In maart 2022 vond het derde kwartaalonderzoek van het Gezondheidsonderzoek COVID-19 plaats. Hierin doet het Netwerk GOR onderzoek naar de gezondheidseffecten van de coronacrisis. De eerste peiling onder volwassenen laat zien dat zij zich over het algemeen gezond voelen en dat ze niet meer last hebben van psychische klachten dan voor de coronacrisis.
Het Netwerk GOR publiceert op deze pagina elk kwartaal een samenvatting van de belangrijkste resultaten uit vragenlijstonderzoek en gegevens van huisartsen. Het doel is om gemeenten, provincies en nationale overheid informatie te geven die hen helpt om beleid te maken.
Samenvatting meetronde 3
Tijdens meetronde 3 zijn voor het eerst ook vragen gesteld aan volwassenen (26 jaar en ouder). In de 2 eerdere metingen is alleen onderzoek naar jongeren gedaan. Hier vatten we de belangrijkste resultaten onder volwassenen samen.
Volwassenen zijn relatief gezond
De meting van maart 2022 laat zien dat het vergeleken met de jeugd relatief goed gaat met volwassenen. Driekwart (76%) ervaarde een (zeer) goede algemene gezondheid en 4% gaf aan dat het (zeer) slecht ging met hun gezondheid. De meerderheid van de volwassenen had geen psychische klachten (76%) en was niet eenzaam (52%). Daarnaast was de helft (48%) van de volwassenen neutraal over de invloed van de coronamaatregelen op hun leven. Ruim 1 op de 5 (21%) was zelfs (heel) positief. Verder gaf de helft (49%) aan geen lichamelijke klachten te hebben, terwijl 51% (zeer) vaak last had van 1 of meer klachten. Zij noemden vooral vermoeidheid (29%), spier- of gewrichtsklachten (22%) en slaapproblemen (18%).
Meer huisartsbezoek voor vermoeidheid
Uit de huisartsgegevens blijkt dat de hoeveelheid volwassenen die voor vermoeidheid de huisarts bezocht in de eerste maanden van 2022 flink is gestegen ten opzichte van eind vorig jaar: het aantal bezoeken lag in maart 2022 37% hoger dan in december 2021. Vergeleken met 2019 was het aantal klachten over moeheid echter heel normaal. De klachten over hartkloppingen en concentratieproblemen waren hoger dan normaal in januari en een deel van februari, maar keerden in maart weer terug naar het normale niveau.
Verder blijkt dat de oudere volwassenen (75 jaar en ouder) vaker naar de huisarts gingen, vooral voor geheugen- en concentratieproblemen, duizeligheid, benauwdheid en slaapproblemen, maar ook voor hartklachten en misselijkheid.
Jongere leeftijdsgroep heeft meer psychische klachten
De jongere leeftijdsgroep (25-44) ging juist vaker voor psychische klachten naar de huisarts: depressieve gevoelens en stress. Dit sluit aan bij de resultaten van de meting onder jongeren (12 tot en met 25 jaar).
Situatie tijdens de meetronde
De meting van maart 2022 gaat over de periode december 2021 tot en met februari 2022. De gegevens van de huisartsen gaan over huisartsbezoek van januari tot en met maart 2022. In deze periode steeg het aantal coronabesmettingen hard door de omikronvariant en vanaf half december tot eind januari gold er een lockdown.
Aanpak kwartaalonderzoek volwassenen
Het kwartaalonderzoek is gebaseerd op vragenlijstonderzoek en huisartsenregistraties. In maart 2022 vulden 7.840 volwassenen (26 jaar en ouder) een vragenlijst in over hun mentale en lichamelijke gezondheid. Daarnaast kijken we naar de gegevens die bekend zijn bij de huisartsen (Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn). Zij houden de symptomen en aandoeningen bij waarmee mensen bij hen in de praktijk komen. De gegevens komen van ongeveer 380 huisartsenpraktijken met ongeveer 1,6 miljoen ingeschreven patiënten (9% van de Nederlandse bevolking). We kijken naar verschillen in leeftijdsgroep, geslacht en provincie.
Komende en eerdere metingen
De vragenlijsten voor meetronde 4 worden ingevuld tussen 27 mei en 12 juni 2022. Eerdere metingen bij jongeren zijn gedaan in december 2021 en september 2021.
Let op: Het kwartaalonderzoek bestaat uit momentopnames. Elke meetronde geeft een beeld van het welzijn en de problemen van (doelgroepen binnen) de Nederlandse bevolking op een bepaald punt in de tijd. Tijdens de coronapandemie veranderen de coronacrisis en de genomen maatregelen voortdurend. Deze omstandigheden hebben invloed op de gepresenteerde cijfers. De omstandigheden kunnen inmiddels anders zijn dan tijdens de periode waar de cijfers van deze ronde op zijn gebaseerd.