Het Nivel heeft cijfers over het huisartsenbezoek voor 20 veelvoorkomende symptomen op een rij gezet. Hiervoor is gebruik gemaakt van surveillancegegevens van Nivel Zorgregistraties eerste lijn. Daarmee wordt de gezondheid van de jeugd tijdens de coronapandemie in kaart gebracht. Het gaat om symptomen als ademhalingsproblemen, depressieve gevoelens en moeheid. Hier bespreken we de resultaten over de periode van november en december 2021. Vergeleken met voorgaande jaren is een duidelijk verschil te zien in het aantal kinderen/jongeren dat naar de huisarts gaat voor ademhalingsproblemen, depressieve gevoelens en misselijkheid. Voor een totaaloverzicht van de resultaten van meetronde 2 zie ‘Kort-cyclisch cijferoverzicht Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19: 2e gegevensrapportage jeugd (november- december 2021)(PDF)’.
Afname van ademhalingsproblemen
Tussen juni en november 2021 was het wekelijkse aantal huisartsbezoeken voor benauwdheid telkens hoger in vergelijking met de andere jaren. In december is echter een daling te zien in benauwdheid onder jongeren. De laatste vijf weken van 2021 was het aantal bezoeken voor benauwdheid zelfs lager dan eind 2019. Hetzelfde patroon is te zien voor het aantal bezoeken voor een ‘piepende ademhaling’ en ‘andere symptomen luchtwegen’. Dit laatste symptoom keerde eind 2021 terug op het niveau van eerder dat jaar, toen het telkens lager was dan in 2019.
Wat opvalt is dat het bij al deze ademhalingsklachten vooral over 0- tot 4-jarigen gaat waarvoor de huisarts bezocht werd. Bij andere klachten zijn het juist de 15- tot 24-jarigen met een hoger huisartsbezoek. Dit verschil was er ook al wel voor de coronapandemie. De daling in ademhalingsproblemen in de laatste twee maanden van 2021 laat zien dat de eerdere piek in huisartsbezoek, die samen leek te hangen met de RS (respiratoir syncytieel) virus uitbraak, in de zomer voorbij is. Daarnaast was in de laatste maanden van 2021 minder sprake van zorggebruik voor ademhalingsklachten dan normaal. Mogelijk werd kwam dit door het uitblijven van andere infectieziekten door de vakantie en/of de coronamaatregelen, of door in de zomer opgebouwde immuniteit tegen RSV (Respiratoir Syncytieel Virus).
Vermoeidheidsklachten stijgen naar oude niveau
Terwijl het bezoek aan de huisarts voor moeheid eerder in het jaar lager dan normaal was, kwam het huisartsenbezoek in de laatste maanden van 2021 net zoveel voor als in 2019. Ook bij moeheid is te zien dat het bezoek aan de huisarts bij de leeftijdsgroep 15-24 jaar veel hoger lag dan bij de andere leeftijdsgroepen. Dit klopt met andere jaren. Ook was deze veel hoger onder vrouwen/meisjes dan onder mannen/jongens.
Meer jongeren met depressieve gevoelens
Bij huisartsbezoek voor depressieve gevoelens is een duidelijk verschil te zien met de vorige jaren. Het aantal bezoeken lag duidelijk hoger dan in 2019 en 2020. In november en december steeg dit nog verder. Deze stijging was er in deze maanden ook in 2019 en 2020, waardoor het verschil met eerdere jaren kleiner geworden is. De grootste piek tot nu toe vond plaats tijdens de avondlockdown in december 2021. Er was ook een piek in de winter van 2020-2021, toen er een avondklok gold. Het ging bij depressieve gevoelens bijna uitsluitend om de groep 15-24 jaar en betrof vooral vrouwen/meisjes. De vakantieperioden (kerstvakantie, zomervakantie) zijn ook heel goed terug te zien in de cijfers.
Aantal jongeren met plotselinge (hevige) stress of crisis terug naar normaal
Het aantal bezoeken aan de huisarts voor plotselinge (hevige) stress of een crisis is vergelijkbaar met 2019, het jaar voor de coronacrisis. Wel lag het eerder in het jaar (tot begin juli) vaker net boven deze lijn dan eronder. In november en december was dit kleine verschil grotendeels verdwenen.
Ook hier ging het zo goed als alleen om 15- tot 24-jarigen en vooral om vrouwen/meisjes.
Aantal jongeren met afwijkingen in reuk of smaak neemt af
Geur- of smaakverlies komt erg weinig voor. Het aantal huisartsbezoeken is stabiel laag voor alle jaren. Terwijl dit eerder in 2021 telkens iets hoger was dan voor corona (ondanks dat de aantallen en verschillen erg klein zijn), was dit in november en december niet meer het geval.
Bezoek aan huisarts voor misselijkheid neemt toe
Het huisartsenbezoek voor misselijkheid stijgt sinds oktober en valt hoger uit dan in eerdere jaren. In week 47 van 2021 werd het aantal van 30 bezoeken per 100.000 inwoners bereikt. Wel is in de laatste weken van december weer een daling te zien. Dit sluit aan bij eerdere jaren. Ondanks deze daling bleef het zorggebruik hoger dan in eerdere jaren. Misselijkheid kwam vaker voor bij de oudste leeftijdsgroep (15-24 jaar), en vaker bij vrouwen/meisjes dan bij mannen/jongens.
Bezoeken aan huisarts voor overige klachten gelijk
Het aantal jongeren dat met spierpijn, hartklachten, hartkloppingen, angstklachten, slaapproblemen, hoofdpijn, duizeligheid, geheugen -en concentratieproblemen bleef zo goed als gelijk. Meer informatie hierover is terug te vinden in: Feitenblad integrale gezondheidsmonitor COVID-19: 2e kort-cyclische gegevensrapportage jeugd.