Aanleiding en motivatie

Een belangrijke taak van het RIVM is het beoordelen van ons voedselaanbod en onze voedselconsumptie op aspecten als gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. Het ontbreekt het RIVM aan adequate kennis en expertise om scenario’s te ontwikkelen over ons toekomstige voedselaanbod en voedselconsumptie, en om dergelijke scenario’s te kunnen beoordelen.

Doel(en)

Hoofddoel van dit expertiseontwikkelingproject is het vergroten van kennis en expertise van RIVM medewerkers op het gebied van de sturende krachten en processen die onze huidige en toekomstige voedselaanbod en voedselconsumptie bepalen, op het gebied van het ontwikkelen van bijbehorende relevante maatschappelijke scenario’s, en op het gebied van het vaststellen van de impact van dergelijke scenario’s op gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. Doelstellingen van het expertiseontwikkelingproject worden gerealiseerd via vier workshops waaraan interne en externe inhoudsdeskundigen en toekomstverkenningsexperts deelnemen en waarbij gebruik gemaakt wordt van adequate workshopdocumenten.

Strategische en innovatieve aspecten

De verwachte expertiseontwikkeling sluit perfect aan bij de uitdaging binnen RIVM om de impact op gezondheid, veiligheid en duurzaamheid simultaan te beoordelen. De veranderingen in leefstijl en voedingsgewoonten over de afgelopen decennia hebben er toe geleid dat voedselconsumptie een van de belangrijkste risicofactoren geworden is voor veel niet-overdraagbare ziekten (zoals hart- en vaatziekten, diabetes, kanker). Veel veranderingen in onze voedselconsumptie zijn immers geassocieerd met veranderingen in de voedselketen en zullen van invloed zijn op de milieudruk en mogelijk ook op de voedselveiligheid. 
In RIVM2020 worden de werkvelden voedselveiligheid en duurzaamheid aangeduid als uitbreidende werkvelden en het werkveld voeding als een stabiel werkveld. Het project past in het SPR Strategisch Programma RIVM (Strategisch Programma RIVM ) thema System Assessment for Policy Support, omdat het geheel van het voedselsysteem wordt beoordeeld om het nationale en internationaal beleid te kunnen ondersteunen op het gebied van gezonde, veilige en duurzame voedingsmiddelen en voedingspatronen. Het project zal ook een belangrijke toegevoegde waarde hebben voor de in 2014 gestarte Kennissynthese Voedsel in het overkoepelende SPR-onderwerp Healthy, Safe and Sustainable Food. Verwacht mag worden dat het rapport over de Kennissynthese Voedsel veel nationale en internationale aandacht zal krijgen.

Geplande resultaten en producten en/of vaardigheden en eindtermen voor expertise

Inhoudsdeskundigen en toekomstverkenningexperts van het RIVM zullen nieuwe competenties en vaardigheden ontwikkelen. Binnen RIVM zal een multidisciplinair team ontstaan dat met elkaar toekomstverkenningen kan uitvoeren op het gebied van voedselaanbod en voedselconsumptie en dat met elkaar de uitkomsten vanuit gezondheids-, veiligheids- en duurzaamheidsperspectief kan evalueren. Er zal een platform op Link gestart worden om elkaars ervaringen met  toekomstscenario’s en met netwerken van relevante stakeholders te delen. Er zal een eindrapport komen over het toekomstverkennend proces dat gevolgd is en een eindrapport over de inhoudelijke uitkomst van het project. Het laatste rapport zal als input dienen voor de Kennissynthese Voedsel.

Beoogd vervolg

Het resultaat van het expertiseontwikkelingproject zal zijn dat binnen RIVM meer bewustzijn zal ontstaan om in ons huidige werk meer op de toekomstgerichte kennis te integreren zodat ons werk  beter aansluit bij ontwikkelingen in de maatschappij. Daarnaast is een multidisciplinair team gevormd, dat elkaar weet te vinden en dat in staat is om met elkaar gecombineerde toekomstverkenningen (gezondheid, voedselveiligheid en duurzaamheid) uit te voeren als hiervoor opdrachten zouden komen van de Nederlandse overheid of internationale instanties. We verwachten dat RIVM haar kansen verder verhoogt om een trekkersrol te vervullen in nationale en internationale integrerende projecten op het terrein van voedselaanbod en voedselconsumptie.