In het speerpunt Gezondheidseconomie ontwikkelt het RIVM kennis om zo veel mogelijk gezondheid uit een euro te halen. We onderzoeken maatschappelijke kosten en baten en ontwikkelen instrumenten voor het maken van gezonde en duurzame keuzes. We bestuderen de werking van het zorgstelsel en doen voorstellen om het beter te laten functioneren

Chief Science Officer:prof.dr. Johan Polder

Het kost veel om mensen gezond te laten blijven of juist te genezen. Tegelijkertijd levert gezondheid ook weer welvaart op. Daarom is het belangrijk dat iedere euro die Nederland aan zorg besteedt zo veel mogelijk gezondheid oplevert. De overheid moet de juiste keuzes maken. Daarvoor is betrouwbare kennis nodig van de gezondheidseconomie. In het speerpunt Gezondheidseconomie ontwikkelt het RIVM die kennis. Het gaat dan bijvoorbeeld om de effecten van de economische crisis op gezondheid en zorg. Maar ook om de zorguitgaven en waarvoor die het beste ingezet kunnen als de economische groei tegenzit.

Met gedegen kennis over de maatschappelijke kosten en baten ontwikkelen we instrumenten die de overheid helpt bij het nemen van de juiste beslissingen. Ook bestuderen we het functioneren van het zorgstelsel. Zo onderzoeken we hoe de zorginkoop en het eigen risico het beste ingericht kunnen worden, met aandacht voor keuzegedrag en duurzaamheid.

Zo draagt het RIVM er aan bij dat de Nederlandse bevolking gezond oud kan worden en kan leven in een gezonde, duurzame en veilige omgeving.

Projecten

• ToxoSCAN
  Maatschappelijke Kostenbatenanalyse van preventie van Toxoplasmose
  In dit project bouwt het RIVM nieuwe kennis en vaardigheden op van het uitvoeren van Maatschappelijke Kostenbatenanalyses (MKBA maatschappelijke kosten-batenanalyse (maatschappelijke kosten-batenanalyse)’s). MKBA’s worden door de opdrachtgevers van het RIVM, vooral de ministeries, steeds meer gevraagd om vooraf te kunnen bepalen wat de kosten én baten zijn van een beleidsmaatregel. De kennisopbouw vindt plaats aan de hand van een voorbeeld dat een breed terrein van het RIVM bestrijkt, namelijk preventie van Toxoplasmose.

• Nudging
  De waarde van nudging
  Nudging staat voor vriendelijke duwtjes in de goede richting die mensen helpen om hun gedrag te veranderen, zónder dat dwang of een financiële prikkel wordt gebruikt. In dit project verkent het RIVM hoe nudging kan worden ingezet om een gezonde leefstijl en gezondheid te bevorderen.

• Beweegloterij
  Het voorkomen van uitstelgedrag door gebruik te maken van spijtaversie
  In de beweegloterij wordt nieuwe wegen verkend om mensen te stimuleren om gewicht te verliezen, door meer te bewegen en gezonder te eten en vooral ook door uitstelgedrag te voorkomen. Daarbij gaat het niet alleen om incidenteel gewichtsverlies, maar ook om een blijvend effect op de lange termijn.

• NeCo
  Buurt & Zorgkosten
  Om in Nederland een efficiënter gezondheidssysteem te bereiken, hebben beleidsmakers betrouwbare en toegankelijke informatie nodig over factoren die van invloed zijn op zorggebruik en zorgkosten. In dit project wordt de invloed van buurtkenmerken op zorggebruik en zorgkosten onderzocht.

• PACOMED
  De invloed van het eigen risico in de zorgverzekering op zorggebruik
  Een ‘eigen risico’ in de zorgverzekering is bedoeld om inefficiënt gebruik van zorg tegen te gaan. Het eigen risico kan ook negatieve consequenties hebben, omdat sommige mensen die wél zorg nodig hebben zich vanwege de kosten niet laten behandelen. In dit project worden onderzocht hoe verzekerden in hun keuze voor zorggebruik worden beïnvloed door het eigen risico.

• QALY’s Forgone
  Verloren QALY quality-adjusted life years (quality-adjusted life years)’s, het wegen van gezondheidsverlies en uitgaven aan zorg
  Veranderingen in gezondheid  worden gemeten in QALY’s:  Quality Adjusted Life Years. Bezuinigingen in de gezondheidszorg zijn een realiteit en kunnen een verlies van QALYs tot gevolg hebben. In dit project wordt onderzocht welke gezondheidsverliezen door de maatschappij geaccepteerd worden en welke niet. Daarmee kunnen beleidsmakers kiezen voor veranderingen in de gezondheidszorg die het minste weerstand opleveren bij betrokken partijen.

• SusHealthFood
  Duurzame voeding en gezondheid
  In Europa is ongeveer een derde van de emissie van broeikasgassen gerelateerd aan voedselconsumptie en -productie. Tegelijkertijd is een Westers voedingspatroon geassocieerd met negatieve effecten voor de volksgezondheid zoals obesitas, diabetes en de daarmee samenhangende zorgkosten. Het doel van dit project is om de relatie te onderzoeken tussen de milieu-impact van voedselconsumptie enerzijds en gezondheidsuitkomsten anderzijds, om zo ook bij te dragen aan een duurzaam voedingspatroon.

• ECOHEALTH
  De gevolgen van de economische crisis voor de gezondheid van individuen en gezinnen
  Een economische recessie kan verschillende gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals een toename in geestelijke gezondheidsproblemen en meer risicovol gedrag. Dit onderzoek richt zich op het identificeren van de impact van de huidige economische recessie op gezondheid, gezondheidsgedrag, zorggebruik en zorgkosten.

• ELIMS
  Schatting van effecten van hervorming van de langdurige zorg met nieuwe statistische methoden
  Onderzoekers in de gezondheidseconomie hebben gedetailleerde gegevens nodig over de gezondheidstoestand van de bevolking, om de effecten van hervormingen van de zorg op zorguitgaven te schatten. Die gegevens zijn er vaak niet of slechts voor een relatief kleine steekproef. In dit project wordt een methodologie ontwikkeld om effecten van hervormingen van de gezondheidszorg nauwkeuriger te schatten, door ontbrekende gezondheidsinformatie op een statistisch verantwoorde wijze aan te vullen.

• Fruit Buit
  Het maken van een gezonde keuze met een app
  Een methode om het eten van fruit (het maken van gezonde keuzes) met gedragsbeïnvloeding te stimuleren. De bedoeling is om mensen op het werk via een app fruit te laten bestellen voor de volgende dag.

• COST2HALE
  Kosteneffectieve maatregelen ter verbetering van de gezonde levensverwachting en afname van risico's
  Een inventarisatie van mogelijke interventies om de gezonde levensverwachting voor alle sociaal-economische groepen te laten stijgen met twee betaalbare levensjaren.