen wettelijke status.
Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek blijkt dat PFAS schadelijker zijn voor de gezondheid dan eerder werd gedacht. Als mensen over een lange periode kleine hoeveelheden PFAS binnen krijgen, kan dit een negatief effect hebben op het immuunsysteem. Het immuunsysteem beschermt het lichaam tegen ziekten. Als dat minder goed werkt kunnen mensen sneller of vaker ziek worden. Of dat ook echt gebeurt is niet te zeggen.
Minder PFAS
Het is belangrijk ervoor te zorgen dat er minder PFAS in de leefomgeving terechtkomen. Het RIVM werkt in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat mee aan een Europees voorstel om het gebruik en de productie van PFAS aan banden te leggen.