Het RIVM doet onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek naar de drinkwatervoorziening in Nederland. Samen met andere organisaties bewaakt het RIVM de drinkwaterkwaliteit, om er voor te zorgen dat er ook in de toekomst voldoende schoon drinkwater beschikbaar is.
De taak van het RIVM
Het RIVM heeft op basis van de Drinkwaterwet de taak om onderzoek te doen naar de beschikbaarheid en veiligheid van drinkwater en hierover te rapporteren. Het gaat bijvoorbeeld om de kwaliteit van drinkwater. Hiermee ondersteunt het RIVM ontwikkeling en uitvoering van beleid, zodat de volksgezondheid en het milieu kunnen worden beschermd.
Wat houdt het drinkwateronderzoek in
Het RIVM beheert en analyseert de water kwaliteitsgegevens van alle drinkwaterbedrijven. Deze informatie gebruikt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in de jaarrapportage drinkwaterkwaliteit. De ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) controleert of drinkwaterbedrijven zich aan de regels houden uit de Drinkwaterwet.
Ook adviseert het RIVM aan welke kwaliteitsnormen drinkwater moet voldoen. Als er een nieuwe stof gevonden wordt in (bronnen van) drinkwater, dan leidt het RIVM hiervoor de richtwaarde af. Deze richtwaarde geeft aan hoeveel van deze stof in het water mag zitten, zodat het drinken van dit water veilig is en geen negatieve gevolgen heeft voor de gezondheid.
Het RIVM doet dit op verzoek van het Ministerie van IenW (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ) of de ILT (zie infographic Kraanwater in Nederland).
Rol van het RIVM bij onverwachte gebeurtenissen
Het RIVM is beschikbaar bij onverwachte gebeurtenissen die de drinkwatervoorziening in gevaar kunnen brengen. Het RIVM maakt daarbij gebruik van moderne laboratoria. Is er een ongeval met chemische, biologische, radiologische of nucleaire stoffen dan kan de Milieuongevallen Dienst (MOD) ingezet worden.
Samenwerking met organisaties
Daarnaast heeft het RIVM een sterk nationaal (kennis)netwerk en werkt samen met waterschappen, drinkwaterbedrijven, drinkwaterlaboratoria, universiteiten , onderzoeksorganisatie KWR en kwaliteitsorganisaties KIWA, en NEN (Nederlandse norm ).
Wetenschappelijke kennis inzetten bij actuele maatschappelijke vragen
Het RIVM zet de wetenschappelijke kennis over drinkwater ook in voor actuele maatschappelijke vragen zoals:
- Onderzoek naar manieren om ervoor te zorgen dat mensen in Nederland minder in aanraking komen met PFAS, onder meer via drinkwater;
- Onderzoek naar methoden om chemische en microbiologische risico's voor drinkwaterbereiding zo vroeg mogelijk te herkennen;
- Onderzoek naar beschikbaarheid van water en mogelijke drinkwatertekorten nu en in de toekomst, bijvoorbeeld door klimaatverandering;
- Onderzoek naar alternatieve drinkwaterbronnen zoals regenwater of brak grondwater;
- Onderzoek naar drinkwaterbesparing door het stimuleren van gedragsverandering
Ga naar infographic Kraanwater in Nederland is veilig en gezond: Hoe weten we dat?
Wat doet het RIVM internationaal?
Internationaal heeft het RIVM een uitgebreid netwerk en werkt samen met Europese organisaties en onderzoeksinstellingen, zoals de EU (Europese Unie) en WHO (World Health Organization ).
Voor de WHO is het RIVM het Collaborating Centre for Risk Assessment of Pathogenen in Food and Water en betrokken bij het Protocol on Water and Health. Binnen de EU draagt het RIVM bij aan de uitvoering en ontwikkelingen van de Europese Drinkwaterrichtlijn en neemt deel aan bijeenkomsten van de European Drinking Water regulators (ENDWARE). Dit is een informeel netwerk van Europese beleidsmakers en hun technische experts. Landen wisselen kennis uit met betrekking tot het drinkwaterbeleid.
Het EU-project PROMISCES ontwikkelt strategieën om de circulaire economie op een veilige manier te stimuleren, zonder dat dit leidt tot uitstoot van schadelijke stoffen naar het milieu en drinkwater. Deze stoffen heten PMT-stoffen, omdat ze niet verdwijnen (Persistent) zich gemakkelijk verspreiden (Mobiel) en giftig (Toxisch) zijn. Het gaat bijvoorbeeld om maatregelen in de keten van productie tot aan drinkwaterzuivering.
Het RIVM werkt ook wetenschappelijk samen met universiteiten en kennisinstellingen. Zo vindt er uitwisseling plaats van expertise en de nieuwste wetenschappelijke inzichten.