Aanleiding en motivatie

Het RIVM heeft een belangrijke rol in de crisisbestrijding op het gebied van chemische en nucleaire rampen en op het gebied van de uitbraak van infectieziekten. Voor het verbeteren van de crisisbestrijding wordt de respons bij ongevallen en uitbraken stelselmatig geëvalueerd en worden ook oefeningen standaard geëvalueerd. Het blijkt echter dat bij evaluaties vaak dezelfde aanbevelingen terugkomen, wat doet vermoeden dat het lerend vermogen van de organisatie nog beperkt is. Een mogelijke verklaring is dat er dieperliggende tekortkomingen in de organisatie van de crisisbestrijding zijn, die niet naar voren komen in de standaard evaluaties en die daarom telkens opnieuw tot uiting komen.
Er zijn methoden ontwikkeld voor incidentenonderzoek waarmee geprobeerd wordt de onderliggende basisoorzaken van incidenten te vinden, de zogenaamde ‘root cause analysis’ methoden. In dit project gaan we deze methoden toepassen bij de evaluatie van de crisisbestrijding met als doel de dieperliggende tekortkomingen van de organisatie te identificeren. Hiermee kunnen we het lerend vermogen van de organisatie verbeteren.

Doel(en)

Het doel van het project is de crisisbestrijding in Nederland te verbeteren, in het bijzonder voor de situaties waarbij het RIVM een centrale rol heeft. We bereiken dit door het verbeteren van het lerend vermogen van de organisatie door middel van het gebruik van (aangepaste) bestaande root cause analysis methoden. De subdoelen zijn (i) het bepalen van de meerwaarde van root cause analysis methoden bij de evaluatie van de crisisbestrijding, (ii)het bepalen van de beste (set van) root cause analysis methoden hiervoor en (iii) het opstellen van een beslisschema om de beste root cause analysis methode te selecteren voor de evaluatie van een crisis.

Strategische en innovatieve aspecten

In het project gaan we methoden op het gebied van incidentenonderzoek toepassen op het gebied van crisisbestrijding. Op deze manier introduceren we een nieuwe evaluatiemethode bij het RIVM inclusief de kennis en vaardigheid om deze nieuwe methode toe te passen. Hiermee kan het RIVM (i) het lerend vermogen van de crisisbestrijdingsorganisatie verbeteren, (ii) de samenwerking tussen de verschillende crisisbestrijdingsfuncties binnen het RIVM verbeteren en (iii) de samenwerking met de partners in de crisisbestrijding verbeteren.

Geplande resultaten en producten en/of vaardigheden en eindtermen voor expertise

Het project moet leiden tot een nieuwe, state-of-the-art evaluatiemethode voor de crisisbestrijding en de kennis en vaardigheid om deze methode toe te passen. Ook leidt het project tot een verbeterd netwerk op het gebied van de crisisbestrijding. De producten zijn de nieuwe evaluatiemethode voor de crisisbestrijding inclusief een handleiding voor het gebruik, een internationale workshop en een publicatie in een internationaal tijdschrift.

Beoogd vervolg

In het project ontwikkelen we de kennis en vaardigheid voor een systematische evaluatie van de crisisbestrijding met behulp van een (aangepaste) root cause analysis methode. Deze kennis en vaardigheid moeten vervolgens onderdeel worden van de tools die het RIVM ter beschikking heeft. Als onderdeel van dit project maken we daarom een actieplan om de kennis en vaardigheid voor het evalueren van de crisisbestrijding beschikbaar te stellen binnen en buiten het RIVM, bijvoorbeeld via de RIVM academy.