Kosteneffectieve maatregelen ter verbetering van de gezonde levensverwachting en afname van risico's (COST2HALE, S/121013), Staatsen, mw. drs. B.A.M. (Birgit)

Inleiding en motivatie

RIVM heeft als ‘gewaagd doel’ om de gezonde levensverwachting voor alle sociaaleconomische groepen te laten toenemen met twee betaalbare levensjaren. Zowel het milieu als het gezondheidsbeleid streeft naar een toename van de gezonde levensverwachting en het voorkomen van voortijdige sterfte door ongelukken, milieu- of voedselverontreiniging, leefstijl of uitbraken van infectieziekten. Het onderzoeksproject COST2HALE zal adviseren over de mogelijkheden om deze doelen te bereiken op een kosteneffectieve wijze, rekening houdend met politieke en maatschappelijke beperkingen. Vergelijking van de kosteneffectiviteit van interventies is moeilijk vanwege verschillen in aanpak en methoden. Een systematische en geharmoniseerde werkwijze is een vereiste om interventies op verschillende beleidsterreinen te kunnen vergelijken. COST2HALE ontwikkelt een ‘short-list’ van prioritaire interventies, rekening houdend met o.a. morele waarden en sociale aspecten (ongelijkheid). Het project is relevant voor zowel het Ministerie van IenM Infrastructuur en Milieu (Infrastructuur en Milieu)  als VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ), omdat het beleidsopties identificeert die tot gezondheidswinst leiden.  

Doel(en) en onderzoeksvragen

Het belangrijkste doel van dit project is om een consistente short-list te maken van de gezondheidseffecten en kosten van bestaande en nieuwe beleidsinterventies in de verscheidende domeinen (fysieke en sociale milieu, leefstijl, screening en vaccinatie en gezondheidszorg). Andere doelstellingen zijn het ontwikkelen van een geharmoniseerde benadering om ziektelast te berekenen, het prioriteren van beleidsmaatregelen gebaseerd op de effecten en kosten van interventies en het beschrijven van de wisselwerking van geselecteerde maatregelen met gezondheid en aspecten van welzijn.

Aanpak en methoden

We richten ons vooral op de vijf ziekten die het meest bijdragen aan de ziektelast, maar kijken ook naar o.a. infectieziekten. Als eerste stap ontwikkelen we een geharmoniseerde methode om ziektelast te berekenen, in samenspraak met RIVM- en internationale experts. Vervolgens ontwikkelen we een evaluatie-kader en een set van indicatoren (gezondheid, welzijn, risico’s) om interventies te beoordelen. Gebruik makend van key-experts en bestaande databases ontwikkelen we een overzicht van de meest effectieve maatregelen. We organiseren twee workshops met externe deskundigen om interventies te prioriteren en de effecten van geselecteerde maatregelen op gezondheid en welzijn vast te stellen. Als derde stap maken we een analyse van psychologische en gedragsmechanismen van eerdere beleidskeuzes. De resultaten worden besproken op een eindworkshop met beslissers en stakeholders. Op basis van alle bevindingen ontwikkelen we een advies over de beleidsopties om gezondheidswinst te realiseren.

Verwachte resultaten

COST2HALE zal een geharmoniseerde werkwijze en een ‘short-list’ van de meest effectieve interventies uit de verschillende domeinen opleveren. Het project zal kosteneffectieve maatregelen identificeren die bijdragen aan het realiseren van het gewaagde doel van RIVM. COST2HALE zal de internationale zichtbaarheid van het RIVM vergroten, aangezien kostenbaten analyses en geïntegreerde gezondheidseffect evaluaties belangrijke thema’s zijn voor o.a. de EU European Union (European Union ), WHO World Health Organization (World Health Organization ), EEA en OECD Organisation for Economic Co-operation and Development (Organisation for Economic Co-operation and Development). Het zal bijdragen aan een meer coherente beleidsadvisering door RIVM in een bredere beleidscontext.

Geplande producten

Een onderbouwde ‘short-list’ van prioritaire maatregelen als een basis voor ontwikkeling van beleid en RIVM-onderzoek; een kort rapport voor beleidsmakers over de mogelijkheden om gezondheidsbevorderings- en beschermingsdoelen te bereiken, met aandacht voor wisselwerkingen tussen gezondheidsindicatoren en welzijnsaspecten; Vier publicaties in wetenschappelijke tijdschriften; factsheets voor stakeholders.